Κεφ. 42ο: Προσθέσεις με υπέρβαση της δεκάδας - Μαθηματικά Α' Δημοτικού

Στο τεσσαρακοστό δεύτερο κεφάλαιο, της έκτης ενότητας, του βιβλίου των Μαθηματικών της Α' Δημοτικού, με τίτλο "Προσθέσεις με υπέρβαση της δεκάδας" θα μάθουμε να κάνουμε πρόσθεση, χρησιμοποιώντας ως βάση τη δεκάδα. Δηλαδή ότι συμπληρώνουμε τον μεγαλύτερο από τους δύο αριθμούς της πρόσθεσης, ώστε να φτάσουμε στον αριθμό 10, και κατόπιν να προσθέσουμε τα υπόλοιπα. Όταν έχουμε, για παράδειγμα, να υπολογίσουμε τα αθροίσματα 9 + 4 και 8 + 6, συμπληρώνουμε το μεγάλο αριθμό μέχρι να γίνει 10 (9 + 1 = 10, 8 + 2 = 10) και κατόπιν προσθέτουμε το υπόλοιπο του μικρού αριθμού (4 – 1 = 3 και 6 – 2 = 4 αντίστοιχα) στο 10, ώστε έχουμε 10 + 3 = 13 και 10 + 4 = 14.

Πάμε να δούμε ποιες εργασίες και ασκήσεις έχει το βιβλίο μαθητή και το τετράδιο εργασιών, και πώς θα τις λύσουμε.

1. Μέσα στο κουτί υπάρχουν 9 καραμέλες και έξω από το κουτί άλλες 4. Πόσες είναι όλες οι καραμέλες;
-- O Πυθαγόρας μετρά για να βρει το άθροισμα 9 + 4. Από το 9 ανεβαίνω 4 αριθμούς (9, 10, 11, 12, 13) και βρίσκω το 13.

-- Η Υπατία υπολογίζει το άθροισμα 9 + 4. Αν προσθέσω στο 9 το 1, θα έχω 10.  10 και 3 = 13.

•  Υπολογίζουμε με το αριθμητήριο, όπως η Υπατία, το άθροισμα 9 + 4. Έχουμε 9. Προσθέτω ακόμη 1 για να γίνουν 10. Στα 10 που έχω προσθέτω άλλα 3.

2. Υπολογίζω και γράφω το συμπλήρωμα του αριθμού 10.
☛ 5 + 5 = 10  |  6 + 4 = 10  |  7 + 3 = 10  |  8 + 2 = 10  |  9 + 1 = 10

3. Λύνουμε τα προβλήματα και συζητάμε
-- Η Σοφία έχει μέσα στο κουτί 7 κούκλες και θέλει να βάλει άλλες 4. Πόσες θα είναι οι κούκλες μέσα στο κουτί; ☛ Επειδή 4 = 3 + 1 τότε 7 + 4 = 7 + 3 + 1 = 11 γιατί 7 + 3 = 10 , 10 + 1 = 11, άρα 7 + 4 = 11.

-- Μέσα στο κουτί υπάρχουν 8 μπάλες. Αν βάλουμε μέσα στο κουτί άλλες 6 μπάλες, πόσες θα γίνουν όλες μαζί; ☛ επειδή  6 = 2 + 4 τότε 8 + 6 = 8 + 2 + 4 = 14 γιατί 8 + 2 = 10 , 10 + 4 = 14 άρα 8 + 6 = 14.

4. Υπολογίζω και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν.
☛ 6 + 4 = 10   |   8 + 2 = 10   |   9 + 1 = 10
☛ 7 + 3 + 4 = 14  |  9 + 1 + 6 = 16  |  7 = 3 + 4
☛ 6 + 4 + 2 = 12  |  8 + 2 + 5 = 15  |  9 = 4 + 5

Προσθέσεις με υπέρβαση της δεκάδας - Τετράδιο Εργασιών - Λύσεις ασκήσεων

1. Υπολογίζω και γράφω το συμπλήρωμα μονοψήφιων αριθμών
☛ 2 + 4 = 6 | 3 + 5 = 8 | 1 + 6 = 7 | 4 + 1 = 5 | 5 + 4 = 9

2.Υπολογίζω και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν.
☛ 9 + 5 = 14 επειδή 5 = 1 + 4 τότε 9 + 5 = 9 + 1 + 4 = 14 γιατί 9 + 1 = 10 , 10 + 4 = 14, άρα 9 + 5 = 14.
☛ 7 + 6 = 13 επειδή 6 = 3 + 3 τότε 7 + 6 = 7 + 3 + 3 = 13 γιατί 7 + 3 = 10 , 10 + 3 = 13, άρα 7 + 6 = 13.

☛ 8 + 7 = 15 επειδή 7 = 2 + 5 τότε 8 + 7 = 8 + 2 + 5 = 15 γιατί 8 + 2 = 10 , 10 + 5 = 15, άρα 8 + 7 = 15.
☛ 9 + 8 = 17 επειδή 8 = 1 + 7 τότε 9 + 8 = 9 + 1 + 7 = 17 γιατί 9 + 1 = 10 , 10 + 7 = 17, άρα 9 + 8 = 17.

3. Υπολογίζω αθροίσματα με την υπέρβαση της δεκάδας.
☛ 9 + 6 = 9 + 1 + 5 = 10 + 5 = 15  |  8 + 4 = 8 + 2 + 2 = 10 + 2 = 12  |  3 + 9 = 9 + 1 + 2 = 10 + 2 = 12  |  4 + 7 = 7 + 3 + 1 = 10 + 1 = 11  |  5 + 8 = 8 + 2 + 3 = 10 + 3 = 13.

4.Συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν.
☛ Όλα μαζί είναι 10 + 4 + 2 = 16 άρα 20 = 16 + 4.
☛ Όλα μαζί είναι 10 + 10 + 6 = 26 άρα 30 = 26 + 4.
☛ Όλα μαζί είναι 5 + 5 + 5 = 15 άρα 18 = 15 + 3.
☛ Όλα μαζί είναι 5 + 5 + 3 = 13 άρα 17 = 13 + 4.

5.Υπολογίζω και συμπληρώνω το αποτέλεσμα.
☛ 8 + 3 = 8 + 2 + 1 = 11  |  7 + 4 = 7 + 3 + 1 = 11  |  9 + 7 = 9 + 1 + 6 = 16
☛ 9 + 6 = 9 + 1 + 5 = 15  |  8 + 4 = 8 + 2 + 2 = 12  |  3 + 9 = 9 + 1 + 2 = 12
☛ 2 + 9 = 9 + 1 + 1 = 11  |  8 + 5 = 8 + 2 + 3 = 13  |  8 + 8 = 8 + 2 + 6 = 16