Ποιος είναι; Τι κάνει; - Βιβλίο Μαθητή - Γλώσσα Β' Δημοτικού - από το https://idaskalos.blogspot.com
Στην εικοστή ενότητα, του βιβλίου της Γλώσσας της Β' Δημοτικού, με τίτλο "Ποιος είναι; Τι κάνει;", θα μάθουμε να βρίσκουμε πληροφορίες σε ένα δελτίο ταυτότητας, να φτιάχνουμε τη δική μας ταυτότητα, πώς και γιατί παίρνουμε συνέντευξη από κάποιον. Επίσης, θα μάθουμε να κλίνουμε τα ρήματα στον παρατατικό χρόνο, λέξεις που δηλώνουν επαγγέλματα και τέλος να γράφουμε σωστά τα ρήματα σε -ώνω και σε -εύω.

Πάμε να δούμε ποιες εργασίες και ασκήσεις έχει το βιβλίο μας, και πώς θα τις λύσουμε.

Τι είναι τα έγγραφα που βλέπεις εδώ;
Το έγγραφο που βλέπουμε στα αριστερά είναι ένα δελτίο αστυνομικής ταυτότητας, ενώ αυτό που βλέπουμε στα δεξιά είναι ένα δελτίο εθελοντή αιμοδότη.

Τι πληροφορίες βρίσκουμε σε αυτά;
Στο δελτίο αστυνομικής ταυτότητας βρίσκουμε:
► το όνομα και το επώνυμο του κατόχου
► το όνομα του πατέρα και της μητέρας
► την ημερομηνία γέννησης
► τον τόπο γέννησης
► συνήθως το ύψος
► τον δήμο στον οποίο κατοικεί
► την χρονολογία και αρχή έκδοσης δελτίου ταυτότητας

Στο δελτίο εθελοντή αιμοδότη βρίσκουμε:
► το όνομα και το επώνυμο του κατόχου
► το όνομα του πατέρα
► την χρονολογία γέννησης
► την διεύθυνση κατοικίας
► το επάγγελμα του κατόχου
► τον αριθμό μητρώου
► την ομάδα αίματος

Πώς ονομάζεται ο κάτοχος του δελτίου ταυτότητας;
Ονομάζεται Μάριος Νικολόπουλος.

Γιατί το όνομά του είναι γραμμένο και με ξένα γράμματα;
Σε κάθε ταυτότητα, το όνομα του κατόχου, καθώς και το όνομα του πατέρα και της μητέρας, είναι γραμμένα και με ελληνικά αλλά και με ξένα γράμματα. Αυτό το κάνουμε για να μπορούν να διαβάσουν το όνομα του κατόχου σε περίπτωση που ταξιδέψει στο εξωτερικό.

Πώς λένε τον πατέρα του;
Τον πατέρα τον λένε Ανέστη.

Πότε γεννήθηκε ο εθελοντής αιμοδότης;
Γεννήθηκε το 1965.

Ψάξε στο λεξικό, για να βρεις τι σημαίνει η λέξη κάτοχος.
Κάτοχος: Ονομάζεται αυτός που έχει κάτι στην κατοχή του, δηλαδή στην ιδιοκτησία του.

1. Πώς λένε τον σκύλο;
Ο σκύλος λέγεται Μάξ.

Σε τι χρησιμεύει η ταυτότητα του Μαξ;
Οι ταυτότητα του Μαξ είναι πολύ χρήσιμη! Σε περίπτωση που χαθεί, αυτός που θα τον βρει θα ξέρει πώς λέγεται ο σκύλος, ποιος είναι ο ιδιοκτήτης του και πώς να επικοινωνήσει μαζί του, για να τον παραδώσει πίσω σε αυτόν.

Πού μένει;
Στην Ίο, ένα νησί των Κυκλάδων.

Γιατί στην ταυτότητα του σκύλου έχουν γράψει το τηλέφωνο του αφεντικού του;
Όπως είπαμε, σε περίπτωση που ο Μαξ χαθεί και τον βρει κάποιος, κοιτάζοντας στην ταυτότητα θα δει το τηλέφωνο του ιδιοκτήτη και θα μπορέσει να επικοινωνήσει μαζί του.

2. Ο Λουκάς και η Χαρά ανέλαβαν να βρουν πληροφορίες για ζώα που ζουν σε νησιά της Ελλάδας, για να τις βάλουν στην εφημερίδα της τάξης. Διάβασε αυτά που βρήκε ο Λουκάς και παρατήρησε τις φωτογραφίες.
Ποια παραλία προτιμά η χελώνα καρέτα καρέτα, για να φτιάξει τη φωλιά της;
Η χελώνα καρέτα καρέτα επιλέγει την παραλία στον κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο για να φτιάξει τη φωλιά της.

Γιατί τα χελωνάκια αφήνουν τη φωλιά το βράδυ ή νωρίς το πρωί;
Γιατί τότε κινδυνεύουν λιγότερο από τον άνθρωπο, τα πουλιά ή τα άλλα ζώα.

Ψάξε στο λεξικό ή ρώτησε, για να μάθεις τι σημαίνουν οι λέξεις βιότοπος, κόλπος, κέλυφος και κλίμα. Μετά πρόσθεσέ τες στο λεξικό σου.
Βιότοπος: φυσικός χώρος που προσφέρει σε ορισμένο σύνολο ζώων ή φυτών σχετικά σταθερούς όρους διαβίωσης.
Κόλπος: φυσική πλατιά εσοχή της ξηράς, μέσα στην οποία εισχωρεί η θάλασσα.
Κέλυφος: το εξωτερικό περίβλημα του αυγού (το τσόφλι) ή των οστράκων, οποιαδήποτε σταθερή κατασκευή η οποία περιβάλλει προστατευτικά ένα μηχανισμό.
Κλίμα: το σύνολο των ατμοσφαιρικών και μετεωρολογικών συνθηκών που επικρατούν σ΄ έναν τόπο.

Μπορείς να βρεις στο λεξικό λέξεις που σημαίνουν το ίδιο και να τις γράψεις παρακάτω;
☛ Η παραλία λέγεται και ακτή και ακρογιαλιά.
☛ Κατευθύνομαι ή αλλιώς πηγαίνω.
☛ Την τροφή τη λέμε και φαγητό.

Στο χωριό Νυμφαίο της Φλώρινας υπάρχει το περιβαλλοντικό κέντρο «Αρκτούρος» για την προστασία της αρκούδας. Ξέρεις κάποιο άλλο κέντρο ή σύλλογο για την προστασία των ζώων;
Υπάρχουν αρκετοί σύλλογοι και κέντρα προστασίας των ζώων, όπως:
► WWF: Παγκόσμιο ταμείο για τη φύση.
► ANIMA: Σύλλογος προστασίας και περίθαλψης της άγιας ζωής.
► ΣΠΑΖ: Σύλλογος Προστασίας Αδέσποτων Ζώων.
► ΑΡΧΕΛΩΝ: Σύλλογος προστασίας της θαλάσσιας Χελώνας.

3. Η Γαλήνη και ο Αρμπέν σκέφτηκαν ότι, καθώς ο χρόνος κυλά, πολλές αλλαγές γίνονται στη φύση και στη ζωή. Ακόμη και οι τέχνες και τα επαγγέλματα του ανθρώπου αλλάζουν. Να, όπως το επάγγελμα του γείτονά τους, του κυρ Παντελή, που ήταν παγωτατζής.
Ποιο ήταν το επάγγελμα του κυρ Παντελή;
Ήταν παγωτατζής

Τι τον ρώτησαν τα παιδιά;
Τα παιδιά ρώτησαν:
► Τι δουλειά έκανε όταν ήταν νέος;
► Αν θα το πείραζε να γράψουν αυτά που τους έλεγε για να τα βάλουν στην εφημερίδα τους.;
► Γιατί πουλούσε αυτός τα παγωτά και όχι τα περίπτερα και τα γαλακτοπωλεία;
► Που έβαζε τα παγωτά ώστε να μην λιώνουν;
► Τι του άρεσε περισσότερο στη δουλειά που έκανε;
► Αν υπάρχουν ακόμα και σήμερα παγωτατζήδες;

Τι άρεσε πιο πολύ στον κυρ Παντελή από το επάγγελμά του;
Πιο πολύ από όλα του άρεσε η χαρά στα μάτια των παιδιών, όταν έπαιρναν το χωνάκι με το παγωτό.

Γιατί νομίζεις πως αγαπούσε τόσο πολύ το καροτσάκι του;
Το αγαπούσε τόσο πολύ, σαν να είναι φίλος του, γιατί το είχε μαζί του παντού για πολλά χρόνια.

Ζητήστε από τους μεγαλύτερους να σας μιλήσουν για επαγγέλματα που δεν υπάρχουν πια. Φτιάξτε ένα λεύκωμα με τα επαγγέλματα αυτά.
Νερουλάς
Ο νερουλάς ή νεροκόπος ήταν πλανόδιος πωλητής νερού και αναλάμβανε την τροφοδότηση των σπιτιών, σε πόλεις ή χωριά, που δεν είχαν δική τους προμήθεια.
Στην παλιά Αθήνα του 19ου αιώνα όπου δεν υπήρχε ακόμα ύδρευση στα σπίτια, αναλάμβανε την τροφοδότησή τους με νερό που προμηθευόταν από τον Υμηττό και κουβαλούσε με γαϊδούρι, μουλάρι ή κάρο. Έκανε πολλά κοπιαστικά δρομολόγια και αμειβόταν περίπου 1 δεκάρα τον τενεκέ. Υπήρχε συνήθως ένας νερουλάς σε κάθε γειτονιά και είχε σταθερή πελατεία. Ο Σπύρος Λούης, καθώς και ο πατέρας του, ασκούσαν αυτό το επάγγελμα στο Μαρούσι.
Το επάγγελμα του νερουλά διατηρήθηκε μέχρι το 1930.

Βαρελάς
Ο βαρελάς ήταν τεχνίτης, ειδικός στην κατασκευή βαρελιών, που τα κατασκεύαζαν από ξύλο καστανιάς ή δρυός. Το ξύλο αυτό, περνούσε από ειδική επεξεργασία και μετά το έκοβαν σε λεπτές σανίδες, που βρέχανε για να παίρνουν εύκολα την κατάλληλη κλίση.
Ύστερα, περνούσαν τα στεφάνια, τα χτυπούσαν με το ματσακόνι για να σφίξουν καλά και μετά τοποθετούσαν τους δυο επίπεδους πυθμένες. Οι αποθήκες παλιά ήταν γεμάτες με βαρέλια κλπ.
Οι βαρελάδες κάθε Σεπτέβρη και μετά τον τρύγο έπιαναν δουλειά γιατι τα παλιά βαρέλια θα γέμιζαν με τον νέο μούστο και έτσι έπρεπε να τα συντηρήσουν ξανά.

Παγοπώλης
Ο παγοπώλης πουλούσε τον πάγο περιφερόμενος στις γειτονιές και υπήρχε ως τη δεκαετία του 1970 κυρίως σε αστικά κέντρα, γιατί εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ηλεκτρικά ψυγεία για τη συντήρηση των τροφίμων.   
Περιδιαβαίνοντας με το ειδικά διαμορφωμένο κάρο, την καρότσα ή το τρίκυκλό του πουλούσε παγοκολώνες που κατασκευάζονταν με ειδική διαδικασία σε ανάλογα εργαστήρια, τα παγοποιεία. Τροφοδοτούσε όχι μόνο τα σπίτια αλλά και τα διάφορα μικρά μαγαζιά. Ο παγοπώλης φορούσε γάντια, για να μην παγώνουν τα χέρια του και χειριζόταν ειδικό γάντζο-κοπίδι με τον οποίο έπιανε τον πάγο, τον έκοβε και τον μετέφερε. Οι πάγοι τοποθετούνταν σε χτιστά ή ξύλινα ψυγεία εκείνης της εποχής (παγονιέρες). Εκεί διατηρούσαν τα τρόφιμά τους οι οικογένειες και είχαν και δροσερό νερό το καλοκαίρι.

Θέλετε να χωριστείτε σε ομάδες και να γίνετε μικροί δημοσιογράφοι; Διαλέξτε ένα επάγγελμα και σκεφτείτε από ποιον θα πάρετε συνέντευξη. Συζητήστε στην τάξη τι ερωτήσεις θα κάνετε.Για παράδειγμα, μπορείτε να τον ρωτήσετε τι ακριβώς κάνει στη δουλειά του, σε τι χρησιμεύει η δουλειά του, αν είναι  ευχαριστημένος από αυτή και πολλά άλλα…
Αυτή η άσκηση είναι μία πολύ ωραία ευκαιρία να βγούμε στην γειτονιά μας και να γνωρίσουμε τους ανθρώπους πίσω από τα επαγγέλματα! Να μάθουμε τι ξεχωριστό έχει η κάθε δουλειά και τι τους οδήγησε να ακολουθήσουν το συγκεκριμένο επάγγελμα.
Μερικές ερωτήσεις που θα μπορούσαμε να τους κάνουμε είναι οι εξής:
► Πώς είναι μία τυπική μέρα ως... (επάγγελμα);
► Τι ακριβώς κάνει ένας... (επαγγελματίας);
► Γιατί επιλέξατε αυτό το επάγγελμα;
► Ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά του επαγγέλματός σας;
► Ποιες ικανότητες χρειάζονται για αυτή την δουλειά;
► Ποιο είναι το ωράριό σας;

5. Πρόσεξε τα ρήματα με τα έντονα γράμματα στον διάλογο 3. Έπειτα συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα σύμφωνα με τα παραδείγματα.
Εγώ | έγραφα | έκανα | μπορούσα | πουλούσα
Εσύ | έγραφες | έκανες | μπορούσες | πουλούσες
Αυτός-ή-ό | έγραφε | έκανε | μπορούσε | πουλούσε
Εμείς | γράφαμε | κάναμε | μπορούσαμε | πουλούσαμε
Εσείς | γράφατε | κάνατε | μπορούσατε | πουλούσατε
Αυτοί-ές-ά | έγραφαν | έκαναν | μπορούσαν | πουλούσαν

6. Υπάρχουν στο ποίημα κάποια επαγγέλματα που εξαφανίζονται;
Ναι. Στο ποίημα αναφέρονται τα επαγγέλματα του ράφτη και του τσαγκάρη που σιγά σιγά εξαφανίζονται.

Από πού αγοράζουμε σήμερα ρούχα και παπούτσια;
Σήμερα αγοράζουμε τα ρούχα και τα παπούτσια μας από τα εμπορικά καταστήματα.