1. Τα σακούλια του Αϊ-Βασίλη είναι γεμάτα λέξεις! Μπορείς να τις βάλεις στη σειρά, για να φτιάξεις προτάσεις που περιγράφουν χριστουγεννιάτικα έθιμα;
☛ Στην κορυφή του χριστουγεννιάτικου δέντρου βάζουμε το αστέρι των Χριστουγέννων.
☛ Τα Χριστούγεννα ανταλλάσσουμε δώρα.
☛ Τα παιδιά λένε τα κάλαντα.
☛ Την Πρωτοχρονιά κόβουμε την βασιλόπιτα.
2. Η Γαλήνη θέλει να περιγράψει σε μια φίλη της αυτούς που είδε στη χριστουγεννιάτικη αγορά. Μπορείς να τη βοηθήσεις; Διάλεξε ένα από τα παρακάτω πρόσωπα που συνάντησε η Γαλήνη στην αγορά και περίγραψέ το στο τετράδιό σου.
☛ Στη χριστουγεννιάτικη αγορά, η Γαλήνη είδε ένα κοριτσάκι να κάνει ψώνια με τον μπαμπά της. Φορούσε ένα φούξια πουλόβερ, μωβ παντελόνι και πορτοκαλί κασκόλ. Τα μαλλιά της ήταν ξανθά και έφταναν μέχρι τους όμους. Με το ένα χέρι τάιζε ένα λευκό σκυλάκι και με το άλλο κρατούσε τον μπαμπά της.
Ο Μπαμπάς της φορούσε μία καφέ μπλούζα, μπλέ παντελόνι και πράσινο κασκόλ. Τα μαλλιά του ήταν καφέ και κρατούσε μία ροζ τσάντα από κάποιο μαγαζί.
☛ Στη χριστουγεννιάτικη αγορά, η Γαλήνη είδε μία κυρία να πουλάει κλαδιά ιξού (το γνωστό γκι). Φορούσε μία καρό φούστα, καφέ μπότες, ανοιχτό μωβ μπουφάν και ένα μπλε σκούφο. Απέναντί της, στέκονταν δύο πελάτες. Ένας συμπαθητικός κύριος, με καραφλίτσα, μουστάκι και γυαλιά, που φορούσε ένα μπλε - γκρίζο μπουφάν και πορτοκαλί κασκόλ, ετοιμαζόταν να ψωνίσει. Δίπλα του, μία κυρία με μπλε μπουφάν και ασορτί καπέλο, έψανχε κάτι μέσα σε μία μεγάλη πορτοκαλί τσάντα, μάλλον το πορτοφόλι της.
☛ Στη χριστουγεννιάτικη αγορά, η Γαλήνη είδε τρεις άνδρες να παίζουν μουσική.
Ο ένας από αυτούς έπαιζε κιθάρα. Φορούσε ένα καφέ μπουφάν, τζιν παντελόνι, μωβ σκούφο και ρωζ κασκόλ. Έιχε μακριά μαύρα μαλλιά, πιασμένα κοτσίδα.
Ο δεύτερος έπαιζε σαξόφωνο. Ήταν ψιλός και ξανθός. Φορούσε ένα μπλε μπουφάν ροζ παντελόνι και καφέ παπούτσια. Είχε μπροστά του μία ανοιχτή θήκη.
Ο τρίτος, έπαιζε κοντραμπάσο. Φορούσε ένα μαύρο ριγέ πουλόβερ, πορτοκαλί κασκόλ, τζιν παντελόνι και γκρι παπούτσια. Τα μαλλία του ήταν και αυτού πιασμένα κοτσίδα.
3. Θέλεις να προσπαθήσεις τώρα να περιγράψεις τον εαυτό σου; Κόλλησε μια φωτογραφία σου.
Τα μαλλιά μου είναι ⇒ κοντά και καστανά
Το δέρμα μου είναι ⇒ ανοιχτό
Τα χείλη μου είναι ⇒ σκασμένα
Τα πόδια μου είναι ⇒ λεπτά
Τα μάτια μου είναι ⇒ καστανά
Τα δόντια μου είναι ⇒ στραβά
Τα δάχτυλά μου είναι ⇒ μακρυά
Το σώμα μου είναι ⇒ αδύνατο
4. Ξεχώρισε τις πέντε λέξεις και γράψ’ τες με πεζά γράμματα.
χέρι, πόδι, δάχτυλο, κεφάλι, μαλλιά.
5. Θυμάσαι τις εκφράσεις με τις λέξεις καιρός και δρόμος που συνάντησες στην προηγούμενη ενότητα και έγραψες στο λεξικό σου; Και με τις λέξεις μάτια, στόμα και αυτιά υπάρχουν πολλές εκφράσεις. Για παράδειγμα, λέμε: «κάνω τα στραβά μάτια», «δε μου γεμίζει το μάτι», «στάζει μέλι το στόμα του», «από το ένα αυτί μπαίνει, από το άλλο βγαίνει». Συγκέντρωσε όσο γίνεται περισσότερες εκφράσεις με τα μέρη του σώματος και γράψ’ τες στο λεξικό σου. Σε ποιο σημείο του λεξικού θα τις προσθέσεις;
Εκφράσεις με τη λέξη κεφάλι:
☛ Κάνω του κεφαλιού μου
☛ Σπάω το κεφάλι μου
☛ Κόβω το κεφάλι μου
☛ Κάνω κεφάλι
☛ Κακό του κεφαλιού σου
☛ Δεν σηκώνει κεφάλι
☛ Έχω το κεφάλι μου ήσυχο
☛ Το ψάρι βρομάει από το κεφάλι
☛ Σηκώνω κεφάλι
☛ Θα φας το κεφάλι σου
Εκφράσεις με τη λέξη μάτι:
☛ Κάνω τα στραβά μάτια
☛ Μαύρα μάτια κάναμε να σε δούμε
☛ Δεν μου γεμίζει το μάτι
☛ Δεν πιστεύω στα μάτια μου
☛ Για τα μάτια του κόσμου
☛ Βλέπω κάποιον με καλό μάτι
☛ Βλέπω κάποιον με κακό μάτι
☛ Βάζω κάποιον στο μάτι
☛ Έτριβα τα μάτια μου
Εκφράσεις με τη λέξη μαλλί:
☛ Μαλλί της γριάς
☛ Θα πιαστούμε μαλλί με μαλλί
☛ Μαλλιά κουβάρια
☛ Πόσο πάει το μαλλί;
☛ Βάλε μαλλί
Εκφράσεις με τη λέξη μύτη:
☛ Χώνω τη μύτη μου παντού
☛ Με τραβάς από τη μύτη
☛ Περπατάω στις μύτες των ποδιών μου
☛ Δεν βλέπω τη μύτη μου
☛ Να μου τρυπήσεις τη μύτη
☛ Έχω μύτη εγώ
Εκφράσεις με τη λέξη αυτί:
☛ Δεν πιστεύω στα αυτιά μου
☛ Και οι τοίχοι έχουν αυτιά
☛ Είμαι όλος αυτιά
☛ Από το ένα αυτί μπαίνει, από το άλλο βγαίνει
☛ Δεν ιδρώνει το αυτί του
☛ Κάτι πήρε το αυτί μου
☛ Από το στόμα σου και στου Θεού τ' αυτί
Εκφράσεις με τη λέξη δόντι:
☛ Θα του τρίξω τα δόντια
☛ Τα λέω έξω απ' τα δόντια
☛ Σφίγγω τα δόντια
☛ Πάλευε με νύχια και με δόντια
Εκφράσεις με τη λέξη στόμα:
☛ Από το στόμα σου και στου Θεού το αυτί
☛ Στόμα έχει και μιλιά δεν έχει
☛ Να αγιάσει το στόμα σου
☛ Στάζει μέλι το στόμα του
☛ Με τη ψυχή στο στόμα
☛ Έχει μεγάλο στόμα
Εκφράσεις με τη λέξη γλώσσα:
☛ Δε βάζω γλώσσα μέσα
☛ Βγάζω γλώσσα
☛ Φάε τη γλώσσα σου
☛ Μου βγήκε η γλώσσα
☛ Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει
Εκφράσεις με τη λέξη χέρι:
☛ Στο χέρι σου είναι
☛ Χαμένος από χέρι
☛ Πιάνομαι στα χέρια με κάποιον
☛ Ξέρω από πρώτο χέρι
☛ Δε βάζω το χέρι μου στη φωτιά
☛ Κάθομαι με σταυρωμένα τα χέρια
☛ Ότι περνάει απ' το χέρι μου
Εκφράσεις με τη λέξη πόδι:
☛ Πήρε πόδι
☛ Το 'βαλε στα πόδια
☛ Μου κόπηκαν τα πόδια
☛ Αφήνω κάποιον στο πόδι μου
☛ Δεν μπορώ να πάρω τα πόδια μου
☛ Βάζω τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι
6. Διάβασε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και πες από πόσες προτάσεις αποτελείται. Έπειτα βάλε στην αριστερή στήλη του πίνακα όσες λέξεις σού δείχνουν ποιος κάνει κάτι και στη δεξιά στήλη όσες λέξεις σού δείχνουν τι κάνει. Ακολούθησε το παράδειγμα.
Ποιος κάνει κάτι; ⇒ Τι κάνει;
Ο αέρας ⇒ φυσά δυνατά.
Το χιόνι ⇒ σκεπάζει την αυλή μας.
Τα παγωμένα πουλάκια ⇒ ψάχνουν για τροφή.
Τα παιδιά ⇒ φτιάχνουν γελαστούς χιονάνθρωπους.
Ένα κοριτσάκι ⇒ κάνει έλκηθρο.
Μια γάτα ⇒ αφήνει τα ίχνη της στο χιόνι.
Εγώ ⇒ τους κοιτάζω όλους πίσω από το τζάμι.
7. Γράψε σε μια λευκή σελίδα μια χριστουγεννιάτικη ιστορία με όσο γίνεται περισσότερες από τις παρακάτω λέξεις. κορφή, κορδέλα, άγριος, φρατζόλα, δρόμος, κάρβουνο, σπουργίτης, βροχή, αρχιμηνιά, έλκηθρο, χρυσός, όρθιος, γιρλάντα, κορμός, φούρνος.
Έπειτα ζωγράφισε την ιστορία σου. Στο τέλος μαζέψτε όλες τις ιστορίες και φτιάξτε ένα βιβλίο της τάξης. Διαλέξτε τι θα βάλετε στο εξώφυλλο και γράψτε απέξω τα ονόματά σας.
Μία φορά και έναν καιρό, σε ένα μικρό χωριό, ζούσε ο μικρός Κωστάκης με την οικογένειά του. Ο Κωστάκης λάτρευε τα Χριστούγεννα! Ανυπομονούσε κάθε χρόνο να έρθει αυτή η υπέροχη εποχή του χρόνου, όπου ο δρόμος θα είναι γεμάτος παιδιά να τραγουδούν τα κάλαντα, τα δέντρα θα είναι στολισμένα με γιρλάντες, παρέες θα παίζουν με τα έλκηθρα τους στο χιόνι.
Ήταν πλέον Δεκέμβρης και ο Κωστάκης βοηθούσε την μητέρα του να στολίσουν το Χριστουγεννιάτικο δέντρο.
- Μαμά, πότε θα βάλουμε το αστέρι στην κορφή του δέντρου;
- Στο τέλος. Έλα να με βοηθήσεις να βάλουμε αυτήν την κορδέλα γύρω από τον κορμό.
- Εντάξει. Κοίτα τι όμορφο στολίδι! είπε ο Κωστάκης και έδειξε στην μαμά του ένα μικρό πορσελάνινο σπουργίτι.
- Είναι πανέμορφο! Να, βάλτο εδώ, δίπλα σε αυτήν την χρυσή μπάλα.
Μία ώρα μετά, το δέντρο ήταν έτοιμο και ο Κωστάκης ετοιμαζότανε να βγει στην γειτονιά για να παίξει. Η βροχή όμως, είχε άλλη άποψη.
- Που πας Κώστα; Δεν βλέπεις την βροχή;
- Ναι αλλά βαριέμαι, δεν έχω τι να κάνω.
- Γιατί δεν κάθεσαι να μάθεις τα κάλαντα; Θα είναι η πρώτη χρονιά που θα βγεις φέτος.
- Τα ξέρω, να κοίτα: Αρχιμηνιά άρχοντες, κι ας είναι καλός μας χρόνος...
- Νομίζω πως θα χρειαστείς λίγη δουλίτσα... είπε καλοσυνάτα η μαμά του.
- Τι δεν είναι έτσι;
- Όχι όχι, να κοίτα εδώ. Είπε και του έδωσε ένα βιβλίο με τα κάλαντα.
- Να, πάρε το βιβλίο, στάσου εκεί όρθιος και έλα να κάνουμε πρόβα.
Ύστερα από μερικές προσπάθειες, ο Κωστάκης ήταν έτοιμος να καταπλήξει τους συχωριανούς του. Ικανοποιημένος, έκατσε στο τραπέζι να φάει μία φέτα από την αχνιστή φρατζόλα που έβγαλε η μαμά του από τον φούρνο. Καθώς άπλωνε λίγο βούτυρο στο ψωμί του, ρώτησε:
- Μαμά, ο Άη Βασίλης θα μου φέρει δώρο;
- Δεν ξέρω, πιστεύεις πως ήσουνα καλό παιδί φέτος;
- Ναι! Διάβαζα, άκουγα ότι μου έλεγες εσύ και ο μπαμπάς και ήμουνα ευγενικός. Βοηθούσα όποιον είχε ανάγκη και δεν έβριζα!
- Εε τότε νομίζω πως ο Άγιος Βασίλης θα σου φέρει ένα πολύ όμορφο δώρο!
- Γιούπιιιι! Τέλεια τέλεια! Τι γίνεται όμως με τα παιδιά που δεν ήτανε φρόνιμα;
- Χμμ... Άλλα δεν παίρνουν τίποτα και άλλα βρίσκουνε κάτω από το δέντρο μία σακούλα με κάρβουνο.
- Τότε χαίρομαι που ήμουνα καλό παιδί! Δεν μπορώ να περιμένω!
8. Βρες για τις υπογραμμισμένες λέξεις τις αντίθετές τους με τα ξε-, α- και αν- και θα μάθεις τι συμβαίνει στην Ανάποδη Χώρα.
Κάθε βράδυ ο πιστός άπιστος φύλακας της Ανάποδης Χώρας κλειδώνει ξεκλειδώνει τη μεγάλη
ξύλινη πύλη βιδώνοντας ξεβιδώνοντας τις πελώριες βίδες της και καρφώνοντάς ξεκαρφώνοντας τη με το σφυρί του.
Έπειτα κουρδίζει ξεκουρδίζει το τεράστιο παλιό ρολόι του κάστρου, το οποίο σημαίνει την ώρα, και το κρεμά ξεκρεμά προσεκτικά. Αφού τελειώσει τις δουλειές του, πέφτει να κοιμηθεί ήσυχος ανήσυχος.
9. Ελάτε να φτιάξουμε μια ομαδική φανταστική ιστορία.
• Χωριστείτε σε τέσσερις ομάδες των 5-6 παιδιών.
• O πρώτος παίκτης της κάθε ομάδας γράφει σε ένα χαρτί μια πρόταση με την πρώτη από τις παρακάτω λέξεις και το δίνει στον επόμενο παίκτη.
• O δεύτερος παίκτης γράφει και αυτός με τη σειρά του μια πρόταση με τη δεύτερη λέξη και δίνει το χαρτί στον τρίτο παίκτη, κτλ.
• Προσοχή! Oι προτάσεις πρέπει ενωμένες να φτιάχνουν μια ιστορία.
Κερδίζει η ομάδα που θα τελειώσει πιο γρήγορα την ιστορία της.
Oρίστε οι λέξεις: καρδιά, γοργόνα, ομορφιά, πυξίδα, χώρα, πεταλούδα, ανηφόρα, θάλασσα, φάλαινα.
Μία φορά και έναν καιρό, τρεις πειρατές ταξίδευαν στην θάλασσα, ψάχνοντας την "Καρδιά του ωκεανού". Ήταν ένας θησαυρός, που υποτίθεται των φύλαγε μία γοργόνα. Όσοι την είχαν δει έλεγαν πως η ομορφιά της ήταν πέρα από κάθε τι που είχαν δει! Ο καπετάνιος συμβουλεύτηκε την πυξίδα και τον χάρτη του, και μετά από μερικές μέρες, έφτασαν στον προορισμό τους. Είχανε φτάσει σε μία άγνωστη χώρα, που δεν υπήρχε στους κανονικούς χάρτες. Ξάφνου, ο ένας πειρατής έπιασε με την άκρη του ματιού του μία μπλε πεταλούδα που φωσφόριζε έντονα. Άρχισαν να την ακολουθούν σε μία ανηφόρα. Μόλις έφτασαν στην κορυφή, συνειδητοποίησαν πως βρίσκονταν σε ένα πολύ μικρό νησάκι, καθώς γύρω γύρω απλωνόταν θάλασσα. Άρχισαν να σκάβουν και ύστερα από λίγο, βρήκαν ένα παλιό σεντούκι, γεμάτο χρυσά νομίσματα, με μία φάλαινα σκαλισμένη στο καπάκι.
10. Μπορείς να βοηθήσεις τη Γαλήνη να συμπληρώσει τα κενά βάζοντας στη σωστή μορφή τις λέξεις καρδιά, ώρα και θάλασσα;
• Αν ακουμπήσω το χέρι στο στήθος μου, ακούω τους χτύπους της καρδιάς μου.
• O Λουκάς είναι καλόκαρδος, δηλαδή έχει καλή καρδιά.
• Όταν τρώμε έξω με τους δικούς μου, παραγγέλνουμε φαγητά της ώρας.
• Με τη Χαρά, τον Αρμπέν και τον Λουκά συζητούμε με τις ώρες.
• Το αγαπημένο μου βιβλίο είναι «Oι πειρατές των επτά θαλασσών».
• Τα κύματα της θάλασσας μπορεί να φτάσουν τα πέντε μέτρα.
11. Η Γαλήνη δε θυμάται πώς χωρίζονται οι λέξεις, όταν δε χωρούν ολόκληρες στο τέλος της σειράς. Μπορείς να τη βοηθήσεις; Για να το κάνεις, δες τι απάντησες στις ερωτήσεις της σελίδας 46 του βιβλίου σου.
Άννα ⇒ Αν - νά
είπα ⇒ εί - πα
μούρα ⇒ μού - ρα
γιαγιά ⇒ για - γιά
άλλος ⇒ άλ - λος
κήπος ⇒ κή - πος
πιάτο ⇒ πιά - το
0 Σχόλια