Κεφ. 16ο: Χαράξεις με διαβήτη & χάρακα - Ορθές γωνίες - Μαθηματικά Γ' Δημοτικού

Στο δέκατο έκτο κεφάλαιο των μαθηματικών της Γ' Δημοτικού, θα μάθουμε να σχεδιάζουμε σχήματα και να κάνουμε χαράξεις με τη βοήθεια κουκίδων, τετραγωνισμένου χαρτιού και γεωμετρικών οργάνων. Επίσης θα μάθουμε να χρησιμοποιούμε τον διαβήτη για να σχεδιάζουμε σχήματα ή για να κάνουμε μετρήσεις.

Πάμε να δούμε ποιες εργασίες και ασκήσεις έχει το βιβλίο μαθητή και το τετράδιο εργασιών, και πώς θα τις λύσουμε.

1. Παρακάτω βλέπεις το σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων. Από τι σχήματα αποτελείται; Γιατί έχει αυτά τα χρώματα; Ξέρεις τι συμβολίζουν; Αφού συζητήσετε για αυτά στην τάξη, φτιάξε δίπλα με τον διαβήτη σου το ίδιο σήμα.
☛ Το σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων αποτελείται από πέντε, συμπλεκόμενους μεταξύ τους κύκλους, με διαφορετικό χρώμα ο καθένας (μπλε, μαύρο, κόκκινο, κίτρινο και πράσινο, τοποθετημένους σε λευκό υπόβαθρο), που συμβολίζουν τις πέντε ηπείρους της Γης (Ευρώπη, Αφρική, Αμερική, Ασία και Ωκεανία).

•  Για να σχεδιάσουμε και τους άλλους κύκλους ίδιους με αυτόν που έχει χαραγμένο το βιβλίο (τον μπλε), μετράμε την ακτίνα του. Δηλαδή ακουμπάμε την μύτη τού διαβήτη στο κέντρο του κύκλου, στη μαύρη κουκκίδα, και μετά ανοίγουμε τον διαβήτη μέχρι το μολύβι του να ακουμπήσει την περίμετρο του κύκλου (πάνω στη μπλε γραμμή). Κρατώντας το άνοιγμα του διαβήτη σταθερό, ακουμπάμε τη μύτη του σε κάθε μια από τις άλλες κουκκίδες και σχεδιάζουμε τους υπόλοιπους κύκλους.

2. Παρατηρώ τις ευθείες, βρίσκω αυτές που είναι κάθετες μεταξύ τους και τις σημειώνω με κόκκινο χρώμα.
☞ Οι λευκές διακεκομμένες γραμμές στις οδούς μεγάλου Αλεξάνδρου και Παύλου Μελά είναι κάθετες μεταξύ τους.
☞ Το κοντάρι με τον άξονα της κεραίας είναι κάθετα, καθώς και ο άξονας με τα έξι στοιχεία της κεραίας.
☞ Οι δύο απέναντι πλευρές του τριγώνου είναι κάθετες μεταξύ τους.
☞ Το ρολόι δείχνει 3 ακριβώς και οι δείκτες του είναι κάθετοι.
☞ Στο σπιτάκι, που είναι πεντάγωνο, η βάση είναι κάθετη με τις δυο πλευρές δεξιά και αριστερά της.
☞ Στο τετράγωνο, ανά δύο οι απέναντι πλευρές του είναι κάθετες.

•  Το πράσινο αυτοκίνητο κινείται κάθετα προς το κόκκινο αυτοκίνητο. Το κίτρινο και το κόκκινο αυτοκίνητο κινούνται παράλληλα. Χρωμάτισε και τα υπόλοιπα:
Το πορτοκαλί αυτοκίνητο κινείται κάθετα προς το πράσινο.
Το μπλε αυτοκίνητο κινείται παράλληλα με το πράσινο.
☞ Για να ισχύει αυτό που μας λέει το βιβλίο, πρέπει το κάτω αριστερά αυτοκίνητο να χρωματιστεί μπλε και το κάτω δεξιά πορτοκαλί.

☛ Για να ελέγξουμε αν μία γωνία είναι ορθή, και αν δύο ευθείες είναι κάθετες μεταξύ τους, χρησιμοποιούμε τον γνώμονα.

Κεφ. 16ο: Χαράξεις με διαβήτη & χάρακα - Ορθές γωνίες - Τετράδιο Εργασιών - Λύσεις Ασκήσεων

1. Τράβηξε γραμμές με τον χάρακά σου, ακολουθώντας τις οδηγίες.
Ένωσε: Το Θ με το Β, το Β με το Γ, το Γ με το Θ, το Κ με το Ζ, το Ζ με το Ι, το Ι με το Κ, το Η με το Α, το Α με το Ε, το Ε με το Δ και το Δ με το Η.
Τι είναι αυτό που έφτιαξες;
☞ Όταν ενώσουμε όλα τα γράμματα βλέπουμε ότι σχηματίζεται μια βάρκα με πανιά (ένα ιστιοφόρο).

2. Βρίσκω με τον γνώμονα ποιες γωνίες είναι ορθές και ποιες ευθείες είναι κάθετες μεταξύ τους και τις σημειώνω.
☞ Ορθές γωνίες είναι οι: κίτρινη, πράσινη και πορτοκαλί.
☞ Κάθετες ευθείες είναι οι: μπλε και οι μαύρες.

3. Παρακάτω βλέπεις ένα σχήμα από την πλούσια διακόσμηση του Ανακτόρου στην Πύλο. Βρες στο βιβλίο της Ιστορίας σου και άλλα τέτοια σχήματα και πες ποια σου αρέσουν περισσότερο. Σχεδίασε το ίδιο σχήμα με τον χάρακά σου.

4. Παρατηρώ προσεχτικά τον παρακάτω πίνακα. Πού υπάρχουν κύκλοι; Χαράζω δίπλα με τον διαβήτη τα δύο κεφάλια.
☞ Κύκλοι υπάρχουν στα κεφάλια, στους αγκώνες, στα γόνατα και στον μανδύα.