Κεφ. 51ο: Αναγνωρίζω τις κάθετες ευθείες

Στο πεντηκοστό πρώτο κεφάλαιο των μαθηματικών της Β' Δημοτικού, θα μάθουμε να αναγνωρίζουμε (διαισθητικά) κάθετες ευθείες και να τις ελέγχουμε με το γνώμονα (ορθογώνιο τρίγωνο). Ειδικότερα να αναγνωρίζουμε κάθετα ευθύγραμμα τμήματα σε γεωμετρικά σχήματα, να διακρίνουνε τις κάθετες από τις τεμνόμενες και τις παράλληλες ευθείες, να προεκτείνουμε ευθείες και να ελέγχουμε με το γνώμονα αν είναι κάθετες, να συνεχίζουμε μοτίβο που περιέχει κάθετες ευθείες, και να αναγνωρίζουμε με το γνώμονα τις ορθές γωνίες.

Πάμε να δούμε ποιες εργασίες και ασκήσεις έχει το βιβλίο μαθητή και το τετράδιο εργασιών, και πώς θα τις λύσουμε.

Πρώτα όμως, ας κοιτάξουμε την θεωρία του μαθήματος:

☛ Κάθετες ονομάζονται δύο ευθείες που τέμνονται (συναντιούνται) και σχηματίζουν μεταξύ τους ορθή γωνία. Το τετράγωνο και το ορθογώνιο παραλληλόγραμμο έχουν 4 ορθές γωνίες.

@ Στο τετράγωνο υπάρχουν κάθετες ευθείες, οι πλευρές του, και κάθε μία είναι κάθετη με τη διαδοχική της.

• Την οδό Βενιζέλου συναντούν οι οδοί: Ομορφοκλησιάς, Νάξου, Ρόδου και Κρήτης.

• Το σπίτι του Νικόλα μπορεί να είναι ένα από τα τέσσερα που έχουν κόκκινη στέγη, στην οδό Βενιζέλου (κυκλώνω ένα από αυτά).

• Δύο δρόμοι που σχηματίζουν σταυρό, φτιάχνουν ένα σταυροδρόμι.

● 1. Στο σχήμα 1 φτιάχτηκαν 2 ορθές γωνίες, ενώ στο σχήμα 2 φτιάχτηκαν 4 ορθές γωνίες.

● 2. Ενώνουμε 2 , 3 ή 4 τελείες και φτιάχνουμε ένα τετράγωνο. Έπειτα με το χάρακα και το γνώμονα ελέγχουμε αν έχει ορθές γωνίες και διαπιστώνουμε ότι έχει 4.

● 3. Ελέγχουμε τα σχήματα όπως στην προηγούμενη άσκηση και βλέπουμε ότι κάθετες ευθείες υπάρχουν στο μεσαίο σχήμα.

● 4. Τοποθετώ το χάρακα και τον γνώμονα όπως φαίνονται στην εργασία 1. και φτιάχνω δύο ευθείες κάθετες μεταξύ τους.

Κεφ. 51ο: Αναγνωρίζω τις κάθετες ευθείες - Τετράδιο Εργασιών - Λύσεις Ασκήσεων

● α. Προεκτείνουμε με το χάρακα τις ευθείες στο πρώτο σχήμα αριστερά και βλέπουμε πως δεν σχηματίζεται σταυρός.

Προεκτείνουμε με το χάρακα τη μια ευθεία στο δεύτερο σχήμα και βλέπουμε πως τέμνει την άλλη σχηματίζοντας ένα σταυρό. Ελέγχουμε με το γνώμονα, όπως μάθαμε, και βλέπουμε ότι έχουν σχηματιστεί 4 ορθές γωνίες.

Προεκτείνουμε με το χάρακα τις ευθείες στο τρίτο σχήμα και βλέπουμε πως, όσο κι αν τις μεγαλώσουμε, όχι μόνο δεν σχηματίζεται σταυρός, αλλά ούτε καν τέμνονται (είναι παράλληλες).

Προεκτείνουμε με το χάρακα τις ευθείες στο τελευταίο σχήμα και βλέπουμε πως τέμνονται, αλλά δεν σχηματίζεται σταυρός. Για να είμαστε πιο σίγουροι ελέγχουμε με το γνώμονα και βλέπουμε ότι όντως δεν σχηματίζουν ορθή γωνία.

● β. Ελέγχουμε τα σχήματα όπως στις προηγούμενες ασκήσεις και βλέπουμε ότι κάθετες ευθείες (πλευρές) υπάρχουν στα 3 από τα 5 γεωμετρικά σχήματα. Στο 1ο, στο 4ο και στο 5ο σχήμα.

● γ. Κάθετες λουρίδες υπάρχουν στις σημαίες: α) της Ελλάδας και β) της Νορβηγίας.

● δ. Παρατηρώ προσεκτικά το σχέδιο που έχει το γεωμετρικό μοτίβο και το ολοκληρώνω.

● ε. Σχεδιάζουμε το δικό μας μοτίβο, προσέχοντας να χρησιμοποιήσουμε κάθετες ευθείες για να το φτιάξουμε.

● στ. Κάθετες ευθείες είναι η καφέ με τις κάτω πράσινες και οι δυο καφέ στην κορυφή.