Στο 32ο κεφάλαιο, στην Δ' ενότητα του βιβλίου της Γεωγραφίας της ΣΤ' Δημοτικού, με τίτλο "Τομείς παραγωγής αγαθών και παροχής υπηρεσιών", θα μάθουμε για τα προϊόντα που παράγονται στην Ευρώπη και τις υπηρεσίες που απολαμβάνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες.
Στις εικόνες παρουσιάζονται δραστηριότητες των Ευρωπαίων κατοίκων. Ας συζητήσουμε σε ποιες από αυτές ο άνθρωπος χρησιμοποιεί απευθείας τους πόρους της φύσης και σε ποιες επεξεργάζεται προϊόντα τα οποία ήδη έχει παραγάγει.
Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί απευθείας τους πόρους της φύσης στις εικόνες 32.1 και 32.2
Ο άνθρωπος επεξεργάζεται προϊόντα τα οποία ήδη έχει παραγάγει στις εικόνες 32.3, 32.4α και 32.4β
Για την παραγωγή ορισμένων προϊόντων η τεχνολογία παρεμβαίνει και δημιουργεί έντονο προβληματισμό. Τέτοια προϊόντα είναι τα μεταλλαγμένα. Ας συζητήσουμε μαζί για τα προϊόντα αυτά. Ας προβληματιστούμε για τα θετικά και τα αρνητικά σημεία τους.
Γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα, ονομάζονται τα τρόφιμα που παράγονται από οργανισμούς, που έχουν δεχτεί αλλαγές στο DNA τους, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους της γενετικής μηχανικής. Οι τεχνικές γενετικής μηχανικής επιτρέπουν την εισαγωγή νέων χαρακτηριστικών καθώς και τον μεγαλύτερο έλεγχο των χαρακτηριστικών από προηγούμενες μεθόδους όπως η επιλεκτική διασταύρωση και η μεταλλαξιογένεση, όπου ένας οργανισμός εκτίθεται σε ραδιενέργεια ή χημικά ώστε να δημιουργηθεί μία μη συγκεκριμένη, αλλά μόνιμη αλλαγή.
Πάμε τώρα να δούμε τα πλεονεκτήματα των μεταλλαγμένων τροφίμων:
• Μεγαλύτερη αντοχή στα ζιζανιοκτόνα και τα εντομοκτόνα
• Αντίσταση στις ασθένειες
• Αντίσταση στο κρύο
• Αντίσταση στην ξηρασία
• Αντίσταση στην αλμυρότητα του νερού
• Αύξηση της παραγωγής και κατά συνέπεια, καταπολέμηση του υποσιτισμού
Πάμε τώρα να δούμε τα μειονεκτήματα των μεταλλαγμένων τροφίμων:
• Βλάβες σε άλλους οργανισμούς
• Εξασθενημένη δράση εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων, σε βάθος χρόνου (Υπάρχει ο κίνδυνος πως τα έντομα ή τα ζιζάνια θα αναπτύξουν αντοχή στα φάρμακα, όπως τα κουνούπια απέκτησαν ανθεκτικότητα σε διάφορα εντομοκτόνα, οπότε θα είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν)
• Κίνδυνος μεταλλάξεων ή ασθενειών (όπως για παράδειγμα η νόσος των τρελών αγελάδων)
Συζητήστε μεταξύ σας και βρείτε γνωστά προϊόντα, τα οποία παράγονται στην Ευρώπη και είναι, χαρακτηριστικά για κάθε χώρα, όπως είναι, για παράδειγμα, για την Ελλάδα τα σταφύλια, για την Ολλανδία το γάλα κ.λπ. Με άλλα λόγια βρείτε προϊόντα του πρωτογενούς τομέα.
Ελλάδα - ελιές
Γαλλία - κρέας
Ιταλία - σταφύλια
Ισπανία - εσπεριδοειδή
Ρωσία - πετρέλαιο
Νορβηγία - ψάρια
Γερμανία - σιτηρά
Συζητήστε μεταξύ σας και βρείτε τα γνωστότερα προϊόντα του δευτερογενούς τομέα που παράγουν οι χώρες της Ευρώπης.
Ελλάδα - τυροκομικά (φέτα)
Ιταλία - ενδύματα
Γαλλία - κρασί
Γερμανία - αυτοκίνητα
Ισπανία - ελαιόλαδο
Σουηδία - χαρτί
Φινλανδία - ηλεκτρικές συσκευές
Συζητήστε μεταξύ σας για τις υπηρεσίες του τριτογενούς τομέα που γνωρίζετε ότι παρέχονται στην Ευρώπη. Να αναφέρετε χαρακτηριστικές υπηρεσίες γνωστών ευρωπαϊκών χωρών.
Ελλάδα - τουρισμός
Σουηδία - σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και υγείας
Ελβετία - τραπεζικό σύστημα
Μεγάλη Βρετανία - μεταφορές
Φινλανδία - εκπαιδευτικό σύστημα
Μια υπηρεσία του τριτογενούς τομέα είναι και ο τουρισμός, ο οποίος για τη χώρα μας είναι η κυριότερη οικονομική δραστηριότητα. Ας συζητήσουμε μαζί πώς μπορούμε να αναπτύξουμε τον τουρισμό σήμερα στη χώρα μας έχοντας ταυτόχρονα και οικονομικά οφέλη και προστασία του πανέμορφου ελληνικού περιβάλλοντος.
Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο διαδεδομένους τρόπους ψυχαγωγίας, ενώ παράλληλα αποτελεί μια σημαντικότατη πηγή εσόδων για τις τουριστικές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα μας. Η χώρα μας αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες ανθρώπους ετησίως, χάρη στα πανέμορφα τοπία και στο εξαιρετικό κλίμα της. Ένας τρόπος να αυξήσουμε την έλευση τουριστών, είναι ο Εναλλακτικός τουρισμός.
Ο εναλλακτικός τουρισμός αποτελεί τμήμα των ειδικών μορφών τουρισμού, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη ενός ειδικού κινήτρου στη ζήτηση και από την ανάπτυξη μιας αντίστοιχης ειδικής υποδομής. Με τον εναλλακτικό τουρισμό (alternative tourism), οι άνθρωποι αναζητούν ένα διαφορετικό τρόπο διακοπών, ο οποίος συνδέεται με την προστασία της τοπικής κουλτούρας, την προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος αλλά και με την αποφυγή της χρήσης υπηρεσιών οργανωμένου μαζικού τουρισμού
• Στην Ευρώπη, αυτός ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να προσδιορίσει τουριστικές δραστηριότητες, που δημιουργούν εναλλακτικό εισόδημα σε προβληματικές οικονομικά κατηγορίες πολιτών ιδιαίτερα στον αγροτικό χώρο και έτσι συχνά ταυτίστηκε με τον αγροτουρισμό.
• Στην Ελλάδα, με τον όρο αυτό προσδιορίζουμε είτε τουριστικές δραστηριότητες εναλλακτικές του συμβατικού Ξενοδοχειακού τουρισμού, είτε φιλικές προς το φυσικό περιβάλλον τουριστικές δραστηριότητες όπως ο οικοτουρισμός ή ο αγροτουρισμός.
1. Αντιστοίχισε τους τομείς παραγωγής με τη σημασία κάθε τομέα.
Πρωτογενής τομέας - Παραλαμβάνουμε τα αγαθά απευθείας από τη φύση (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία)
Δευτερογενής τομέας - Επεξεργαζόμαστε τα αγαθά (βιοτεχνία, βιομηχανία)
Τριτογενής τομέας - Αναλαμβάνουμε δραστηριότητες, για να εξυπηρετήσουμε ορισμένες ανάγκες και παρέχουμε υπηρεσίες (εμπόριο, μεταφορές, επικοινωνίες, τουρισμός, τράπεζες κ.λπ.)
2. Σχεδίασε στο πλαίσιο που ακολουθεί διαφορετικές εικόνες που θα δείχνουν την παραγωγή ενός προϊόντος, την επεξεργασία του και την προσφορά του στην κατανάλωση. Δικαιολόγησε τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στον πρωτογενή, τον δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα παραγωγής.
Για να λύσουμε αυτήν την άσκηση, θα πρέπει να επιλέξουμε ένα προϊόν και έπειτα να ζωγραφίσουμε τα βήματα που χρειάζονται για να βγει στο εμπόριο και να μπορούμε να το απολαύσουμε. Εμείς στην θα επιλέξουμε το γάλα. Πάμε να δούμε αναλυτικά τα βήματα:
Πρωτογενής τομέας
Το πρώτο βήμα είναι να συγκεντρώσουμε ποσότητες γάλατος, αρμέγοντας αγελάδες ή κατσίκια.
Δευτερογενής τομέας
Το δεύτερο βήμα είναι να στείλουμε το γάλα στα εργοστάσια όπου αφού παστεριωθεί, θα συσκευαστεί και θα αποσταλεί στα μαγαζιά
Τριτογενής τομέας
Το τρίτο και τελευταίο βήμα είναι το εμπόριο γάλακτος από τα μαγαζιά.
3. Απάντησε στις ερωτήσεις που ακολουθούν:
α) Γιατί η Σουηδία και η Φινλανδία είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ξυλείας σε όλη την Ευρώπη;
Ο λόγος που αυτές οι χώρες έχουν την μεγαλύτερη παραγωγή ξυλείας στην Ευρώπη, είναι το γεγονός ότι διαθέτουν τεράστιες δασικές εκτάσεις, τις οποίες εκμεταλλεύονται.
β) Γιατί η Νορβηγία είναι η μεγαλύτερη αλιευτική χώρα της Ευρώπης;
Ο λόγος που η Νορβηγία είναι η μεγαλύτερη αλιευτική χώρα της Ευρώπης, είναι το ότι εκμεταλλεύεται τον θαλάσσιο πλούτο της. Εμπορεύεται διάφορα αλιεύματα όπως σολομό, ρέγκα, μπακαλιάρο κτλ.
γ) Γιατί η Ελβετία έχει αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό την κτηνοτροφία;
Η Ελβετία, όντας μία ορεινή χώρα, έχει αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό την κτηνοτροφία, καθώς είναι η μοναδική δραστηριότητα πρωτογενούς τομέα, που μπορεί να αναπτύξει.
δ) Γιατί η Γαλλία φημίζεται για τα κρασιά της;
Η Γαλλία φημίζεται για τα κρασιά της, χάρη στην τεράστια ποικιλία αμπελιών της.
ε) Τι επιτυγχάνεται με την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας;
Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας, βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων, μειώνει τον κόπο των αγροτών ενώ παράλληλα αυξάνει την παραγωγή. Επιπλέον μειώνει το κόστος παραγωγής και τον απαιτούμενο χρόνο εργασίας.
Βιομηχανία: κλάδος της παραγωγής (του δευτερογενούς τομέα), που μετασχηματίζει τις πρώτες ύλες και τα ημικατεργασμένα υλικά σε αγαθά για κατανάλωση
Βιοτεχνία: κλάδος της παραγωγής (του δευτερογενούς τομέα), που χρησιμοποιεί μικρότερο αριθμό εργατών από τη βιομηχανία και μηχανικά μέσα σε περιορισμένη έκταση
Μεταποιητικές μονάδες: βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες που επεξεργάζονται τις πρώτες ύλες και δημιουργούν νέα προϊόντα
Υλοτομία: κοπή των δέντρων του δάσους
Στις εικόνες παρουσιάζονται δραστηριότητες των Ευρωπαίων κατοίκων. Ας συζητήσουμε σε ποιες από αυτές ο άνθρωπος χρησιμοποιεί απευθείας τους πόρους της φύσης και σε ποιες επεξεργάζεται προϊόντα τα οποία ήδη έχει παραγάγει.
Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί απευθείας τους πόρους της φύσης στις εικόνες 32.1 και 32.2
Ο άνθρωπος επεξεργάζεται προϊόντα τα οποία ήδη έχει παραγάγει στις εικόνες 32.3, 32.4α και 32.4β
Για την παραγωγή ορισμένων προϊόντων η τεχνολογία παρεμβαίνει και δημιουργεί έντονο προβληματισμό. Τέτοια προϊόντα είναι τα μεταλλαγμένα. Ας συζητήσουμε μαζί για τα προϊόντα αυτά. Ας προβληματιστούμε για τα θετικά και τα αρνητικά σημεία τους.
Γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα, ονομάζονται τα τρόφιμα που παράγονται από οργανισμούς, που έχουν δεχτεί αλλαγές στο DNA τους, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους της γενετικής μηχανικής. Οι τεχνικές γενετικής μηχανικής επιτρέπουν την εισαγωγή νέων χαρακτηριστικών καθώς και τον μεγαλύτερο έλεγχο των χαρακτηριστικών από προηγούμενες μεθόδους όπως η επιλεκτική διασταύρωση και η μεταλλαξιογένεση, όπου ένας οργανισμός εκτίθεται σε ραδιενέργεια ή χημικά ώστε να δημιουργηθεί μία μη συγκεκριμένη, αλλά μόνιμη αλλαγή.
Πάμε τώρα να δούμε τα πλεονεκτήματα των μεταλλαγμένων τροφίμων:
• Μεγαλύτερη αντοχή στα ζιζανιοκτόνα και τα εντομοκτόνα
• Αντίσταση στις ασθένειες
• Αντίσταση στο κρύο
• Αντίσταση στην ξηρασία
• Αντίσταση στην αλμυρότητα του νερού
• Αύξηση της παραγωγής και κατά συνέπεια, καταπολέμηση του υποσιτισμού
Πάμε τώρα να δούμε τα μειονεκτήματα των μεταλλαγμένων τροφίμων:
• Βλάβες σε άλλους οργανισμούς
• Εξασθενημένη δράση εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων, σε βάθος χρόνου (Υπάρχει ο κίνδυνος πως τα έντομα ή τα ζιζάνια θα αναπτύξουν αντοχή στα φάρμακα, όπως τα κουνούπια απέκτησαν ανθεκτικότητα σε διάφορα εντομοκτόνα, οπότε θα είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν)
• Κίνδυνος μεταλλάξεων ή ασθενειών (όπως για παράδειγμα η νόσος των τρελών αγελάδων)
Συζητήστε μεταξύ σας και βρείτε γνωστά προϊόντα, τα οποία παράγονται στην Ευρώπη και είναι, χαρακτηριστικά για κάθε χώρα, όπως είναι, για παράδειγμα, για την Ελλάδα τα σταφύλια, για την Ολλανδία το γάλα κ.λπ. Με άλλα λόγια βρείτε προϊόντα του πρωτογενούς τομέα.
Ελλάδα - ελιές
Γαλλία - κρέας
Ιταλία - σταφύλια
Ισπανία - εσπεριδοειδή
Ρωσία - πετρέλαιο
Νορβηγία - ψάρια
Γερμανία - σιτηρά
Συζητήστε μεταξύ σας και βρείτε τα γνωστότερα προϊόντα του δευτερογενούς τομέα που παράγουν οι χώρες της Ευρώπης.
Ελλάδα - τυροκομικά (φέτα)
Ιταλία - ενδύματα
Γαλλία - κρασί
Γερμανία - αυτοκίνητα
Ισπανία - ελαιόλαδο
Σουηδία - χαρτί
Φινλανδία - ηλεκτρικές συσκευές
Συζητήστε μεταξύ σας για τις υπηρεσίες του τριτογενούς τομέα που γνωρίζετε ότι παρέχονται στην Ευρώπη. Να αναφέρετε χαρακτηριστικές υπηρεσίες γνωστών ευρωπαϊκών χωρών.
Ελλάδα - τουρισμός
Σουηδία - σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και υγείας
Ελβετία - τραπεζικό σύστημα
Μεγάλη Βρετανία - μεταφορές
Φινλανδία - εκπαιδευτικό σύστημα
Μια υπηρεσία του τριτογενούς τομέα είναι και ο τουρισμός, ο οποίος για τη χώρα μας είναι η κυριότερη οικονομική δραστηριότητα. Ας συζητήσουμε μαζί πώς μπορούμε να αναπτύξουμε τον τουρισμό σήμερα στη χώρα μας έχοντας ταυτόχρονα και οικονομικά οφέλη και προστασία του πανέμορφου ελληνικού περιβάλλοντος.
Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο διαδεδομένους τρόπους ψυχαγωγίας, ενώ παράλληλα αποτελεί μια σημαντικότατη πηγή εσόδων για τις τουριστικές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα μας. Η χώρα μας αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες ανθρώπους ετησίως, χάρη στα πανέμορφα τοπία και στο εξαιρετικό κλίμα της. Ένας τρόπος να αυξήσουμε την έλευση τουριστών, είναι ο Εναλλακτικός τουρισμός.
Ο εναλλακτικός τουρισμός αποτελεί τμήμα των ειδικών μορφών τουρισμού, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη ενός ειδικού κινήτρου στη ζήτηση και από την ανάπτυξη μιας αντίστοιχης ειδικής υποδομής. Με τον εναλλακτικό τουρισμό (alternative tourism), οι άνθρωποι αναζητούν ένα διαφορετικό τρόπο διακοπών, ο οποίος συνδέεται με την προστασία της τοπικής κουλτούρας, την προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος αλλά και με την αποφυγή της χρήσης υπηρεσιών οργανωμένου μαζικού τουρισμού
• Στην Ευρώπη, αυτός ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να προσδιορίσει τουριστικές δραστηριότητες, που δημιουργούν εναλλακτικό εισόδημα σε προβληματικές οικονομικά κατηγορίες πολιτών ιδιαίτερα στον αγροτικό χώρο και έτσι συχνά ταυτίστηκε με τον αγροτουρισμό.
• Στην Ελλάδα, με τον όρο αυτό προσδιορίζουμε είτε τουριστικές δραστηριότητες εναλλακτικές του συμβατικού Ξενοδοχειακού τουρισμού, είτε φιλικές προς το φυσικό περιβάλλον τουριστικές δραστηριότητες όπως ο οικοτουρισμός ή ο αγροτουρισμός.
Κεφ. 32: Τομείς παραγωγής αγαθών και παροχής υπηρεσιών - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Αντιστοίχισε τους τομείς παραγωγής με τη σημασία κάθε τομέα.
Πρωτογενής τομέας - Παραλαμβάνουμε τα αγαθά απευθείας από τη φύση (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία)
Δευτερογενής τομέας - Επεξεργαζόμαστε τα αγαθά (βιοτεχνία, βιομηχανία)
Τριτογενής τομέας - Αναλαμβάνουμε δραστηριότητες, για να εξυπηρετήσουμε ορισμένες ανάγκες και παρέχουμε υπηρεσίες (εμπόριο, μεταφορές, επικοινωνίες, τουρισμός, τράπεζες κ.λπ.)
2. Σχεδίασε στο πλαίσιο που ακολουθεί διαφορετικές εικόνες που θα δείχνουν την παραγωγή ενός προϊόντος, την επεξεργασία του και την προσφορά του στην κατανάλωση. Δικαιολόγησε τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στον πρωτογενή, τον δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα παραγωγής.
Για να λύσουμε αυτήν την άσκηση, θα πρέπει να επιλέξουμε ένα προϊόν και έπειτα να ζωγραφίσουμε τα βήματα που χρειάζονται για να βγει στο εμπόριο και να μπορούμε να το απολαύσουμε. Εμείς στην θα επιλέξουμε το γάλα. Πάμε να δούμε αναλυτικά τα βήματα:
Πρωτογενής τομέας
Το πρώτο βήμα είναι να συγκεντρώσουμε ποσότητες γάλατος, αρμέγοντας αγελάδες ή κατσίκια.
Δευτερογενής τομέας
Το δεύτερο βήμα είναι να στείλουμε το γάλα στα εργοστάσια όπου αφού παστεριωθεί, θα συσκευαστεί και θα αποσταλεί στα μαγαζιά
Τριτογενής τομέας
Το τρίτο και τελευταίο βήμα είναι το εμπόριο γάλακτος από τα μαγαζιά.
3. Απάντησε στις ερωτήσεις που ακολουθούν:
α) Γιατί η Σουηδία και η Φινλανδία είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ξυλείας σε όλη την Ευρώπη;
Ο λόγος που αυτές οι χώρες έχουν την μεγαλύτερη παραγωγή ξυλείας στην Ευρώπη, είναι το γεγονός ότι διαθέτουν τεράστιες δασικές εκτάσεις, τις οποίες εκμεταλλεύονται.
β) Γιατί η Νορβηγία είναι η μεγαλύτερη αλιευτική χώρα της Ευρώπης;
Ο λόγος που η Νορβηγία είναι η μεγαλύτερη αλιευτική χώρα της Ευρώπης, είναι το ότι εκμεταλλεύεται τον θαλάσσιο πλούτο της. Εμπορεύεται διάφορα αλιεύματα όπως σολομό, ρέγκα, μπακαλιάρο κτλ.
γ) Γιατί η Ελβετία έχει αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό την κτηνοτροφία;
Η Ελβετία, όντας μία ορεινή χώρα, έχει αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό την κτηνοτροφία, καθώς είναι η μοναδική δραστηριότητα πρωτογενούς τομέα, που μπορεί να αναπτύξει.
δ) Γιατί η Γαλλία φημίζεται για τα κρασιά της;
Η Γαλλία φημίζεται για τα κρασιά της, χάρη στην τεράστια ποικιλία αμπελιών της.
ε) Τι επιτυγχάνεται με την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας;
Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας, βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων, μειώνει τον κόπο των αγροτών ενώ παράλληλα αυξάνει την παραγωγή. Επιπλέον μειώνει το κόστος παραγωγής και τον απαιτούμενο χρόνο εργασίας.
0 Σχόλια