Οροπέδιο: πεδινή έκταση σε βουνό
Παρατηρήστε στον παγκόσμιο χάρτη της τάξης σας τη θέση της Ασίας σε σχέση με τον Ισημερινό και τον Πρώτο Μεσημβρινό και αναφέρετε σε ποια ημισφαίρια βρίσκεται.
Η Ασία βρίσκεται κυρίως στο βόρειο ημισφαίριο, ως προς τον Ισημερινό και στο ανατολικό ημισφαίριο ως προς τον Πρώτο Μεσημβρινό (υπάρχει ένα πολύ μικρό τμήμα της Ινδονησίας, το οποίο ανήκει στο νότιο ημισφαίριο).
Ας ορίσουμε τα χερσαία σύνορα της Ασίας και ας βρούμε από ποιες θάλασσες και από ποιους ωκεανούς βρέχεται.
• Τα χερσαία σύνορα της Ασίας με την Ευρώπη είναι:
⇒ Τα Ουράλια όρη
⇒ Ο Ουράλης ποταμός
⇒ Η οροσειρά του Καυκάσου
• Πριν το 1869, χερσαίο σύνορο της Ασίας με την Αφρική αποτελούσε ο ισθμός του Σουέζ. Μετά την διάνοιξη τεχνητής διώρυγας όμως, η συγκεκριμένη περιοχή χώρισε τις δύο ηπείρους.
• Οι θάλασσες που βρέχουν την Ασία είναι οι:
⇒ Ερυθρά θάλασσα (Δυτικά)
⇒ Η Μεσόγειος
⇒ Ο Εύξεινος πόντος
• Οι ωκεανοί που βρέχουν την Ασία είναι οι:
⇒ Ο Ειρηνικός ωκεανός (Ανατολικά)
⇒ Ο Βόρειος παγωμένος ωκεανός (Βόρεια)
⇒ Ο Ινδικός ωκεανός (Νότια)
Παρατηρήστε τον χάρτη της Ασίας και βρείτε και άλλες οροσειρές και όρη της Ασίας.
Οροσειρές και όρη της Ασίας: (Ιμαλάια / Έβερεστ, Καρακορούμ - Κουέν Λουν), Τιεν Σαν, Ζάγκρος, Καύκασος, Ελμπρούζ, Ουράλια, Αλτάια, Χίντου Κους, Ταύρος, Μεκράν, Τανού, Κολιμά κ.α.
Βρείτε στον χάρτη και τους άλλους μεγάλους ποταμούς της Ασίας. Από πού πηγάζουν και πού εκβάλλουν;
Γιανγκ-Τσε-Γιανγκ: Πηγάζει από το Υψίπεδο του Θιβέτ και εκβάλει στην Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας
Χουάνγκ-Χο (Κίτρινος Ποταμός): Οι πηγές του ποταμού βρίσκονται στα Όρη Παγιάν Χαρ στη δυτική κινεζική επαρχία Σιντσιάνγκ. Οι εκβολές του βρίσκονται στη Θάλασσα Ποχάϊ
Σιάνγκ: Πηγάζει από το βορειοανατολικό τμήμα της επαρχίας Κουανγκσί - Τσουάνγκ και χύνεται στη λίμνη Τουνγκτίνγκ
Αμούρ: Ο ποταμός σχηματίζεται από άλλους δύο, ο πρώτος από τους οποίους (Σχίλκα) βρίσκεται στη Ρωσία και ο δεύτερος (Αργκούν) στη Κίνα. Εκβάλει στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Λένας: Πηγάζει σε υψόμετρο 1.640 μέτρα στα Όρη Μπαϊκάλ και εκβάλει στη Θάλασσα Λάπτεφ
Γενισέι: Πηγάζει από τη Μογγολία και εκβάλλει στον κόλπο Γενισέι, στη θάλασσα Κάρα
Ομπ: Πηγάζει από τους βόρειους πρόποδες του ορεινού όγκου του Αλτάι και εκβάλλει στο κόλπο του Ομπ, στη Θάλασσα του Κάρα του Αρκτικού ωκεανού
Ουράλης: Πηγάζει από τα Ουράλια όρη και χύνεται στην Κασπία Θάλασσα
Ινδός: Πηγάζει από το οροπέδιο του Θιβέτ κοντά στη Λίμνη Μανσαροβάρ και εκβάλει στην Αραβική Θάλασσα κοντά στη μεγάλη πόλη και λιμάνι Καράτσι
Γάγγης: Οι πηγές του βρίσκονται στα Ιμαλάια, στην περιοχή της Ινδίας. Ο ποταμός σχηματίζεται από την ένωση των ποταμών Μπαγκιράτι και Αλακνάντα στην Ινδία, διασχίζει τη βορειοανατολική περιοχή της χώρας και, αφού περάσει στο Μπανγκλαντές, εκβάλει στον κόλπο της Βεγγάλης
Τίγρης: Πηγάζει από τα βουνά της Ανατολίας στην Τουρκία, διαρρέει το Ιράκ, και στα νότια της χώρας ενώνεται με τον Ευφράτη και εκβάλλει στον Περσικό Κόλπο
Ευφράτης: Πηγάζει από την Αρμενία και χύνεται στον Περσικό κόλπο, ενωμένος με τον Τίγρη Ποταμό
Βραχμαπούτρα: Πηγάζει από το νοτιοδυτικό Θιβέτ, σε υψόμετρο περίπου 6.000 μέτρων, και με το όνομα Γιαρλούνγκ Τσανγκπό διαρρέει το νότιο Θιβέτ. Στη συνέχεια, μέσα από φαράγγια, περνά στην περιοχή Αρουνάτσαλ Πραντές της Ινδίας, όπου είναι γνωστός ως Ντιχάνγκ. Έπειτα διαρέει μέσω της κοιλάδας του Άσαμ, όπου είναι γνωστός ως Βραχμαπούτρα, προς το Μπανγκλαντές (όπου ονομάζεται Τζαμούνα). Στο Μπανγκλαντές συνδέεται με τον Γάγγη στην περιοχή του Δέλτα του Γάγγη και τέλος εκβάλλει στον Κόλπο της Βεγγάλης.
Παρατηρώντας τον χάρτη ποιες μεγάλες πεδιάδες διακρίνεις;
Παρατηρούμε την πεδιάδα της Κίνας, του ποταμού Γάγγη, του Ινδού ποταμού, της ασιατικής Ρωσίας, του ποταμού Μεκόνγκ και του Κίτρινου ποταμού.
Ας βρούμε κι άλλες λίμνες στον γεωμορφολογικό χάρτη της Ασίας.
Λίμνες της Ασίας: (Κασπία, Αράλη, Μπαλκάς), Βαϊκάλη, Βαν Τουζ, Ούρμια, Ζαϊσάν, Ισίκ - κουλ κ.α.
Ας μελετήσουμε τον γεωμορφολογικό χάρτη, για να εντοπίσουμε τις ζώνες βλάστησης και να θυμηθούμε τη χλωρίδα κάθε ζώνης.
• Στη Βόρεια Ασία (Σιβηρία) συναντάμε την ζώνη της τούνδρας (βρύα και λειχήνες)
• Στη Βόρεια Κεντρική Ασία εκτείνεται η ζώνη της τάιγκας (μεγάλα δάση με κωνοφόρα δέντρα, όπως έλατα)
• Στην Νότια Κεντρική Ασία συναντάμε κατά κύριο λόγο στέπες και ερήμους
• Στην Ανατολική Ασία και στην περιοχή απέναντι από την Ιαπωνία, συναντάμε εύκρατα δάση
• Στη Δυτική Ασία συναντάμε μεσογειακή βλάστηση
• Στη Νότια Ασία συναντάμε τροπικά δάση και σαβάνες
Χωριζόμαστε σε τρεις ομάδες. Η πρώτη ομάδα σχεδιάζει τον χάρτη της Ασίας. Η δεύτερη τοποθετεί στον χάρτη τις υψηλότερες οροσειρές, όρη και πεδιάδες. Η τρίτη ομάδα τοποθετεί τους
μεγαλύτερους ποταμούς και τις λίμνες.
Για να λύσουμε αυτήν την άσκηση, μπορούμε να αναζητήσουμε στο ίντερνετ τον χάρτη της Ασίας, ώστε να βοηθηθούμε.
Κεφ. 34: Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ασίας - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Συμπλήρωσε το παρακάτω κείμενο με τις λέξεις που λείπουν:
Η Ασία έχει πλούσιο και ποικιλόμορφο ανάγλυφο. Η μεγαλύτερη οροσειρά της Ασίας αλλά και ολόκληρου του πλανήτη είναι αυτή των Ιμαλαΐων με υψηλότερη κορυφή το Έβερεστ. Ο μεγαλύτερος ποταμός της ηπείρου είναι ο Γιανγκ-Τσε-Γιανγκ και η μεγαλύτερη λίμνη είναι η Κασπία, η οποία βρίσκεται στα σύνορα της Ασίας με την Ευρώπη. Η δεύτερη μεγάλη λίμνη είναι η Αράλη με νερά υφάλμυρα. Χαρακτηριστικό είδος της ασιατικής ερήμου είναι η Βακτριανή καμήλα, η οποία φέρει δύο καμπούρες. Το οροπέδιο του Θιβέτ είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο. Εδώ ζει ένα βοοειδές που λέγεται γιακ και του οποίου η κοπριά χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη.
2. Μελέτησε προσεκτικά τον χάρτη της Ασίας που υπάρχει στο βιβλίο σου και απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις:
α) Ποιος μεγάλος ποταμός διαρρέει τις πεδιάδες της Ινδίας;
Ο ποταμός Γάγγης.
β) Ποιες είναι οι δύο μεγάλες οροσειρές ανάμεσα στις οποίες εκτείνεται το οροπέδιο του Θιβέτ;
Εκτείνεται ανάμεσα στην οροσειρά των Ιμαλαΐων και στην οροσειρά Καρακορούμ - Κουέν Λουν.
γ) Ποιο είναι το μεγαλύτερο νησί στα ανατολικά της Ασίας;
Παπούα Νέα Γουινέα
δ) Ποιες είναι οι τέσσερις μεγαλύτερες λίμνες της Ασίας;
Κασπία, Αράλη, Βαϊκάλη και Μπαλκάς
ε) Γιατί οι ποταμοί στη Βόρεια Ασία δεν επηρεάζουν σημαντικά τη ζωή των ανθρώπων;
Τα νερά των ποταμών στη Βόρεια Ασία, είναι παγωμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι της περιοχής να μην μπορούν να τα εκμεταλλευτούν.
0 Σχόλια