Η εικόνα συνδέει ορισμένα γνωστά πολιτιστικά στοιχεία επιλεγμένων ευρωπαϊκών χωρών με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Τα στοιχεία αυτά, τα οποία δημιουργήθηκαν σε διαφορετικές εποχές, έδωσαν στην Ευρώπη τον χαρακτηρισμό «Κέντρο του Παγκόσμιου Πολιτισμού». Ας συζητήσουμε για τη συμβολή της Ελλάδας στην πολιτιστική ανάπτυξη της Ευρώπης.
Η Ελλάδα συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτιστική ανάπτυξη της Ευρώπης, αλλά και πολλών άλλων λαών. Πάμε να δούμε αναλυτικά τι έχει προσφέρει η αρχαία Ελλάδα και πως αυτά επηρέασαν τους ανθρώπους:
• Η ιατρική, τα μαθηματικά, η φυσική, η αστρονομία και πολλές άλλες από τις θετικές επιστήμες άνθισαν στην χώρα μας. Πρόσωπα όπως ο Ευκλείδης και ο Ιπποκράτης, έγιναν οι "δάσκαλοι" που χάρισαν την γνώση τους στους επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.
• Το ότι σήμερα είμαστε ελεύθεροι και απολαμβάνουμε τα δικαιώματά μας, το οφείλουμε στις ιδέες των φιλοσόφων του Διαφωτισμού. Η φιλοσοφία όμως άνθισε εδώ, στην Ελλάδα, από ανθρώπους όπως ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Επίκουρος, ο Πλωτίνος κ.α.
• Πολλά από τα ιστορικά γεγονότα που γνωρίζουμε σήμερα, τα ξέρουμε χάρη στους ιστορικούς της εποχής, όπως τον Ηρόδοτο και τον Θουκυδίδη.
• Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην αρχαία Αθήνα, είναι η δημοκρατία, η οποία αποτέλεσε και το ιδανικό της Γαλλικής Επανάστασης.
• Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την αρχαιοελληνική τέχνη. Τα αγάλματα (γλυπτική) και τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα, τα αγγεία κ.α. αποτέλεσαν έμπνευση για τους Αναγεννησιακούς καλλιτέχνες.
• Η γλώσσα μας δεν θα μπορούσε να λείπει από την λίστα μας, καθώς όχι μόνο είναι μία από τις πλουσιότερες στον κόσμο, αλλά έχει δανείσει και πολλές λέξεις σε άλλες γλώσσες της Ευρώπης.
Ας βρούμε μαζί έργα αυτών των εποχών που σώζονται μέχρι σήμερα. Ας εντοπίσουμε τις αξίες των δημιουργών τους. Μήπως οι περισσότερες από αυτές ισχύουν και σήμερα; Με άλλα λόγια μήπως ο ανθρώπινος πολιτισμός κτίζεται πάντα στην ίδια βάση;
Αρχαία Ελλάδα: Ο Παρθενώνας, τα ομηρικά έπη, ο ναός του Απόλλωνα, οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, οι φιλοσοφικές θεωρίες του Σωκράτη, του Επίκουρου, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα κ.α.
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία: Το ρωμαϊκό δίκαιο, το Κολοσσαίο, το Πάνθεον, η ποίηση του Οβίδιου, τα έργα του Σενέκα κ.α.
Μεσαίωνας: Ποίηση του Δάντη, Πύργος της Πίζας
Αναγέννηση, Η Μόνα Λίζα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, οι Αγιογραφίες του Μιχαήλ Άγγελου στη Καπέλα Σιστίνα, η Γέννηση της Αφροδίτης του Σάντρο Μποττιτσέλλι, η Σχολή των Αθηνών του Ραφαήλ κ.α.
Διαφωτισμός: Το "Περί ιδιοκτησίας" του Τζων Λοκ, το "Περί αγωγής" του Ζαν Ζακ Ρουσσώ, το "Εγκυκλοπαίδειας" του Ντενί Ντιντερό κ.α.
Γαλλική Επανάσταση: Η διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Συζητήστε μεταξύ σας για το έργο κάθε δημιουργού. Ποιους Ευρωπαίους γνωρίζετε, οι οποίοι δημιούργησαν αξιόλογα έργα στο θέατρο, τη λογοτεχνία, την ποίηση, τη μουσική και τον χορό και συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής κουλτούρας;
Δημόκριτος: Ο Δημόκριτος ήταν προσωκρατικός φιλόσοφος και μαθητής του Λεύκιππου, ο οποίος γεννήθηκε στα Άβδηρα της Θράκης, περίπου το 460 π.Χ.. Πίστευε ότι η ύλη αποτελείτο από αδιάσπαστα, αόρατα στοιχεία, τα άτομα. Ήταν επίσης ο πρώτος άνθρωπος που αντιλήφθηκε ότι ο Γαλαξίας είναι το φως από μακρινά αστέρια, ενώ ήταν ανάμεσα στους πρώτους που ανέφεραν ότι το σύμπαν έχει και άλλους "κόσμους" και μάλιστα ορισμένους κατοικημένους. Ο Δημόκριτος ξεκαθάριζε ότι το κενό δεν ταυτίζεται με το τίποτα ("μη ον"), είναι δηλαδή κάτι το υπαρκτό.
Βολταίρος: Ο Φρανσουά Μαρί Αρουέ (γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος), ήταν ένας Γάλλος συγγραφέας, ιστορικός και φιλόσοφος, διάσημος για το πνεύμα του, τις επιθέσεις του εις βάρος της Καθολικής Εκκλησίας και την υπεράσπιση της ανεξιθρησκίας, της ελευθερίας του λόγου και του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους. Γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου του 1694 στο Παρίσι και πέθανε στις 30 Μαΐου το 1778.
Θεωρείται κεντρική μορφή και ενσάρκωση του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα. Υπήρξε επίσης δοκιμιογράφος και κορυφαίος εκπρόσωπος του ντεϊσμού.
Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ: Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ ήταν ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες κλασικής μουσικής. Γεννήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 1756 στο Σάλτσμπουργκ και πέθανε στις 5 Δεκεμβρίου του 1791 στην Βιέννη. Ήδη από την παιδική του ηλικία έδειξε ότι διέθετε σημαντικές μουσικές ικανότητες, οι οποίες υποστηρίχθηκαν συστηματικά από τον πατέρα του, έναν από τους καλύτερους μουσικούς παιδαγωγούς της εποχής του.
Μαζί με τον Γιόζεφ Χάυντν, τον Λούντβιχ βαν Μπετόβεν και τον Φραντς Σούμπερτ αποτελούν τους σημαντικότερους εκπροσώπους του λεγόμενου βιεννέζικου κλασικισμού, του κλασικισμού και τη λεγόμενη «Πρώτη Σχολή της Βιέννης».
Συνέθεσε περισσότερα από 600 έργα, μουσική δωματίου, συμφωνική και εκκλησιαστική μουσική, καθώς και μικρότερες συνθέσεις: παραλλαγές, φαντασίες, σονάτες, άριες κ.α.
Συζητήστε μεταξύ σας για τα πολιτιστικά στοιχεία που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πολιτισμού και προέρχονται από τους λαούς της Ασίας και της Αφρικής.
Η Ασία και η Αφρική μας βοήθησαν πολύ στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας. Συγκεκριμένα, πολλές θετικές επιστήμες όπως η ιατρική, η ανατομία και η αστρονομία, ξεκίνησαν από διάφορους Ασιατικούς λαούς. Οι Φοίνικες μας πρόσφεραν το αλφάβητο, ενώ οι Πέρσες και οι Άραβες μας χάρισαν τα αριθμητικά σύμβολα. Πολλές χρήσιμες εφευρέσεις όπως για παράδειγμα το άροτρο και ο τροχός, έρχονται από λαούς της Μεσοποταμίας. Τέλος, η ανατολική τέχνης (μουσική, ζωγραφική, αρχιτεκτονική, διακόσμηση κ.α.) έχει επηρεάσει σε αρκετά μεγάλο βαθμό την ευρωπαϊκή, καθώς οι καλλιτέχνες αφομοίωσαν πολλά από τα στοιχεία που έβρισκαν ελκυστικά.
Ας συζητήσουμε μαζί γιατί η Ρώμη αποκαλείται «αιώνια πόλη» και το Παρίσι χαρακτηρίζεται «πόλη του φωτός».
Αιώνια πόλη
Ο λόγος που η Ρώμη έχει αυτό το όνομα, είναι τα πολυάριθμα έργα τέχνης και μνημεία, που σώζονται από την αρχαιότητα και αποτελούν πόλο έλξης για τους ανθρώπους. Χάρη σε αυτά, έχουμε την δυνατότητα να "ρίξουμε μια ματιά" στο παρελθόν, για αυτό και την αποκαλούμε αιώνια.
Πόλη του φωτός
Τον 17ο αιώνα στο Παρίσι, ξεκίνησε ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά κινήματα, ο λεγόμενος "διαφωτισμός". Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος που το Παρίσι έλαβε το όνομά του (αν και θα μπορούσε). Ο πραγματικός λόγος είναι ότι το 1828 τοποθετήθηκαν σε όλες τις μεγάλες λεωφόρους της πόλης, λάμπες γκαζιού, αποτελώντας έτσι την πρώτη πόλη που φωταγωγήθηκε στην ιστορία. Συγκεκριμένα τοποθετήθηκαν 58.000 λάμπες, επιτρέποντας στους κατοίκους να κυκλοφορούν και μετά την δύση του ηλίου. Έτσι, η πόλη έγινε πιο ασφαλής και άνθισε οικονομικά.
Με τις ομάδες μας βρίσκουμε από διάφορες πηγές μνημεία και έργα τέχνης που κοσμούν και χαρακτηρίζουν τις πρωτεύουσες των ευρωπαϊκών κρατών.
Ελλάδα - Αθήνα - Παρθενώνας
Γαλλία - Παρίσι - Πύργος του Άιφελ
Ιταλία - Ρώμη - Πάνθεον
Τσεχία - Πράγα - Γέφυρα του Καρόλου
Μεγάλη Βρετανία - Λονδίνο - Πύργος του Λονδίνου
Γερμανία - Βερολίνο - Πύλη του Βραδεμβούργου
Κεφ. 31: Αξιοθέατα, μνημεία και ιστορική συνέχεια των λαών της Ευρώπης - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Ο πολιτισμός της Ευρώπης καθορίστηκε από τον αρχαίο ελληνικό
και τον αρχαίο ρωμαϊκό πολιτισμό Σ
β) Όλες οι γλώσσες των ευρωπαϊκών χωρών είναι επηρεασμένες από την αρχαία ελληνική Λ
γ) Η Αναγέννηση ξεκίνησε από την Αμερική Λ
δ) Η Γερμανία είναι η πατρίδα του Μότσαρτ Λ
ε) Τα έργα τέχνης αναδεικνύουν τον πολιτισμό ενός λαού μα και τις επιρροές του από άλλους Σ
2. Ο Μπετόβεν διέπρεψε στη μουσική, ο Πικάσο στη ζωγραφική και ο Οδυσσέας Ελύτης στην ποίηση. Βρες κι εσύ και άλλους μεγάλους Ευρωπαίους καλλιτέχνες και δημιουργούς, γράψε τους τομείς
στους οποίους μεγαλούργησαν και ανάφερε ένα από τα έργα τους.
Καλλιτέχνης - Τέχνη - Έργο
Μιχαήλ Άγγελος - Ζωγραφική - Η γέννηση του Αδάμ
Τσαϊκόφσκι - Μουσική - Λίμνη των κύκνων
Βέρντι - Μουσική - Τραβιάτα
Ντοστογιέφσκι - Λογοτεχνία - Έγκλημα και τιμωρία
3. Στο πλαίσιο που ακολουθεί φτιάξε ένα κολάζ με έργα ζωγραφικής, γλυπτικής ή αρχιτεκτονικής γνωστών Ευρωπαίων καλλιτεχνών. Σε κάθε εικόνα να γράψεις και το όνομα του δημιουργού.
Μία καλή ιδέα είναι να ψάξουμε σε παλιά περιοδικά ή σε ταξιδιωτικούς οδηγούς και με την βοήθεια ενός ενήλικα να κόψουμε και να κολλήσουμε τις φωτογραφίες που θα βρούμε.
0 Σχόλια