Ατμόσφαιρα: ονομάζεται το μείγμα αερίων που περιβάλλει τη Γη
Εξώσφαιρα: ονομάζεται το ανώτερο τμήμα της ατμόσφαιρας (πάνω από 700 χμ.)
Μεσόσφαιρα: ονομάζεται τμήμα της ατμόσφαιρας πάνω από τη στρατόσφαιρα
Μετεωρολογικά φαινόμενα: ονομάζεται η βροχή, το χιόνι, το χαλάζι, η ομίχλη, οι άνεμοι, η υγρασία, οι κυκλώνες κ.ά.
Στρατόσφαιρα: ονομάζεται το τμήμα της ατμόσφαιρας πάνω από την τροπόσφαιρα
Τροπόσφαιρα: ονομάζεται το πλησιέστερο προς τη Γη τμήμα της ατμόσφαιρας
Σε ποια από τις δύο εικόνες της Γης νιώθεις μεγαλύτερη ασφάλεια για να ζήσεις; Γιατί;
Παρατηρώντας τις δύο εικόνες, διαπιστώνουμε πως είναι περισσότερο ασφαλές να ζήσουμε στην εικόνα 9.2, γιατί σε αυτήν η Γη περιβάλλεται από ατμόσφαιρα. Χωρίς αυτήν, δεν θα είχαμε το οξυγόνο, που είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας και επιπλέον οι υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου δεν θα φιλτράρονταν, με αποτέλεσμα να είναι επικίνδυνες για την ζωή μας.
Ας συζητήσουμε για τη μείωση του όζοντος, τις γνωστές μας «τρύπες του όζοντος», που συχνά ακούμε ότι αποτελούν ένα σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα.
Τρύπα του όζοντος ονομάζεται το σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα, κατά το οποίο το στρώμα του όζοντος που βρίσκεται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης (στρατόσφαιρα) μειώνεται σε πάχος πάνω από την Ανταρκτική. Συγκεκριμένα, επειδή το λεπτότερο σημείο του στρώματος είναι πάνω από το Νότιο Πόλο, η μείωση του πάχους του, έχει ως αποτέλεσμα την ονομαζόμενη «τρύπα» στο στρώμα του όζοντος.
Το όζον προστατεύει τον πλανήτη μας από την ηλιακή ακτινοβολία, απορροφώντας σημαντικό τμήμα της υπεριώδους ακτινοβολίας. Για αυτό, η δημιουργία της τρύπας του όζοντος έχει αρνητικά αποτελέσματα στην ανθρώπινη υγεία, αυξάνει την θερμοκρασία στον πλανήτη και συμβάλει αρνητικά στο λιώσιμο των πάγων.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 1985 και θεωρείται πως δημιουργήθηκε από υπερβολική χρήση χλωροφθορανθράκων (CFC), που χρησιμοποιούνταν ευρέως ως προωθητικά αέρια και σε ψυκτικές συσκευές όπως τα κλιματιστικά. Επίσης, στην επέκτασή του συμβάλλουν τόσο τα καυσαέρια (από την κυκλοφορία των οχημάτων) όσο και τα αέρια απόβλητα των εργοστασίων.
Ποιο από τα αέρια του διπλανού πίνακα χρειάζεται για την αναπνοή μας;
Το αέριο που είναι απαραίτητο για την αναπνοή μας, είναι το οξυγόνο, το οποίο βρίσκεται στην ατμόσφαιρα σε ποσοστό, μόλις 21%.
Ας συζητήσουμε για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ένα άλλο περιβαλλοντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα.
Φαινόμενο του θερμοκηπίου ονομάζεται η φυσική διαδικασία κατά την οποία η ατμόσφαιρα ενός πλανήτη συγκρατεί θερμότητα και συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειάς του.
Τα τελευταία χρόνια, ο όρος αυτός συνδέεται με την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της επιφάνειας της Γης (παγκόσμια θέρμανση), ενώ θεωρείται πως το φαινόμενο έχει ενισχυθεί σημαντικά από ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, παρά το γεγονός ότι είναι φυσικό, ενισχύεται και από την ανθρώπινη δραστηριότητα, η οποία συμβάλλει στην αύξηση της συγκέντρωσης των αερίων του θερμοκηπίου καθώς και στην έκλυση άλλων ιχνοστοιχείων, όπως οι χλωροφθοράνθρακες (CFC's).
Χωρισμένοι σε τρεις ομάδες καταγράφουμε τα εξής: α) τις κύριες πηγές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, β) τα προϊόντα που περιέχουν ουσίες που βλάπτουν το όζον, γ) τους τρόπους μείωσης των εκπομπών των ρύπων στην ατμόσφαιρα. Πληροφορίες μπορούμε να
αντλήσουμε από τα δελτία της ΠΕΡΠΑ, Πατησίων 147, Αθήνα, τηλ. 210 8650 053.
Ομάδα Α
Οι κύριες πηγές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι:
• οι βιομηχανίες
• τα διυλιστήρια
• οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
• τα αυτοκίνητα
• τα κλιματιστικά
• οι πυρκαγιές.
Ομάδες Β
Προϊόντα που περιέχουν ουσίες που βλάπτουν το όζον είναι:
• τα Σπρέι,
• τα καλλυντικά,
• τα καύσιμα αεροπλάνων,
• οι ουσίες από κλιματιστικά και συστήματα ψύξης.
Ομάδα Γ
Τρόποι μείωσης των εκπομπών των ρύπων στην ατμόσφαιρα είναι:
• συχνοί έλεγχοι σε βιομηχανίες και επιβολή προστίμων σε περιπτώσεις παράβασης.
• μείωση χρήσης αυτοκινήτων
• χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς ή ποδηλάτων
• χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας
• μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας
Κεφ. 9: Η ατμόσφαιρα - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Η ατμόσφαιρα περιέχει οξυγόνο σε ποσοστό 78% Λ
β) Το «ύψος» της τροπόσφαιρας φθάνει στα 1000 χιλιόμετρα
πάνω από την επιφάνεια της Γης Λ
γ) Η ατμόσφαιρα είναι η αέρια «ασπίδα» προστασίας της Γης Σ
δ) Τα αέρια της ατμόσφαιρας διευκολύνουν τις υπεριώδεις
ηλιακές ακτίνες να φθάσουν στη γήινη επιφάνεια Λ
ε) Το διοξείδιο του άνθρακα, οι υδρατμοί και άλλα αέρια
απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία Σ
2. Γράψε μερικές από τις ανθρώπινες ενέργειες, που μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα.
Μερικές από τις ανθρώπινες ενέργειες που προκαλούν την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι:
• η αύξηση της παραγωγής καυσαερίων, από τις καμινάδες των εργοστασίων που δεν έχουν τα απαραίτητα φίλτρα
• η αύξηση της παραγωγής καυσαερίων, από τον τεράστιο αριθμό αυτοκινήτων
• η αύξηση των εμπρησμών / πυρκαγιών στα δάση και στα εργοστάσια.
3. Αντιστοίχισε φράσεις και λέξεις που σχετίζονται μεταξύ τους:
Αύξηση θερμοκρασίας Γης - Φαινόμενο θερμοκηπίου
Θερμότητα - Διατήρηση της ζωής
Υδατώδη μετέωρα - Χιόνι, βροχή
Όζον - Στρατόσφαιρα
4. Η ατμόσφαιρα είναι η «ασπίδα της Γης» διότι
• εγκλωβίζει την απαραίτητη θερμότητα για τη διαμόρφωση της κατάλληλης θερμοκρασίας, για τη διατήρηση ζωή στον πλανήτη.
• απορροφά ή αντανακλά το μεγαλύτερο μέρος από τις υπεριώδεις ηλιακές ακτίνες, αποτρέποντάς τες να φτάσουν στην επιφάνεια της Γης.
0 Σχόλια