Το σχήμα και οι κινήσεις  της Γης - από το https://idaskalos.blogspot.com
Στο 1ο κεφάλαιο, της Α' ενότητας του βιβλίου της Γεωγραφίας της ΣΤ' Δημοτικού, με τίτλο "Το σχήμα και οι κινήσεις  της Γης", θα μάθουμε για τον τρόπο με τον οποίο γυρίζει η Γη γύρω από τον Ήλιο.

Γεωειδές: λέγεται το σχήμα της Γης, γιατί είναι συμπιεσμένο στις κορυφές και διογκωμένο στη μέση.
Ελλειπτική τροχιά: ονομάζεται η νοητή καμπύλη γραμμή που διαγράφει η Γη, καθώς κινείται γύρω από τον  Ήλιο
Περιστροφή: ονομάζεται η κίνηση της Γης γύρω από τον άξονά της
Περιφορά: ονομάζεται η κίνηση της Γης γύρω από τον  Ήλιο

Ας πάρουμε δύο πορτοκάλια και ας τα κόψουμε, όπως φαίνεται στο σχήμα, το ένα οριζόντια (στη μέση) και το άλλο εγκάρσια. Με τον χάρακα μετρούμε τις διαμέτρους των δύο μισών πορτοκαλιών. Τι παρατηρούμε;
Μετρώντας τα δύο κομμένα πορτοκάλια με τον χάρακα, παρατηρούμε πως η διάμετρος του πορτοκαλιού που κόψαμε στην μέση, είναι μεγαλύτερη από τη διάμετρο του πορτοκαλιού που κόψαμε εγκάρσια (κάθετα).

Υπολογίστε τι συμβαίνει με το άθροισμα αυτών των 6 ωρών σε τέσσερα συνεχόμενα έτη. Μήπως τώρα μπορείτε να εξηγήσετε γιατί κάθε τέσσερα έτη έχουμε μία ημέρα περισσότερη, δηλαδή την 29η Φεβρουαρίου;
Η Γη για να κάνει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο χρειάζεται 365 ημέρες και 6 ώρες (1 χρόνο και 6 ώρες). Όπως ξέρουμε κάθε τέσσερα χρόνια έχουμε μία επιπλέον μέρα, γιατί 6 ώρες επί 4 μας κάνει 24, δηλαδή μία ολόκληρη ημέρα. Έτσι κάθε τέσσερα χρόνια η περιφορά της γης διαρκεί 366 μέρες αντί για 365.

Ας σχεδιάσουμε τη Γη στο παρακάτω σχήμα σε τέσσερα διαφορετικά σημεία πάνω στην έλλειψη που δείχνει την περιφορά της γύρω από τον  Ήλιο. Με τον χάρακα μετρούμε τις αποστάσεις της Γης από τον  Ήλιο. Τι παρατηρούμε;
Ζωγραφίζοντας την Γη σε τέσσερα τυχαία σημεία και μετρώντας την απόστασή της, διαπιστώνουμε πως έχει διαφορετική απόσταση από τον Ήλιο κάθε φορά. Αυτό συμβαίνει γιατί η Γη διαγράφει ελλειπτική τροχιά γύρω από τον ήλιο, πράγμα που σημαίνει πως σε κάθε σημείο πάνω της τροχιάς, η απόσταση από το κέντρο είναι διαφορετική .

Κεφ. 1: Το σχήμα και οι κινήσεις  της Γης - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων


1.  Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Η Γη έχει σχήμα τέλειας σφαίρας Λ
β) Η περιστροφή της Γης διαρκεί 24 ώρες Σ
γ) Η περιφορά της Γης είναι η κίνηση γύρω από τον άξονά της Λ
δ) Ο άξονας της Γης είναι μια νοητή ευθεία γραμμή, που ενώνει τις δύο κορυφές της περνώντας από το κέντρο της Σ
ε) Το σχήμα της Γης λέγεται γεωειδές Σ

2. Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις της ομάδας Α με τις λέξεις ή φράσεις της ομάδας Β.
Άξονας - Ενώνει τις δύο κορυφές
Περιστροφή - Κίνηση γύρω από τον άξονα
Περιφορά - Κίνηση γύρω από τον Ήλιο
Τροχιά - Ελλειπτική

3. Συμπλήρωσε το κείμενο με τις λέξεις που λείπουν:
Το σχήμα της Γης δεν είναι τελείως σφαιρικό, αλλά παρουσιάζεται διογκωμένο στον Ισημερινό και συμπιεσμένο στις κορυφές. Η Γη εκτελεί ταυτόχρονα δυο κινήσεις. Μία κίνηση γύρω από έναν νοητό άξονα η οποία λέγεται περιστροφή και διαρκεί 24 ώρες και μία κίνηση γύρω από τον Ήλιο που λέγεται περιφορά και διαρκεί 365 ημέρες και 6 ώρες. Ο άξονας της Γης είναι μια νοητή γραμμή, που περνά από το κέντρο της και ενώνει τις δύο κορυφές της. Η τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο είναι ελλειπτική.