Ο άξονας και η περιστροφή της Γης. Ημέρα και νύχτα - από το https://idaskalos.blogspot.com
Στο 4ο κεφάλαιο, της Α' ενότητας του βιβλίου της Γεωγραφίας της ΣΤ' Δημοτικού, με τίτλο "Ο άξονας και η περιστροφή της Γης. Ημέρα και νύχτα", θα μάθουμε γιατί έχουμε ημέρα και νύχτα και πώς συσχετίζεται η εναλλαγή ημέρας / νύχτας με την περιστροφή της Γης.

Ημέρα: το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ένας τόπος φωτίζεται από τον Ήλιο.
Νύχτα: το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ένας τόπος δεν φωτίζεται από τον Ήλιο και υπάρχει σκοτάδι.

Αν στην Ελβετία είναι μεσημέρι, μπορείτε χρησιμοποιώντας την υδρόγειο σφαίρα να βρείτε μία χώρα όπου θα επικρατεί νύχτα;
Όταν στην Ελβετία είναι μεσημέρι, τότε θα είναι νύχτα στην: Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ιαπωνία, Κορέα, Ινδονησία, Κίνα κ.α.

Κεφ. 4: Ο άξονας και η περιστροφή της Γης. Ημέρα και νύχτα - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων


1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο  
α) Η Γη περιφέρεται γύρω από τον άξονά της Λ
β) Η εναλλαγή ημέρας και νύχτας οφείλεται στην περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της, καθώς αυτή φωτίζεται από τον Ήλιο Σ
γ) Όταν ο Ήλιος φωτίζει το ανατολικό ημισφαίριο, τότε το δυτικό έχει νύχτα Σ
δ) Καθώς ο Ήλιος γυρίζει γύρω από τη Γη, φωτίζει κάθε τόπο από τον οποίο περνά Λ
ε) Η περιστροφική κίνηση της Γης διαρκεί 24 ώρες Σ

2. Συμπλήρωσε το κείμενο με τις λέξεις που λείπουν:
Καθώς η Γη φωτίζεται από τον Ήλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, φωτίζεται μόνο το μισό της επιφάνειάς της κι έχει ημέρα, ενώ το άλλο μισό που δεν φωτίζεται έχει νύχτα. Η εναλλαγή ημέρας και νύχτας είναι αδιάκοπη

3. Συμπλήρωσε την ακροστιχίδα της λέξης «ημέρα».
Ημισφαίριο - Έτσι λέγεται η μισή σφαίρα
Μήνες - Το έτος έχει δώδεκα …
Εναλλαγή - Η… ημέρας και νύχτας είναι αδιάκοπη
Ρωσία - Μεγάλη χώρα του βόρειου ημισφαιρίου που ανήκει και στην Ευρώπη και στην Ασία
Άξονα - Γύρω από αυτή τη νοητή γραμμή περιστρέφεται η Γη

4. Γράψε ένα παραμύθι, για να περιγράψεις στα μικρότερα παιδιά το φαινόμενο της ημέρας και της νύχτας.
Αυτή η άσκηση είναι μία ωραία ευκαιρία για να αφήσουμε την φαντασία μας ελεύθερη και να δημιουργήσουμε δικές μας ιστορίες και παραμύθια. Εγώ θα σας δώσω ένα παράδειγμα, σας ενθαρρύνω όμως να προσπαθήσετε να γράψετε τις δικές σας ιστορίες.

Μια φορά κι έναν καιρό, πριν από πολλά πολλά χρόνια, ζούσε ένας νέος, που τον έλεγαν Ήλιο. Ήταν πολύ όμορφος με ξανθά μαλλιά και ένα πολύ φωτεινό χαμόγελο. Στο ίδιο χωριό ζούσε και μία πολύ γλυκιά κοπέλα, που την έλεγαν Σελήνη. Είχε μακρυά ασημένια μαλλιά και γαλανά μάτια, που σε μαγνήτιζαν από την στιγμή που σε κοιτούσε.
Οι δύο νέοι ήταν τρομερά ερωτευμένοι, όμως κανείς δεν μπορούσε να βρει το θάρρος για να το πει.
Μια μέρα ο Ήλιος, μην αντέχοντας πια την κατάσταση, αποφάσισε να εξομολογηθεί τα συναισθήματά του στην Σελήνη, όμως ήθελε να το κάνει με ξεχωριστό τρόπο. Βρήκε λοιπόν τον φίλο Λούντβιχ, που έπαιζε πιάνο και μαζί γράψανε ένα τραγούδι, που το ονόμασε «Σονάτα στο Σεληνόφως» και σχεδίαζε να το αφιερώσει στην αγαπημένη του, λίγες μέρες μετά, στον χορό που θα γινόταν στο χωριό τους. 

Έτσι, όταν έφτασε εκείνη η μέρα, ο Ήλιος φόρεσε ένα λευκό κοστούμι, χτένισε τα κατάξανθα μαλλιά του και πήγε από νωρίς στον χορό, μαζί με τον πιανίστα φίλο του. Τριγύρω ο κόσμος διασκέδαζε, ο Ήλιος όμως είχε τα μάτια του καρφωμένα στην πόρτα, περιμένοντας να δει την καλή του. Οι ώρες όμως περνούσαν και ο Ήλιος απογοητευόταν όλο και περισσότερο.
- Δεν θα έρθει... μονολόγησε και σηκώθηκε για να φύγει.

Εκείνη την στιγμή όμως, άνοιξε η πόρτα της αίθουσας και μπήκε μέσα η Σελήνη. Ο Ήλιος τα 'χασε μόλις την είδε! Φορούσε ένα μαύρο φόρεμα, δύο μακρυά σκουλαρίκια στο σχήμα πεφταστεριών και είχε τα όμορφα ασημένια μαλλιά της ριγμένα στους ώμους της.
Ο Ήλιος είχε μείνει ακούνητος και θαμπωμένος από την ομορφιά της, μέχρι που ένιωσε το χέρι του φίλου του να τον τραβάει προς την σκηνή. Πήρε το μικρόφωνο και ο φίλος του έκατσε στο πιάνο.
- Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα λίγο την προσοχή σας! Το επόμενο κομμάτι που θα ακούσετε το έγραψα εγώ, μαζί με τον φίλο μου Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, για μία πολύ ξεχωριστή κοπέλα. Το κομμάτι αυτό, λέγεται «Σονάτα στο Σεληνόφως»!

Ο κόσμος άρχισε να χειροκροτεί ενθουσιασμένος, ενώ η Σελήνη που κατάλαβε για ποια ήταν γραμμένο το τραγούδι, κοκκίνισε ολόκληρη.
Ο πιανίστας ξεκίνησε να παίζει το κομμάτι και ο Ήλιος με ένα σάλτο, βρέθηκε μπροστά στην Σελήνη.

- Θες να χορέψεις μαζί μου; της είπε.
- Εεεε... Ναι θα το ήθελα πολύ. του απάντησε.

Λίγο καιρό μετά από εκείνη την μαγική βραδιά, οι δύο νέοι παντρεύτηκαν και ζήσανε ευτυχισμένοι. Έκαναν και έναν παιδί, την Γη και την αγαπούσαν πολύ.
Περνούσαν πολλές ώρες μαζί παίζοντας, ζωγραφίζοντας, τραγουδώντας. Το αγαπημένο τους παιχνίδι όμως ήταν το «Γύρω-γύρω όλοι», στο οποίο η Γη καθόταν ανάμεσα στους γονείς της και γύριζε γύρω-γύρω, βλέποντας μία τον φωτεινό πατέρα της και μία την μητέρα της. Αυτό που της άρεσε περισσότερο ήταν ότι όταν κοίταζε τον μπαμπά της, γέμιζε με πολύ δυνατό φως, ενώ όταν κοίταζε την μαμά της, την έλουζε ένα απαλό ασημένιο φως, που την ξεκούραζε.
Αν κοιτάξουμε ψιλά στον ουρανό, θα δούμε ακόμα τον Ήλιο και την Σελήνη να παίζουν με την κόρη τους, το αγαπημένο της παιχνίδι, φέρνοντας την μέρα και την νύχτα στο πέρασμά τους.