Ας ψάξουμε στους μύθους και στις ιστορίες του λαού μας, για να δούμε πόσο τα βουνά έχουν επηρεάσει τη διαμόρφωση των παραδόσεων, των ηθών και εθίμων της χώρας μας.
Από την αρχαιότητα τα βουνά, με το επιβλητικό τους ανάστημα, γοήτευαν τους ανθρώπους. Η αίσθηση μυστηρίου που τα περιέβαλε, σε συνδυασμό με την αγάπη των ανθρώπων για το άγνωστο, τους έκανε να αναρωτιούνται, τι μπορεί να κρύβεται εκεί. Θεοί, κένταυροι και άλλα μυθικά πλάσματα, ξεπήδησαν από την φαντασία των ανθρώπων και κρύφτηκαν στα βουνά, περιμένοντας να μαθευτεί η ιστορία τους από γενιά σε γενιά. Μερικές από αυτές τις ιστορίες σώζονται μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα:
• Ο Όλυμπος, με βάση την αρχαιοελληνική μυθολογία, ήταν η κατοικία των δώδεκα θεών. Από εκεί ο Δίας και οι υπόλοιποι θεοί, επέβλεπαν τους ανθρώπους, πίνοντας νέκταρ και τρώγοντας αμβροσία.
• Το Πήλιο, θεωρούσαν πως ήταν η κατοικία των Κενταύρων, φοβερών μυθικών πλασμάτων, με σώμα από την μέση και πάνω ανθρώπου και από την μέση και κάτω αλόγου.
• Ο Καύκασος, ήταν το βουνό στο οποίο λέγεται πως, ο Δίας έδεσε τον Προμηθέα και έβαλε έναν αετό να του τρώει το συκώτι κάθε πρωί. Επειδή ο Προμηθέας ήταν αθάνατος, κάθε βράδυ τα σπλάχνα του γιατρεύονταν.
Εκτός από μύθους, ξέρουμε και ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν σε βουνά. Για παράδειγμα:
• Στον Ταΰγετο, στον γκρεμό του Καιάδα, οι Σπαρτιάτες πετούσαν τα παιδιά που δεν ήταν αρτιμελή.
• Στα βουνά είχαν βρει καταφύγιο οι κλέφτες και οι αρματολοί, κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821.
• Στα βουνά της Πίνδου, οι Έλληνες αντιστάθηκαν με θάρρος και ηρωισμό, στους Ιταλούς και τους Γερμανούς κατακτητές, το 1940.
Στον γεωμορφολογικό χάρτη της χώρας μας, βρες τα μεγαλύτερα βουνά που περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα.
Παρατηρώντας στον χάρτη την οροσειρά της Πίνδου βρείτε την κατεύθυνσή της. Ποια άλλα βουνά σχηματίζονται γύρω της;
Η κατεύθυνση της οροσειράς της Πίνδου είναι από τα βορειοδυτικά (σύνορα Αλβανίας), προς τα νοτιοανατολικά (Στερεά Ελλάδα).
Τα βουνά που σχηματίζονται γύρω της είναι:
Δυτικά: Γράμμος, Σμόλικας, Τύμφη και Αθαμανικά όρη.
Βορειοανατολικά: Βούρινος, Βέρμιο, Όλυμπος, Πήλιο και Όθρυς.
Νότια: Παρνασσός, Γκιώνα, Κιθαιρώνας, Πάρνηθα, Ακαρνανικά και Βαρδούσια όρη.
Και τώρα ένα φανταστικό ταξίδι! Πετώντας με αεροπλάνο κατά μήκος του 22ου μεσημβρινού (ας τον βρούμε μαζί στον χάρτη) πάνω από ποια ελληνικά βουνά θα περάσουμε;
Πηγαίνουμε στην σελίδα 48 του βιβλίου μας και βρίσκουμε τον χάρτη (εικόνα 13.2). Παρατηρούμε πως κατά μήκος του 22ου μεσημβρινού βρίσκονται τα βουνά: Βόρας, Βέρμιο, Όλυμπος, Βαρδούσια, Γκιώνα, Αροάνια και Μαίναλο.
Χωριζόμαστε σε τέσσερις ομάδες και επιλέγουμε την Κρήτη, την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία και τη Θράκη. Κάθε ομάδα θα χρησιμοποιήσει δικό της τρόπο, για να παρουσιάσει το ανάγλυφο της περιοχής που επέλεξε. Για παράδειγμα, μία ομάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει πλαστελίνη, άλλη να φτιάξει κολάζ φωτογραφιών, άλλη να το ζωγραφίσει κ.λπ.
Σε αυτήν την εργασία θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την φαντασία μας. Εκτός από τους τρόπους που προτείνει η άσκηση (πλαστελίνη, κολάζ φωτογραφιών και ζωγραφική), μπορούμε να φτιάξουμε μία κατασκευή από χαρτόνι, στην οποία τσαλακώνοντάς το, φτιάχνουμε ένα τρισδιάστατο ανάγλυφο με τα βουνά κάποιας περιοχής. Επιλέγουμε καφέ, πράσινα, γκρι και γαλάζια χαρτόνια, ώστε να απεικονίσουμε το χώμα, την βλάστηση, τα βράχια και τα ποτάμια / θάλασσες / λίμνες, της περιοχής που επιλέξαμε.
Κεφ. 13: Τα βουνά της Ελλάδας - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Ο κατακόρυφος διαμελισμός αποτελείται από βουνά, φαράγγια, πεδιάδες Σ
β) Οι ορεινές περιοχές καλύπτουν περίπου 20% του ελληνικού εδάφους Λ
γ) Τα Λευκά Όρη βρίσκονται στην Πελοπόννησο Λ
δ) Ο οριζόντιος και ο κατακόρυφος διαμελισμός διαμορφώνουν το ανάγλυφο της γης Σ
ε) Ο Σμόλικας είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας μετά τον Όλυμπο Σ
2. Βρες τις λέξεις που λείπουν από το παρακάτω κείμενο:
Η οροσειρά της Ροδόπης αποτελεί το βόρειο φυσικό σύνορο της χώρας μας με τη Βουλγαρία. Απλώνεται στις βόρειες περιοχές της Θράκης και οι πιο γνωστές κορυφές της είναι τα βουνά Φαλακρό και Όρβηλος. Η οροσειρά της Πίνδου διασχίζει την Ήπειρο και τη Στερεά Ελλάδα. Συνέχειά της είναι ο Ταΰγετος στην Πελοπόννησο, τα Λευκά Όρη και η Ίδη στην Κρήτη. Οι ορεινές περιοχές στην Ελλάδα καλύπτουν 80% του εδάφους. Τα περισσότερα ελληνικά βουνά έχουν κατεύθυνση από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά. Τα βουνά της χώρας μας αποτελούν ένα μεγάλο μέρος του κατακόρυφου διαμελισμού.
3. Ένας ωραίος σχηματισμός ανάμεσα σε βουνά είναι τα φαράγγια. Φέρε πληροφορίες για τα δύο γνωστά φαράγγια της χώρας μας: το φαράγγι του Βίκου και της Σαμαριάς.
Φαράγγι του Βίκου:
Έντονες γεωλογικές ανακατατάξεις, που συνέβησαν κατά την διάρκεια των γεωλογικών εποχών, δημιούργησαν, 30 χιλιόμετρα βορειοδυτικά των Ιωαννίνων, ένα από τα πιο ξακουστά φαράγγια στην Ελλάδα. Το φαράγγι του Βίκου, με την άγρια ομορφιά του και την θέα που κόβει την ανάσα, προσφέρει μία αξέχαστη εμπειρία, σε όποιον αποφασίσει να το εξερευνήσει. Το μήκος του φαραγγιού είναι περίπου 11 χιλιόμετρα, ενώ σε πολλά σημεία το βάθος του ξεπερνάει τα 1.000 μέτρα. Κατέχει μάλιστα, τον τίτλο του βαθύτερου φαραγγιού παγκοσμίως, σύμφωνα με το βιβλίο Guinness. Οι τεράστιες εκτάσεις πρασίνου, οι απότομοι γκρεμοί και τα νερά του Βοϊδομάτη, που περνάνε μέσα του όλες τις εποχές, κάνουν αυτό μέρος έναν θαύμα της φύσης, ιδανικό για όσους αγαπούν την πεζοπορία. Μία έμπειρη ομάδα πεζοπόρων θα χρειαστεί 4 με 5 ώρες για να το διασχίσει.
Φαράγγι της Σαμαριάς:
Στο νότιο τμήμα του νομού Χανιών, βρίσκεται ένα πανέμορφο φαράγγι, του οποίου η ομορφιά σε προσκαλεί να το εξερευνήσεις. Το μήκος του, φτάνει τα 15 χιλιόμετρα, αποτελεί τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 και εκτείνεται από τον Ομαλό έως την Αγία Ρούμελη. Η κατάβαση διαρκεί 5-7 ώρες. Δημιουργήθηκε φυσικά, από το ποτάμι που ρέει ανάμεσα στον κύριο όγκο των Λευκών Ορέων και το όρος Βολακιά. Μέσα του βρίσκεται το, εγκαταλελειμμένο πλέον, χωριό της Σαμαριάς, το οποίο πήρε το όνομά του μαζί με το φαράγγι, από την αρχαία εκκλησία του χωριού, την Οσία Μαρία. Το γνωστότερο σημείο του φαραγγιού, είναι οι Πόρτες ή Σιδερόπορτες, όπου οι δύο πλευρές του φτάνουν σε απόσταση 4 μέτρων και ύψος 500 μέτρων. Το φαράγγι αποτελεί καταφύγιο για το Κρητικό αίγαγρο, γνωστό και ως Κρι-κρι, ένα απειλούμενο είδος αγριοκάτσικου, που περιορίζεται κυρίως στο νησί Θοδωρού.
Γεωγραφικό γλωσσάριο
Κατακόρυφος διαμελισμός: οι οροσειρές, τα βουνά, οι πεδιάδες, οι κοιλάδες, τα φαράγγια κ.λπ. μιας περιοχής
Οροσειρά: σύνολο διαδοχικών βουνών
Φαράγγι: βαθιά και απόκρημνη χαράδρα
1 Σχόλια
Τέλειο!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή