ελληνικά νησιά και τα νησιωτικά συμπλέγματα.
Ομάδες νησιών που βρίσκονται στην ίδια θαλάσσια περιοχή συνιστούν ένα νησιωτικό σύμπλεγμα. Τα κυριότερα νησιωτικά συμπλέγματα της Ελλάδας είναι: οι Κυκλάδες, οι Σποράδες, τα Δωδεκάνησα, τα Επτάνησα και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Μορφολογία του εδάφους: Το έδαφος των ελληνικών νησιών, κυρίως στο Αιγαίο, είναι γενικά ορεινό. Μικρές πεδιάδες υπάρχουν στα παράλια και οι ακτές τους έχουν πλούσιο και πολύπλοκο διαμελισμό.
Παρατηρώντας τις εικόνες 10.1, 10.2, 10.3 ας αναφέρουμε μερικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα νησιά μας.
Στις εικόνες του βιβλίου μας απεικονίζονται τρία από τα νησιά μας, η Ύδρα, οι Σπέτσες και η Μύκονος. Παρατηρώντας τα νησιά αυτά, διαπιστώνουμε πως και τα τρία διαθέτουν υπέροχα φυσικά λιμάνια, οι ακτές τους βρέχονται από πεντακάθαρα νερά και τα σπίτια είναι όλα κάτασπρα. Τέλος, παρατηρούμε πως η βλάστηση είναι ελάχιστη, καθώς το έδαφος είναι βραχώδες.
Χρησιμοποιήστε τον γεωμορφολογικό χάρτη της Ελλάδας, για να βρείτε τα μεγαλύτερα ελληνικά νησιά.
Τα δέκα μεγαλύτερα σε έκταση ελληνικά νησιά είναι:
Η Kρήτη, η Kεφαλονιά, η Eύβοια, η Kέρκυρα, η Λέσβος, η Σάμος, η Pόδος, η Λήμνος, η Xίος και η Nάξος.
Βρες στον χάρτη σε ποιο πέλαγος ανήκει το κάθε νησιωτικό σύμπλεγμα.
Αιγαίο Πέλαγος: Κυκλάδες, Σποράδες, Δωδεκάνησα, νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, Ίμβρος και Τένεδος.
Ιόνιο Πέλαγος: Επτάνησα.
Βρείτε στον χάρτη της Ελλάδας σε ποιο νησιωτικό σύμπλεγμα βρίσκονται τα νησιά αυτά. (Σαντορίνη, Μήλος, Νίσυρος)
Κυκλάδες: Σαντορίνη και Μήλος.
Δωδεκάνησα: Νίσυρος.
Βρείτε σε ποιο πέλαγος βρίσκονται τα νησιά αυτά. (Τα μεγαλύτερα ελληνικά νησιά)
Αιγαίο Πέλαγος: Κρήτη, Εύβοια, Λέσβος, Σάμος, Ρόδος, Λήμνος, Xίος και Nάξος.
Ιόνιο Πέλαγος: Κεφαλλονιά και Κέρκυρα.
Επειδή εμείς οι Έλληνες ιστορικά είμαστε στενά συνδεδεμένοι με τα νησιά της χώρας μας, ας χωριστούμε σε τρεις ομάδες, για να κάνουμε μια ιστορική προσέγγιση της νησιωτικής Ελλάδας. Η πρώτη ομάδα βρίσκει τα νησιά που είναι συνδεδεμένα με την ελληνική μυθολογία και γράφει μερικούς από τους σχετικούς μύθους. Η δεύτερη ομάδα ασχολείται με τον ρόλο που έπαιξαν τα νησιά και οι νησιώτες μας στον αγώνα για την ανεξαρτησία από τον τουρκικό ζυγό. Η τρίτη ομάδα βρίσκει στοιχεία για τη συμμετοχή των νησιών και των κατοίκων τους στην περίοδο της σύγχρονης ιστορίας. (Η δεύτερη και τρίτη ομάδα καθοδηγείται από τον δάσκαλο ή τη δασκάλα.)
Πρώτη ομάδα:
Τα νησιά που έχουν σχέση με την μυθολογία είναι τα εξής:
Κρήτη: Ο Θησέας σκοτώνει τον Μινώταυρο
Ικαρία: Δαίδαλος και Ίκαρος
Ρόδος: Κολοσσός της Ρόδου
Δήλος: Ιερός ναός του Απόλλωνα
Ιθάκη: Η πατρίδα του Οδυσσέα
Κέρκυρα: Νησί των Φαιάκων
Δεύτερη ομάδα:
Τα νησιά που έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην ελληνική επανάσταση είναι τα εξής:
Ύδρα: Ανδρέας Μιαούλης
Μύκονος: Μαντώ Μαυρογένους (Άσκηση 10)
Σπέτσες: Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα (Άσκηση 10)
Χίος: Σφαγή της Χίου
Ψαρά: Κωνσταντίνος Κανάρης
Τρίτη ομάδα:
Τα νησιά που έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην σύγχρονη ιστορία είναι:
Κρήτη: Ελευθέριος Βενιζέλος
Ζάκυνθος: Διονύσιος Σολωμός
Κέρκυρα: Ιωάννης Καποδίστριας
Τήνος: Τορπιλισμός του πλοίου Έλλης
Σκιάθος: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Κεφ. 10: Μεγάλα νησιωτικά συμπλέγματα και νησιά της Ελλάδας - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Τα Επτάνησα είναι νησιά του Ιονίου πελάγους Σ
β) Στις Σποράδες ανήκει και η Μύκονος Λ
γ) Το έδαφος των νησιών μας είναι γενικά πεδινό Λ
δ) Νησιωτικό σύμπλεγμα είναι ομάδα μικρών και μεγάλων νησιών σε μια θαλάσσια περιοχή Σ
ε) Το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων είναι η Ρόδος Σ
2. Δίνονται τα ονόματα νησιών: Νάξος, Ζάκυνθος, Κως, Ρόδος, Θάσος, Λευκάδα, Λήμνος, Σαμοθράκη, Κέρκυρα, Χίος, Λέσβος, Άνδρος, Κεφαλλονιά, Κύθηρα. Τοποθέτησέ τα στον παρακάτω χάρτη.
Γεωγραφικό γλωσσάριο
Νησιωτικό σύμπλεγμα: ομάδα μικρών και μεγάλων νησιών που βρίσκονται σε μια θαλάσσια περιοχή.
0 Σχόλια