Οι γείτονες των Βυζαντινών - Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί - από το «https://idaskalos.blogspot.gr»
Στο 17ο (δέκατο έβδομο) κεφάλαιο, στην Δ ενότητα του βιβλίου της ιστορίας της Ε' Δημοτικού, με τίτλο "Οι γείτονες των Βυζαντινών", θα μάθουμε για τους λαούς που κατοικούσαν γύρω από τα σύνορα της αυτοκρατορίας, τις προσπάθειες που έκαναν για να την κατακτήσουν και τέλος την αντιμετώπισή τους από τους Βυζαντινούς.

Για να δείτε το βίντεο με την αφήγηση του μαθήματος, πατήστε ΕΔΩ

Πάμε να δούμε τις λύσεις και τις απαντήσεις, στις εργασίες και στα ερωτήματα του βιβλίου και του τετραδίου εργασιών.

1. Ποια προβλήματα δημιουργούσαν οι γειτονικοί λαοί στο Βυζάντιο;
Οι γειτονικοί λαοί δημιουργούσαν πολλά προβλήματα στο Βυζάντιο. Έκαναν πολλές επιδρομές, λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες. Καταλάμβαναν τις ακρινές επαρχίες της αυτοκρατορίας και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους τους. Επίσης έκλειναν τα στενά περάσματα των δρόμων της στεριάς και της θάλασσας και τέλος δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της πρωτεύουσας με σιτάρι, πρώτες ύλες και άλλα αγαθά.

2. Με ποιους τρόπους αντιμετώπιζαν οι Βυζαντινοί τους γείτονές τους;

Οι Βυζαντινοί επικοινωνούσαν με τους γείτονές τους και προσπαθούσαν να διατηρούν καλές σχέσεις. Αυτοί όμως πολλές φορές δημιουργούσαν προβλήματα στην αυτοκρατορία. Οι Βυζαντινοί τους αντιμετώπιζαν με πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά μέσα. Οχύρωναν την πόλη τους, αντιστέκονταν γενναία και έτσι κατάφερναν να αντιμετωπίσουν τους αντιπάλους τους.
 

Οι γείτονες των Βυζαντινών - Τετράδιο Εργασιών (Βιβλίο) - Λύσεις ασκήσεων


Στο Τετράδιο Εργασιών υπάρχουν τέσσερις ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας.

1. Εντοπίστε στον χάρτη του βιβλίου σας τους λαούς που περιέβαλλαν τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και σημειώστε το όνομα καθενός, μετά το αρχικό του γράμμα:
Άβαροι           Άραβες
Βούλγαροι    Πέρσες
Σλάβοι           Ρώσοι


2. Αντιστοιχίστε τις ενέργειες των γειτονικών λαών με τις συνέπειες που αυτές είχαν για το Βυζάντιο.

Οι γείτονες των Βυζαντινών - Το Βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί - από το «https://idaskalos.blogspot.gr»

3. Διαβάστε το κείμενο 3 β, που αναφέρεται τους Αβάρους. Σημειώστε στον χάρτη την πορεία τους (από την αρχική τους εμφάνιση ως την τελική εγκατάστασή τους) και συζητήστε τις πιθανές αιτίες μετακίνησής τους, αλλά και τη σημασία που είχε γι’ αυτούς η χρήση «
πλωτών μέσων».
Οι Άβαροι, λαός συγγενικός των Ούννων, ήρθαν από τη μακρινή Μογγολία και έμειναν αρχικά στην περιοχή του Καυκάσου. Αργότερα, χρησιμοποιώντας πλωτά μέσα, μετακινήθηκαν
δυτικότερα και εγκαταστάθηκαν βορείως του Δούναβη, στις περιοχές που κατοικούσαν Σλάβοι. Δημιούργησαν μεγάλο και δυνατό κράτος και ήταν σε συνεχείς προστριβές με τους γείτονές τους. Άβαροι και Σλάβοι στο τέλος του 6ου αιώνα πέρασαν τον Δούναβη και κατέκλυσαν τις βόρειες επαρχίες του Βυζαντίου.
Πολύ πιθανόν οι Άβαροι να αναγκάστηκαν να μετακινηθούν λόγο προστριβών με τους ντόπιους. Ίσως πάλι να έψαχναν να βρουν κάποια πιο εύφορη περιοχή ώστε να εξασφαλίσουν τροφή. Το μόνο σίγουρο είναι πως η χρήση «πλωτών μέσων» βοήθησε σίγουρα στην μετακίνησή τους. Το ταξίδι μέσα στο νερό, ήταν πιο εύκολο, γρήγορο και πολύ πιο ασφαλές.


4. Παρατηρήστε την εικόνα των τειχών και διαβάστε το παρακάτω κείμενο-πηγή. Μεταφερθείτε στη θέση των πολιορκητών και των πολιορκημένων και συζητήστε για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Σχολιάστε ιδιαίτερα τα μέσα πολιορκίας και τις φράσεις του κειμένου: «
πλήθος αναρίθμητον» και «στεφάνη θανατηφόρος».
Η θέση των πολιορκημένων ήταν πολύ δύσκολη. Σίγουρα θα αισθάνονταν τεράστιο φόβο, βλέποντας «πλήθος αναρίθμητο» από εχθρούς να κυκλώνουν την πόλη τους σαν «στεφάνη θανατηφόρος». Η πίστη όμως στον Θεό και στον πολιούχο της Πόλης τους, Άγιο Δημήτριο, έδινε κουράγιο και ελπίδα στους πολιορκημένους, οι οποίοι είχαν να αντιμετωπίσουν πολύ ισχυρά όπλα όπως πολιορκητικές μηχανές, πετροβόλα μέσα και σιδερένιους κριούς.
Από την άλλη, οι πολιορκητές, προσπαθούσαν να δημιουργήσουν ένα ισχυρό κράτος, με καλή γεωγραφική τοποθεσία, οπότε χρειαζόταν να κατακτήσουν την Θεσσαλονίκη ώστε να τα καταφέρουν. Χάρη όμως στα γερά τείχη, όπως βλέπουμε και στην φωτογραφία, και την γερή αντίσταση των πολιορκημένων, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν μετά από εφτά ημέρες τις προσπάθειές τους.