Η Κωνσταντινούπολη οχυρώνεται και στολίζεται με έργα τέχνης - Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία μεταμορφώνεται - από το https://idaskalos.blogspot.com

Στο 7ο (έβδομο) κεφάλαιο, στην Β ενότητα του βιβλίου της ιστορίας της Ε' Δημοτικού, με τίτλο "Η Κωνσταντινούπολη οχυρώνεται και στολίζεται με έργα τέχνης", θα μάθουμε για το χτίσιμο της νέας πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας, μέσα σε έξι χρόνια. Συγκεκριμένα, θα μιλήσουμε για την οχύρωση, τα κτίρια που οικοδομήθηκαν στην Πόλη και τέλος για τα έργα τέχνης που στόλισαν την καινούρια πρωτεύουσα.

Πάμε να δούμε τις λύσεις και τις απαντήσεις, στις εργασίες και στα ερωτήματα του βιβλίου και του τετραδίου εργασιών.

1. Ήταν απαραίτητα τα έργα που έκανε ο Κωνσταντίνος στη νέα πρωτεύουσα; 
Ο Κωνσταντίνος ήθελε να κάνει την Κωνσταντινούπολη ισάξια ή καλύτερη της Ρώμης. Έτσι έκανε έργα, απαραίτητα για αυτόν τον σκοπό. Αρχικά ασχολήθηκε με τις άμεσες βιοτικές ανάγκες των κατοίκων, δημιουργώντας αγορά στο κέντρο της πόλης, υδραγωγεία και δημόσια λουτρά. Με αυτόν τον τρόπο εξασφάλισε χώρο συγκέντρωσης για τους κατοίκους και βελτίωσε την δημόσια ύδρευση και υγεία. Έπειτα οικοδόμησε νέους χριστιανικούς ναούς, διατηρώντας όμως και τους ναούς της παλιάς θρησκείας, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στους πολίτες να λατρεύουν τους θεούς τους ελεύθερα, χωρίς διακρίσεις. Επίσης, με την δημιουργία τειχών εξασφάλισε την προστασία και την ασφάλεια του λαού. Τέλος, μεταφέροντας έργα τέχνης, στόλισε την πόλη, κάνοντας την ισάξια της Ρώμης.


2. Γιατί η Κωνσταντινούπολη στολίστηκε με έργα τέχνης που μεταφέρθηκαν από τη Ρώμη και άλλες περιοχές; Πότε και πού έγινε κάτι αντίστοιχο;

Ο Κωνσταντίνος, επέλεξε τα πιο όμορφα και σπουδαία έργα τέχνης, από τη Ρώμη και άλλες περιοχές, για να στολίσει την Κωνσταντινούπολη. Η πρωτεύουσα είναι η πιο σημαντική πόλη μιας αυτοκρατορίας, για αυτό έπρεπε να είναι η πιο όμορφη και μεγαλοπρεπής. Έτσι μεταφέροντας τα έργα τέχνης, έκανε την Πόλη στολίδι για όλη την αυτοκρατορία.
Όπως αναφέραμε στην προηγούμενη παράγραφο, η μεταφορά έργων τέχνης στην πρωτεύουσα, ήταν μία τακτική που ακολουθούσαν εκείνη την εποχή. Κάτι αντίστοιχο έχουμε συναντήσει στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου μας, όπου μάθαμε για την μεταφορά έργων τέχνη από την Ελλάδα, στην Ρώμη.


 3. Πώς κρίνετε την ενέργεια του Κωνσταντίνου ν’ αφήσει στην Κωνσταντινούπολη ναούς και βωμούς της παλιάς θρησκείας, πλάι στους νέους χριστιανικούς που έχτισε;
Ο Κωνσταντίνος τηρώντας το διάταγμα της ανεξιθρησκίας που νομοθέτησε, έχτισε νέους χριστιανικούς ναούς, αλλά σεβάστηκε και διατήρησε τους ναούς και τους βωμούς της παλιάς θρησκείας. Ήθελε να κάνει τον χριστιανισμό, επίσημη θρησκεία του κράτους, διατηρώντας όμως και την παλιά. Με αυτόν τον τρόπο ο Κωνσταντίνος στηρίχθηκε στους χριστιανούς, που ήταν η πλειοψηφία του κράτους, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ειρήνη, τον σεβασμό και την ομόνοια ανάμεσα στους υπηκόους του.
 

Η Κωνσταντινούπολη οχυρώνεται και στολίζεται με έργα τέχνης - Τετράδιο Εργασιών (Βιβλίο) - Λύσεις ασκήσεων


Στο Τετράδιο Εργασιών υπάρχουν τρεις ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας.

1. Πώς κρίνετε την απόφαση του Κωνσταντίνου να αφήσει στην Κωνσταντινούπολη απείραχτους ναούς και βωμούς της παλιάς θρησκείας, πλάι στους νέους χριστιανικούς που έχτισε; Με ποια προηγούμενη ενέργειά του τη συσχετίζετε;
Ο Κωνσταντίνος, τηρώντας το διάταγμα της ανεξιθρησκίας που νομοθέτησε, διατήρησε τους ναούς και τους βωμούς της παλιάς θρησκείας, ενώ παράλληλα έχτισε νέους χριστιανικούς. Αυτή του η πράξη δείχνει σεβασμό απέναντι στους πιστούς της παλαιάς θρησκείας και αποδεικνύει ότι ο αυτοκράτορας θεωρούσε σημαντικό να σεβόμαστε και να αποδεχόμαστε την θρησκεία και την διαφορετικότητα των συνανθρώπων μας. Η απόφαση αυτή ήταν σοφή, καθώς εξασφάλισε την ομαλή λειτουργία της αυτοκρατορίας και την αποφυγή συγκρούσεων, διωγμών και εντάσεων μεταξύ των πολιτών.

2. Διαβάστε στην πηγή 4 τους θρύλους για την επιλογή της θέσης και για το χτίσιμο της Πόλης, βρείτε στον χάρτη της τάξης σας την Τροία και το Βυζάντιο και παρατηρώντας τον συζητήστε για:
την αγωνία του αυτοκράτορα να βρει καλύτερη θέση για τη νέα πρωτεύουσα,
τα πλεονεκτήματα ή τα μειονεκτήματα καθεμιάς από τις δύο πόλεις,
παλαιότερους ή νεότερους μύθους ή θρύλους, που γνωρίζετε, για την παρέμβαση θεών ή αγίων στην ίδρυση, την ονομασία ή την προστασία κάποιων πόλεων.

• Ο Κωνσταντίνος σίγουρα θα αγωνιούσε να βρει την κατάλληλη θέση για την νέα πρωτεύουσα. Η τοποθεσία που θα επέλεγε, έπρεπε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του, αλλά κυρίως στις προσδοκίες των πολιτών. Η γεωγραφικής της θέση θα έπρεπε να ευνοούσε την ανάπτυξη της οικονομίας και του εμπορίου, ενώ παράλληλα να παρείχε μια φυσική οχύρωση και ασφάλεια. Έτσι είναι λογικό να αγωνιούσε ο Κωνσταντίνος να βρει την καλύτερη πιθανή τοποθεσία.
• Στην αρχή ο Κωνσταντίνος είχε επιλέξει την Τροία ως ιδανική τοποθεσία για την αυτοκρατορία. Σύντομα όμως, άλλαξε γνώμη και επέλεξε την Κωνσταντινούπολη, γιατί είχε περισσότερα πλεονεκτήματα από την Τροία. Η Πόλη, βρισκόταν στην είσοδο του Εύξεινου Πόντου και σε αυτή κατέληγε η Εγνατία οδός. Η θέση της την καθιστούσε σταυροδρόμι των εμπορικών δρόμων, πράγμα που θα εξασφάλιζε πλούτο στην πρωτεύουσα. Το μειονέκτημά της όμως ήταν από την μεριά της στεριάς. Η θέση της την έκανε ευάλωτη στις επιθέσεις, έτσι χρειαζόταν ισχυρή οχύρωση και φρουρά, ώστε να είναι ασφαλής.
• Δεν είναι λίγες οι πόλεις στην χώρα μας, που έχουν προστάτη τους κάποιον Άγιο (πολιούχο). Η Πάτρα έχει τον Άγιο Αντρέα, η Θεσσαλονίκη τον Άγιο Δημήτριο, ο Απόστολος Παύλος στην Κόρινθο κτλ. Σχετικά με την ονομασία, το πιο γνωστό παράδειγμα αποτελεί η Αθήνα, η οποία ονομάστηκε από την θεά Αθηνά, που δώρισε την ελιά στους ανθρώπους. Τέλος, σχετικά με την ίδρυση της πόλη, ο μύθος του Ρέμου και Ρωμύλου, που ίδρυσαν την Ρώμη, είναι ο πιο διαδεδομένος. 

 
3. Διαβάστε το παρακάτω κείμενο του Ηροδότου και θυμηθείτε τους αρχαίους αποικισμούς. Συζητήστε στην τάξη αν και στην εποχή μας έχουμε παρόμοιες περιπτώσεις μετακίνησης των ανθρώπων για την αναζήτηση καλύτερης τύχης.

Όπως μάθαμε στις προηγούμενες τάξεις, τα αρχαία χρόνια υπήρξε μεγάλη αποικιακή κίνηση. Τα αίτια του αποικισμού ήταν κυρίως οικονομικά. Αποικίες ιδρύθηκαν από τις μητροπόλεις σε διάφορες περιοχές, οι οποίες παρείχαν προοπτικές ανάπτυξης όπως η Μικρά Ασία και η Σικελία.
Σήμερα, εξακολουθούν να υπάρχουν οικονομικοί μετανάστες, οι οποίοι φεύγουν από την χώρα τους και αναζητούν καλύτερες συνθήκες ζωής και εργασίας σε άλλες χώρες.