Στο 2ο (δεύτερο) κεφάλαιο, στην Α (πρώτη) ενότητα του βιβλίου της ιστορίας της Ε' Δημοτικού, με τίτλο "Οι Έλληνες «κατακτούν» τους Ρωμαίους με τον πολιτισμό τους", θα μάθουμε πως ήρθαν οι Ρωμαίοι σε επαφή με τον Ελληνικό πολιτισμό, από ποια στοιχεία καταλαβαίνουμε ότι επηρεάστηκαν από αυτόν και τέλος, ποια ήταν τα αποτελέσματα της συνύπαρξης των Ρωμαίων με τους Έλληνες, στον πολιτισμό τους.
Στο μάθημα αυτό υπάρχουν τρεις ερωτήσεις που πρέπει να απαντήσουμε:
1. Με βάση το κείμενο και με όσα γνωρίζετε από την περυσινή ιστορία, συζητήστε γιατί η ελληνική γλώσσα μιλιόταν σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ανατολής. Συμβαίνει κάτι ανάλογο σήμερα;
Η ελληνική γλώσσα διαδόθηκε σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ανατολής. Σε αυτό βοήθησαν οι Έλληνες της Μ. Ασίας αλλά και οι έμποροι, που μετέφεραν τα προϊόντα τους. Επίσης, η εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου και η ίδρυση πολλών ελληνικών πόλεων, έδωσε την ευκαιρία στους κατοίκους των κατακτημένων περιοχών, να γνωρίσουν την ελληνική παιδεία και γλώσσα. Τέλος οι λατρεία των Ελληνικών θεών επηρέασε τους ανθρώπους της Ανατολής και τους έφερε πιο κοντά στον ελληνικό πολιτισμό.
Δυστυχώς στις μέρες μας, η Ελληνική γλώσσα δεν έχει την αίγλη που είχε στην αρχαιότητα. Εκτός από την Ελλάδα, την γλώσσα μας μιλούν ελάχιστα κομμάτια πληθυσμού, κυρίως ελληνικής καταγωγής. Η γλώσσα που μιλιέται από το μεγαλύτερο κομμάτι του πλανήτη, είναι τα αγγλικά και χρησιμοποιείται σε όλες τις εμπορικές συναλλαγές.
2. Ποια στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού φαίνεται ότι εκτιμά ο Πλίνιος;
Ο Πλίνιος εκτιμούσε πολύ τον Ελληνικό πολιτισμό και θαύμαζε τους Έλληνες. Πίστευε πως στην Ελλάδα γεννήθηκε ο πολιτισμός και η λογοτεχνία, η δικαιοσύνη και η γεωργία. Θαύμαζε την ελευθερία των Ελλήνων και το δημοκρατικό πολίτευμα που είχαν εφαρμόσει. Σεβόταν τις ηρωικές πράξεις και τους μύθους του παρελθόντος, καθώς και τους θεούς τους. Τέλος, θαύμαζε την αξιοπρέπεια, την ανεξαρτησία και την περηφάνια των Ελλήνων.
3. Ποιες ελληνικές πόλεις αναφέρει ιδιαίτερα ο Πλίνιος στην πηγή 4; Γιατί;
Ο Πλίνιος αναφέρει την Αθήνα και την Σπάρτη, αφού αυτές οι δύο ήταν οι μεγαλύτερες και σπουδαιότερες πόλεις-κράτη στην Ελλάδα. Και οι δύο πόλεις είχαν οργανωμένη κοινωνική ζωή, οι νόμοι ίσχυαν για όλους, υπήρχε δικαιοσύνη και σεβασμός στην ελευθερία και την θρησκεία. Δινόταν έμφαση στην εκπαίδευση των νέων και στην ανάπτυξη αθλητικού και καλλιτεχνικού πνεύματος. Τέλος, και οι δύο πόλεις είχαν οικονομική ανάπτυξη, που στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στο εμπόριο, στην γεωργία και στην βιοτεχνία.
Στο Τετράδιο Εργασιών υπάρχουν τέσσερις ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας:
1. Παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα του Παρθενώνα και του ωδείου του Ηρώδη του Αττικού. Εντοπίστε τις αρχιτεκτονικές ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στα κτίσματα αυτά και συζητήστε τους λόγους της συνύπαρξής τους στον ιερό χώρο της Ακρόπολης και γύρω από αυτήν.
Εάν παρατηρήσουμε την εικόνα του Παρθενώνα και του ωδείου του Ηρώδη, θα εντοπίσουμε ομοιότητες και διαφορές. Το Ωδείο παρόλο που φτιάχτηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ., έχει πολλές αρχιτεκτονικές επιρροές από τα αρχαία θέατρα του 5ου αιώνα π.Χ.. Ωστόσο, η μοναδική εμφανής ομοιότητα με τον Παρθενώνα που μπορούμε να διακρίνουμε, είναι ότι και στα δυο κτήρια υπάρχουν κίονες.
Κοιτώντας πιο προσεκτικά τα δύο κτήρια θα δούμε ότι το Ωδείο, έχει αψίδες, χαρακτηριστικό γνώρισμα της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής. Επιπλέον βλέπουμε διαφορά στο μέγεθος και το σχήμα των κτηρίων, καθώς ο Παρθενώνας είναι ένας απλός και λιτός ναός, σαφώς μικρότερος από το Ωδείο. Το Ωδείο έχει ημικυκλικό σχήμα ενώ ο Παρθενώνας φαίνεται να είναι φτιαγμένος με ευθείες γραμμές, παρόλο που ξέρουμε πως στην πραγματικότητα οι γραμμές αυτές σιγά σιγά καμπυλώνουν.
2. Μελετήστε το κείμενο-πηγή 4. Συζητήστε σε ομάδες και κρίνετε τις συμβουλές του Ρωμαίου έπαρχου Πλίνιου. Αναζητήστε τους πιθανούς λόγους που τον οδήγησαν να τις δώσει στον νέο έπαρχο της Αχαΐας.
Διαβάζοντας την επιστολή που έστειλε στον Βαλέριο Μάξιμο, κυβερνήτη της επαρχίας της Αχαΐας, ο Ρωμαίος έπαρχος Πλίνιος, το πρώτο πράγμα που διαπιστώνει κανείς είναι η αγάπη και ο θαυμασμός του για τον ελληνικό πολιτισμό. Ο Πλίνιος, ήταν φανερά επηρεασμένος από το ελληνικό πνεύμα, για αυτόν τον λόγο, η στάση του απέναντι στους κατακτημένους ήταν φιλάνθρωπη και συμπονετική. Αυτοί ήταν οι λόγοι που πιθανόν τον έκαναν να γράψει αυτήν την επιστολή στον έπαρχο, προσπαθώντας ίσως και να εξασφαλίσει την ηρεμία και την αρμονική συνύπαρξη του κυβερνήτη με τους κατακτημένους.
3. Πώς εξηγείτε την ειρηνική συνύπαρξη και τη συνεργασία Ελλήνων-Ρωμαίων, μετά τα τόσο δυσάρεστα γεγονότα της κατάκτησης, που είδαμε στο προηγούμενο μάθημα; Έχουμε ανάλογα παραδείγματα στη σύγχρονη ιστορία μας;
Μετά την κατάκτηση των Ελλήνων από τους Ρωμαίους, οι δύο λαοί άρχισαν να ζουν μαζί και να γνωρίζονται καλύτερα μεταξύ τους. Οι Ρωμαίοι θαύμασαν τον Ελληνικό πολιτισμό, την θρησκεία και τα έθιμα των Ελλήνων, με αποτέλεσμα να αλλάξουν την στάση που είχαν απέναντί τους. Έτσι σιγά-σιγά η σχέση κατακτητή με κατακτημένο άλλαξε και έγινε πιο φιλική και η συνύπαρξη των δύο λαών έγινε ειρηνική.
Στην σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, ένα ανάλογο παράδειγμα, είναι οι σχέσεις μας με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς. Παρόλο που μας είχαν κατακτήσει στον πόλεμο του 1940-1944, και μας φέρθηκαν με μεγάλη σκληρότητα και βαρβαρότητα, σήμερα οι σχέσεις μας είναι αρκετά φιλικές, και έχουμε αναπτύξει συνεργασία στο εμπόριο, την οικονομία, την εκπαίδευση, τον τουρισμό κτλ.
4. Χωριστείτε σε ομάδες και αποφασίστε:
α) Να αναζητήσετε εικόνες, πληροφορίες και άλλο υλικό για τα αρχαία και τα ρωμαϊκά μνημεία που σώζονται στην περιοχή σας.
β) Να προγραμματίσετε μια ή και περισσότερες επισκέψεις σ' αυτά τα μνημεία.
γ) Να οργανώσετε «γωνιά της Ιστορίας» στην τάξη σας και ν' αρχίσετε να την πλουτίζετε με το υλικό σας.
α) Η κάθε ομάδα μπορεί να αναζητήσει το απαιτούμενο υλικό της στο διαδίκτυο σε διάφορες σελίδες, σε εγκυκλοπαίδειες, πηγαίνοντας σε αρχαιολογικά μουσεία της περιοχής και σε βιβλιοθήκες.
Στο μάθημα αυτό υπάρχουν τρεις ερωτήσεις που πρέπει να απαντήσουμε:
1. Με βάση το κείμενο και με όσα γνωρίζετε από την περυσινή ιστορία, συζητήστε γιατί η ελληνική γλώσσα μιλιόταν σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ανατολής. Συμβαίνει κάτι ανάλογο σήμερα;
Η ελληνική γλώσσα διαδόθηκε σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ανατολής. Σε αυτό βοήθησαν οι Έλληνες της Μ. Ασίας αλλά και οι έμποροι, που μετέφεραν τα προϊόντα τους. Επίσης, η εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου και η ίδρυση πολλών ελληνικών πόλεων, έδωσε την ευκαιρία στους κατοίκους των κατακτημένων περιοχών, να γνωρίσουν την ελληνική παιδεία και γλώσσα. Τέλος οι λατρεία των Ελληνικών θεών επηρέασε τους ανθρώπους της Ανατολής και τους έφερε πιο κοντά στον ελληνικό πολιτισμό.
Δυστυχώς στις μέρες μας, η Ελληνική γλώσσα δεν έχει την αίγλη που είχε στην αρχαιότητα. Εκτός από την Ελλάδα, την γλώσσα μας μιλούν ελάχιστα κομμάτια πληθυσμού, κυρίως ελληνικής καταγωγής. Η γλώσσα που μιλιέται από το μεγαλύτερο κομμάτι του πλανήτη, είναι τα αγγλικά και χρησιμοποιείται σε όλες τις εμπορικές συναλλαγές.
2. Ποια στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού φαίνεται ότι εκτιμά ο Πλίνιος;
Ο Πλίνιος εκτιμούσε πολύ τον Ελληνικό πολιτισμό και θαύμαζε τους Έλληνες. Πίστευε πως στην Ελλάδα γεννήθηκε ο πολιτισμός και η λογοτεχνία, η δικαιοσύνη και η γεωργία. Θαύμαζε την ελευθερία των Ελλήνων και το δημοκρατικό πολίτευμα που είχαν εφαρμόσει. Σεβόταν τις ηρωικές πράξεις και τους μύθους του παρελθόντος, καθώς και τους θεούς τους. Τέλος, θαύμαζε την αξιοπρέπεια, την ανεξαρτησία και την περηφάνια των Ελλήνων.
3. Ποιες ελληνικές πόλεις αναφέρει ιδιαίτερα ο Πλίνιος στην πηγή 4; Γιατί;
Ο Πλίνιος αναφέρει την Αθήνα και την Σπάρτη, αφού αυτές οι δύο ήταν οι μεγαλύτερες και σπουδαιότερες πόλεις-κράτη στην Ελλάδα. Και οι δύο πόλεις είχαν οργανωμένη κοινωνική ζωή, οι νόμοι ίσχυαν για όλους, υπήρχε δικαιοσύνη και σεβασμός στην ελευθερία και την θρησκεία. Δινόταν έμφαση στην εκπαίδευση των νέων και στην ανάπτυξη αθλητικού και καλλιτεχνικού πνεύματος. Τέλος, και οι δύο πόλεις είχαν οικονομική ανάπτυξη, που στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στο εμπόριο, στην γεωργία και στην βιοτεχνία.
Οι Έλληνες «κατακτούν» τους Ρωμαίους με τον πολιτισμό τους - Τετράδιο Εργασιών (Βιβλίο)
Στο Τετράδιο Εργασιών υπάρχουν τέσσερις ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας:
1. Παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα του Παρθενώνα και του ωδείου του Ηρώδη του Αττικού. Εντοπίστε τις αρχιτεκτονικές ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στα κτίσματα αυτά και συζητήστε τους λόγους της συνύπαρξής τους στον ιερό χώρο της Ακρόπολης και γύρω από αυτήν.
Εάν παρατηρήσουμε την εικόνα του Παρθενώνα και του ωδείου του Ηρώδη, θα εντοπίσουμε ομοιότητες και διαφορές. Το Ωδείο παρόλο που φτιάχτηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ., έχει πολλές αρχιτεκτονικές επιρροές από τα αρχαία θέατρα του 5ου αιώνα π.Χ.. Ωστόσο, η μοναδική εμφανής ομοιότητα με τον Παρθενώνα που μπορούμε να διακρίνουμε, είναι ότι και στα δυο κτήρια υπάρχουν κίονες.
Κοιτώντας πιο προσεκτικά τα δύο κτήρια θα δούμε ότι το Ωδείο, έχει αψίδες, χαρακτηριστικό γνώρισμα της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής. Επιπλέον βλέπουμε διαφορά στο μέγεθος και το σχήμα των κτηρίων, καθώς ο Παρθενώνας είναι ένας απλός και λιτός ναός, σαφώς μικρότερος από το Ωδείο. Το Ωδείο έχει ημικυκλικό σχήμα ενώ ο Παρθενώνας φαίνεται να είναι φτιαγμένος με ευθείες γραμμές, παρόλο που ξέρουμε πως στην πραγματικότητα οι γραμμές αυτές σιγά σιγά καμπυλώνουν.
2. Μελετήστε το κείμενο-πηγή 4. Συζητήστε σε ομάδες και κρίνετε τις συμβουλές του Ρωμαίου έπαρχου Πλίνιου. Αναζητήστε τους πιθανούς λόγους που τον οδήγησαν να τις δώσει στον νέο έπαρχο της Αχαΐας.
Διαβάζοντας την επιστολή που έστειλε στον Βαλέριο Μάξιμο, κυβερνήτη της επαρχίας της Αχαΐας, ο Ρωμαίος έπαρχος Πλίνιος, το πρώτο πράγμα που διαπιστώνει κανείς είναι η αγάπη και ο θαυμασμός του για τον ελληνικό πολιτισμό. Ο Πλίνιος, ήταν φανερά επηρεασμένος από το ελληνικό πνεύμα, για αυτόν τον λόγο, η στάση του απέναντι στους κατακτημένους ήταν φιλάνθρωπη και συμπονετική. Αυτοί ήταν οι λόγοι που πιθανόν τον έκαναν να γράψει αυτήν την επιστολή στον έπαρχο, προσπαθώντας ίσως και να εξασφαλίσει την ηρεμία και την αρμονική συνύπαρξη του κυβερνήτη με τους κατακτημένους.
3. Πώς εξηγείτε την ειρηνική συνύπαρξη και τη συνεργασία Ελλήνων-Ρωμαίων, μετά τα τόσο δυσάρεστα γεγονότα της κατάκτησης, που είδαμε στο προηγούμενο μάθημα; Έχουμε ανάλογα παραδείγματα στη σύγχρονη ιστορία μας;
Μετά την κατάκτηση των Ελλήνων από τους Ρωμαίους, οι δύο λαοί άρχισαν να ζουν μαζί και να γνωρίζονται καλύτερα μεταξύ τους. Οι Ρωμαίοι θαύμασαν τον Ελληνικό πολιτισμό, την θρησκεία και τα έθιμα των Ελλήνων, με αποτέλεσμα να αλλάξουν την στάση που είχαν απέναντί τους. Έτσι σιγά-σιγά η σχέση κατακτητή με κατακτημένο άλλαξε και έγινε πιο φιλική και η συνύπαρξη των δύο λαών έγινε ειρηνική.
Στην σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, ένα ανάλογο παράδειγμα, είναι οι σχέσεις μας με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς. Παρόλο που μας είχαν κατακτήσει στον πόλεμο του 1940-1944, και μας φέρθηκαν με μεγάλη σκληρότητα και βαρβαρότητα, σήμερα οι σχέσεις μας είναι αρκετά φιλικές, και έχουμε αναπτύξει συνεργασία στο εμπόριο, την οικονομία, την εκπαίδευση, τον τουρισμό κτλ.
4. Χωριστείτε σε ομάδες και αποφασίστε:
α) Να αναζητήσετε εικόνες, πληροφορίες και άλλο υλικό για τα αρχαία και τα ρωμαϊκά μνημεία που σώζονται στην περιοχή σας.
β) Να προγραμματίσετε μια ή και περισσότερες επισκέψεις σ' αυτά τα μνημεία.
γ) Να οργανώσετε «γωνιά της Ιστορίας» στην τάξη σας και ν' αρχίσετε να την πλουτίζετε με το υλικό σας.
α) Η κάθε ομάδα μπορεί να αναζητήσει το απαιτούμενο υλικό της στο διαδίκτυο σε διάφορες σελίδες, σε εγκυκλοπαίδειες, πηγαίνοντας σε αρχαιολογικά μουσεία της περιοχής και σε βιβλιοθήκες.
0 Σχόλια