Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες δραστηριότητες

Στο 27ο κεφάλαιο, στην Δ' ενότητα του βιβλίου της Γεωγραφίας της ΣΤ' Δημοτικού, με τίτλο "Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες δραστηριότητες", θα μάθουμε για το κλίμα της Ευρώπης και πώς αυτό επηρεάζει τις δραστηριότητες των ανθρώπων.

Ωκεάνιο κλίμα: το κλίμα που επικρατεί στις ακτές των ωκεανών με ήπιους χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια
Ορεινό κλίμα: το κλίμα που επικρατεί σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο

Παρατηρήστε στον χάρτη τη θέση της Δανίας, της Γαλλίας, της Αυστρίας, της Πολωνίας και της Ελλάδας και χαρακτηρίστε το κλίμα που έχει η καθεμία από αυτές τις χώρες. Δικαιολογήστε τους χαρακτηρισμούς σας.
Δανία: Ωκεάνιο, καθώς βρέχεται από τη Βόρεια θάλασσα. Επηρεάζεται από τον Ατλαντικό ωκεανό. Έχει ήπιους χειμώνες, δροσερά καλοκαίρια και πολλές βροχές.

Γαλλία: Έχει τρία διαφορετικά κλίματα. Στην βόρεια περιοχή, το κλίμα της είναι ωκεάνιο, καθώς δέχεται την επίδραση του Ατλαντικού ωκεανού.
Το κεντρικό τμήμα έχει μεταβατικό κλίμα, καθώς δεν επηρεάζεται ούτε από τον ατλαντικό ωκεανό, ούτε από τους ξηρούς ανέμους της Ασίας, ούτε από τους θερμούς ανέμους της ερήμου Σαχάρας.
Το νότιο τμήμα έχει μεσογειακό κλίμα, καθώς επηρεάζεται από τη Μεσόγειο θάλασσα. Χαρακτηρίζεται από ήπιους χειμώνες με βροχοπτώσεις και ξηρά / ζεστά καλοκαίρια.

Αυστρία: Έχει μεταβατικό κλίμα, καθώς δεν επηρεάζεται ούτε από τον Ατλαντικό, ούτε από την Ασία, ούτε από τη Σαχάρα

Πολωνία: Έχει μεταβατικό κλίμα, καθώς δεν επηρεάζεται ούτε από τον Ατλαντικό, ούτε από την Ασία, ούτε από τη Σαχάρα

Ελλάδα: Έχει μεσογειακό κλίμα, καθώς βρέχεται από την Μεσόγειο θάλασσα. Έχει ήπιους χειμώνες, ξηρά / ζεστά καλοκαίρια, με βροχοπτώσεις κατά κύριο λόγο το φθινόπωρο και τον χειμώνα.

Ας συζητήσουμε μαζί τους παράγοντες οι οποίοι διαμορφώνουν τις κλιματικές ζώνες της Ευρώπης.
Οι παράγοντες οι οποίοι διαμορφώνουν τις κλιματικές ζώνες της Ευρώπης είναι οι εξής:
• Το υψόμετρο (το ύψος ενός μέρους συγκριτικά με την επιφάνεια της θάλασσας)
• Το γεωγραφικό πλάτος
• Η απόσταση από την θάλασσα (Μεσόγειος θάλασσα, Ατλαντικό ωκεανός, Βόρειος Παγωμένος ωκεανός)
• Οι ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες (θερμοί άνεμοι Σαχάρας, ξηροί άνεμοι Ασίας)

Συζητήστε μεταξύ σας τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στο κλίμα της Ευρώπης και στην ανάπτυξη του πολιτισμού της. Ανακοινώστε τα συμπεράσματά σας στους συμμαθητές σας.
Το κλίμα μιας περιοχής επηρεάζει σε τεράστιο βαθμό την ανάπτυξη πολιτισμού σε αυτήν. Η Ευρώπη έχει εύκρατο μεσογειακό κλίμα (με εξαίρεση τα βόρεια τμήματά της, που βρίσκονται κοντά στον Βόρειο Πόλο), πράγμα που ευνοεί ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του πολιτισμού. Οι καλές καιρικές συνθήκες επιτρέπουν στους ανθρώπους να ασχοληθούν με την τέχνη, τις επιστήμες, τα γράμματα, την παραγωγή προϊόντων, την ανάπτυξη της τεχνολογίας κ.α.

Ο καθένας από εμάς ας επιλέξει ένα κράτος της Ευρώπης. (Για να μη διαφωνήσουμε, θα βάλουμε σε αλφαβητική σειρά τόσο τις ονομασίες των κρατών όσο και τα επώνυμά μας.) Θα εξετάσουμε το κλίμα του κράτους αυτού και θα καταγράψουμε τις ασχολίες των κατοίκων του, καθώς επίσης την
ανάπτυξη που παρουσιάζει σε διάφορους τομείς. Θα αντλήσουμε πληροφορίες από τις πηγές που έχουμε στη διάθεσή μας.
Γαλλία:
Η Γαλλία είναι μια παλαιά χώρα, που σχηματίστηκε τον Πρώιμο Μεσαίωνα, παίρνοντας το όνομά της (Φρανς) από τους Φράγκους. Παίζει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ιστορία με τον πολιτισμό της, την γλώσσα της και τις δημοκρατικές και κοσμικιστικές της αξίες.
Η Γαλλία κατείχε, το 2012, την πέμπτη θέση παγκοσμίως στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν. Η οικονομία της, κεφαλαιοκρατικού τύπου με αρκετά ισχυρή κρατική παρέμβαση. Είναι ένας από τους ηγέτες παγκοσμίως στους τομείς των τροφίμων, της αεροναυπηγικής, των αυτοκινήτων, των προϊόντων πολυτελείας, του τουρισμού και των πυρηνικών.

Το κλίμα της μητροπολιτικής Γαλλίας είναι εύκρατο, επηρεαζόμενο από τον αντικυκλώνα των Αζορών όπως και η υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη, με αρκετές περιφερειακές ή τοπικές διαφοροποιήσεις. Η σημερινή τυπολογία προσδιορίζει έξι μεγάλες κλιματικές ζώνες.

Η γαλλική γεωργία βασίστηκε αρχικά στην καλλιέργεια ειδών διατροφής. Πολύ γρήγορα, τα κρασιά της, τα οπωρικά και οι βιομηχανικές της καλλιέργειες απέκτησαν μεγάλη φήμη. Το σιτάρι καλλιεργείται κυρίως στο Βόρειο και Βορειοδυτικό τμήμα της χώρας και αποτελεί ένα από τα πιο βασικά γεωργικά προϊόντα της Γαλλίας. Μεγάλες ποσότητες του εξάγονται στο εξωτερικό. Παράγει επίσης, βρώμη, σίκαλη, κριθάρι, ζαχαρότευτλα, ρύζι, καλαμπόκι, πατάτες και όλα τα είδη των λαχανικών. Στους γαλλικούς οπωρώνες παράγονται άφθονα και ποικίλα φρούτα, όπως αχλάδια, μήλα, πορτοκάλια, κεράσια, δαμάσκηνα, βερίκοκα κτλ.

Η γαλλική βιομηχανία, με τη σημερινή της μορφή, αποτελεί πρόσφατο σχετικά δημιούργημα. Στις αρχές της βιομηχανικής επανάστασης δεν υπήρχαν στη Γαλλία επαρκείς ποσότητες άνθρακα και σιδήρου, τα οποία αποτελούν δύο βασικά προϊόντα για την εδραίωση της βιομηχανίας. Οι βιομηχανικές της ανάγκες δεν μπορούσαν να ικανοποιηθούν από τα σκόρπια αποθέματα άνθρακα. Στην Αλσατία-Λωραίνη και κοντά στο Σάαρ υπήρχαν μεγάλα αποθέματα σιδήρου, που περιείχαν μεγάλες ποσότητες φωσφόρου, για αυτό θεωρούνταν, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ως μη εκμεταλλεύσιμα. Την εποχή που οι Άγγλοι ανακάλυψαν μια μέθοδο για την αξιοποίηση των σιδηρομεταλλευμάτων αυτής της κατηγορίας, η Γαλλία αναγκάστηκε να εκχωρήσει τις περιοχές αυτές στη Γερμανία. Η Αλσατία-Λωραίνη επιστράφηκε στη Γαλλία μετά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Ισπανία:
Το Βασίλειο της Ισπανίας είναι κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Ιβηρικής χερσονήσου. Προς Βορρά ορίζεται από τον Βισκαϊκό κόλπο και τη Γαλλία, από την οποία την χωρίζει η μεγάλη οροσειρά των Πυρηναίων. Επίσης, επί των Πυρηναίων και Βορειοανατολικά συνορεύει με την Ανδόρρα. Ανατολικά και νότια βρέχεται από τη Μεσόγειο Θάλασσα και νοτιοδυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό. Δυτικά συνορεύει με την Πορτογαλία. Νότια με το Γιβραλτάρ και το Μαρόκο. Πρωτεύουσα της είναι η Μαδρίτη.

Το κλίμα της Ισπανίας ποικίλει ανάλογα των περιοχών και του ύψους του εδάφους, παρουσιάζοντας έτσι μεγάλες διαφορές μεταξύ των περιφερειακών διαμερισμάτων. Γενικά είναι εύκρατο και έχει πολλές ομοιότητες εκείνων της Ιταλίας και της Ελλάδος με λιγότερες όμως βροχοπτώσεις αυτών των Χωρών. Η δε ξηρότητα που παρατηρείται σε διάφορες περιοχές είναι τόσο μεγάλη ώστε να χαρακτηρίζει ένα μεγάλο τμήμα των εδαφών της να μοιάζει με την περιοχή του αφρικάνικού άτλαντος (όρους). Έτσι ενώ στη Μαδρίτη η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι +14 °C, η Σεβίλλη παρουσιάζει +20 °C και ενώ στις κορυφές των Κανταβρικών ορέων και Πυρηναίων η βροχή φθάνει τα 1-2 εκατοστά ενώ στο κεντρικό οροπέδιο κυμαίνεται μόλις στα 0,25-0,27 εκ.

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία. Από το 1986 και μετά η Ισπανία γνώρισε ιδιαίτερη βιομηχανική ανάπτυξη.

Πηγή Wikipedia

Κεφ. 27: Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες δραστηριότητες - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων

1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
Γράψε «Σ» για τη σωστή και «Λ» για τη λανθασμένη στο
α) Το υψόμετρο είναι παράγοντας που επηρεάζει το κλίμα μιας περιοχής Σ
β) Οι χώρες με ηπειρωτικό κλίμα δέχονται την επίδραση του Ατλαντικού Ωκεανού Λ
γ) Το μεσογειακό κλίμα χαρακτηρίζεται από ήπιους χειμώνες και υγρά καλοκαίρια Λ
δ) Η έρημος Σαχάρα και η Μεσόγειος Θάλασσα επηρεάζουν το κλίμα της Νότιας Ευρώπης Σ
ε) Η Γερμανία έχει κλίμα ηπειρωτικό Λ

2. Εντόπισε στον γεωμορφολογικό χάρτη της Ευρώπης την Ισπανία, την Πολωνία και τη Σουηδία. Σύμφωνα με όσα έχεις μάθει, προσπάθησε να βρεις τι κλίμα επικρατεί σε καθεμία από αυτές τις χώρες.
Ισπανία: Το βόρειο τμήμα της Ισπανίας έχει ωκεάνιο κλίμα (καθώς βρέχεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό), το νότιο έχει μεσογειακό κλίμα (καθώς βρέχεται από την Μεσόγειο θάλασσα), ενώ το εσωτερικό της έχει ηπειρωτικό.
Πολωνία: Έχει μεταβατικό κλίμα
Σουηδία: Το βόρειο τμήμα της έχει ηπειρωτικό κλίμα, ενώ το νότιο, που βρέχεται από τη Βαλτική θάλασσα, έχει μεταβατικό.

3. Γνωρίζεις ότι το γεωγραφικό πλάτος – η απόσταση ενός τόπου από τον Ισημερινό – είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν το κλίμα των διαφόρων περιοχών. Το Λονδίνο και η Βαρσοβία έχουν περίπου το ίδιο γεωγραφικό πλάτος, αλλά το κλίμα τους είναι διαφορετικό. Εξήγησε τη διαφορά αυτή λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση του Ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού.
Το Λονδίνο και η Βαρσοβία έχουν το ίδιο γεωγραφικό πλάτος, αλλά διαφορετικό κλίμα. Αυτό συμβαίνει επειδή το Λονδίνο δέχεται την επίδραση του Ατλαντικού ωκεανού και του θερμού ρεύματος του κόλπου του Μεξικού, ενώ η Βαρσοβία δεν επηρεάζεται καθόλου. Έτσι, το Λονδίνο έχει ωκεάνιο κλίμα, με ήπιους χειμώνες, δροσερά καλοκαίρια και πολλές βροχές, ενώ η Βαρσοβία έχει μεταβατικό.