Στο 6ο κεφάλαιο, στην Α' ενότητα του βιβλίου της Γεωγραφίας της ΣΤ' Δημοτικού, με τίτλο "Το ηλιακό μας σύστημα", θα μάθουμε για τους πλανήτες που αποτελούν το ηλιακό μας σύστημα και να εντοπίζουμε τη θέση της Γης σε αυτό.
Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία του πίνακα της προηγούμενης σελίδας βρείτε τα ουράνια σώματα που έχουν μεγαλύτερο μέγεθος από το μέγεθος της Γης.
Τα ουράνια σώματα που είναι μεγαλύτερα από την Γη, από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο, είναι: ο Ήλιος, ο Δίας, ο Κρόνος, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.
Ας συζητήσουμε γιατί όλοι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν αρχαία ελληνικά ονόματα.
Η αστρονομία θεμελιώθηκε από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, οι οποίοι ασχολήθηκαν με τα άστρα και έθεσαν τις βάσεις για την επιστήμη. Οι αρχαίο Έλληνες, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που είχε κάθε πλανήτης, έδωσαν σε κάθε ουράνιο σώμα, το όνομα που θεωρούσαν ότι του ταιριάζει. Αργότερα, η Παγκόσμια Αστρονομική Ένωση ως φόρο τιμής στους προγόνους μας, υιοθέτησε τις αρχαιοελληνικές ονομασίες. Μερικοί από τους αρχαίους φιλοσόφους που ασχολήθηκαν με την αστρονομία ήταν: ο Θαλής ο Μιλήσιος, ο Αρχιμήδης, ο Πτολεμαίος, ο Πυθαγόρας και πολλοί άλλοι.
Σκεφτείτε πώς θα ήταν η Γη μας χωρίς τον Ήλιο… Συζητήστε και πείτε πόσο σημαντικός είναι για τη διατήρηση της ζωής πάνω στη Γη.
Ο Ήλιος είναι πηγή ζωής. Χωρίς αυτόν, στην Γη δεν θα υπήρχε ίχνος ζωής, θα απουσίαζε το φως και ο πλανήτης θα ήταν παγωμένος, από τις πολικές θερμοκρασίες που θα επικρατούσαν. Ο Ήλιος ευθύνεται για την διατήρηση του κύκλου του νερού, για την θέρμανση της επιφάνειας της Γης, για την παροχή φωτός, το οποίο με την σειρά του είναι υπεύθυνο για την φωτοσύνθεση, άρα για την παραγωγή οξυγόνου, που μας κρατά στην ζωή.
Χωρισμένοι σε οκτώ ομάδες (όσοι και οι πλανήτες) συγκεντρώνουμε πληροφορίες από τη μυθολογία ή από εγκυκλοπαίδειες για τα ονόματα των πλανητών.
Δίας: Ο Δίας ήταν ο πατέρας των Θεών και ο σπουδαιότερος από αυτούς. Θεός των καιρικών φαινομένων, προστάτης των ξένων (Ξένιος Ζευς), της οικογένειας και της γονιμότητας. Ακόμη ήταν θεός του κεραυνού και του ουρανού. Λατρευόταν ως ο σοφός θεός που καθόριζε τις τύχες των ανθρώπων και ρύθμιζε την ηθική τάξη του κόσμου.
Κρόνος: Ο Κρόνος ήταν ο ηγέτης και ο νεότερος της πρώτης γενεάς των τιτάνων. Ήταν απόγονος της Γαίας και του Ουρανού. Κατάφερε να νικήσει τον πατέρα του, τον Ουρανό, και να κυβερνήσει κατά τη διάρκεια της μυθικής «χρυσής εποχής», έως ότου νικήθηκε από το υιό του, Δία.
Ουρανός: Ο Ουρανός ήταν η προσωποποίηση του Ουράνιου θόλου και κυρίαρχος της πρώτης γενιάς στη Γη. Ο Ουρανός και η Γαία έκαναν πολλούς απογόνους: τους Τιτάνες, τρεις Κύκλωπες και τρεις Εκατόγχειρες, όμως επειδή μισούσε τα παιδιά του τα έχωσε στα Τάρταρα, βαθιά στα έγκατα της γης.
Ποσειδώνας: Ο Ποσειδώνας ήταν ο θεός της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών, των πόσιμων νερών και γενικά του υγρού στοιχείου. Σύζυγός του ήταν η Αμφιτρίτη, μια από τις 50 Νηρηίδες. Ήταν το πέμπτο και πρότελευταίο παιδί του Κρόνου και της Ρέας (το τελευταίο παιδί τους ήταν ο Δίας).
Γη: Η Γαία ήταν θεά, που προϋπήρχε με το Χάος και τον Έρωτα-Φάνη στη δημιουργία του Κόσμου. Συμβολίζει την υλική πλευρά του Κόσμου και όχι τον πλανήτη Γη καθεαυτόν.
Ερμής: Ο Ερμής ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών, κήρυκας και ψυχοπομπός, προστάτης του εμπορίου, των ταξιδιωτών αλλά και των ληστών. Ήταν γιος του θεού Δία και της Μαίας.
Άρης: Ο Άρης ήταν ο θεός της μάχης και του πολέμου, γιος του θεού Δία και της θεάς Ήρας και επομένως αδερφός του θεού Ηφαίστου, της θεάς Ήβης και της θεάς Ειλείθυιας.
Αφροδίτη: Η Αφροδίτη ήταν η θεά της ομορφιάς και του έρωτα. Ήταν η ομορφότερη γυναίκα θεών και ανθρώπων.
[Ήλιος: Στην Ελληνική μυθολογία ο Ήλιος ήταν θεότητα και συγκεκριμένα, με βάση τον Όμηρο, ήταν ο ηλιακός Τιτάνας Υπερίωνας. Άλλες πηγές αναφέρουν πως ο Ήλιος είναι γιος του Υπερίωνα από την αδελφή του Θεία. Ο Ήλιος οδηγούσε το πύρινο άρμα του στον ουρανό. Έχει δύο αδελφές, την θεά του φεγγαριού Σελήνη και της θεά της αυγής Ηώ.]
1. Τι νόημα έχει για σένα το μήνυμα που άφησαν οι πρώτοι αστροναύτες, όταν πάτησαν στη Σελήνη; Τι αξία έχει για την ανθρωπότητα η λέξη «ειρηνικά»;
Οι άνθρωποι ήθελαν να εξερευνήσουν την Σελήνη, όχι να την κατακτήσουν, έτσι με το μήνυμά τους, ήθελαν να ενημερώσουν οποιαδήποτε μορφή ζωής πιθανόν να υπάρχει εκεί έξω, πως η αποστολή τους είχε επιστημονικό χαρακτήρα και όχι πολεμικό. Έτσι, η λέξη «ειρηνικά» απεδείκνυε πως οι ανθρώπινη αποστολή δεν είχε ανταγωνιστικό χαρακτήρα.
2. Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις της ομάδας Α με τις προτάσεις της ομάδας Β.
Δορυφόροι - Ουράνια σώματα που κινούνται γύρω από τους πλανήτες
Πλανήτες - Ουράνια σώματα που κινούνται γύρω από τον Ήλιο
Αυτόφωτο - Σώμα με δικό του φως και θερμότητα
Ετερόφωτο - Σώμα που δέχεται φως και θερμότητα από τον Ήλιο
Σελήνη - Είναι ο δορυφόρος της Γης
Αστέρας - Ήλιος
3. Γράψε τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος κατά σειρά μεγέθους ξεκινώντας από τον μεγαλύτερο. Θα σε βοηθήσει ο πίνακας του σχολικού βιβλίου.
Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας, Γη, Αφροδίτη, Άρης και Ερμής.
4. Ζωγράφισε στο πλαίσιο που ακολουθεί τον Ήλιο, τη Γη και τη Σελήνη και τόνισε με διαφορετικά χρώματα τις κινήσεις τους.
Αστέρας: ονομάζεται το ουράνιο σώμα που εκπέμπει φως και θερμότητα
Αυτόφωτο σώμα: ονομάζεται το ουράνιο σώμα που έχει δικό του φως
Δορυφόρος: ονομάζεται το ουράνιο σώμα που περιστρέφεται γύρω από έναν πλανήτη
Ετερόφωτο σώμα: ονομάζεται το ουράνιο σώμα που δεν έχει δικό του φως
Ηλιακό σύστημα: ονομάζεται ο Ήλιος με τους πλανήτες και τους δορυφόρους τους
Πλανήτης: ονομάζεται το ουράνιο σώμα που περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο
Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία του πίνακα της προηγούμενης σελίδας βρείτε τα ουράνια σώματα που έχουν μεγαλύτερο μέγεθος από το μέγεθος της Γης.
Τα ουράνια σώματα που είναι μεγαλύτερα από την Γη, από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο, είναι: ο Ήλιος, ο Δίας, ο Κρόνος, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.
Ας συζητήσουμε γιατί όλοι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος έχουν αρχαία ελληνικά ονόματα.
Η αστρονομία θεμελιώθηκε από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, οι οποίοι ασχολήθηκαν με τα άστρα και έθεσαν τις βάσεις για την επιστήμη. Οι αρχαίο Έλληνες, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που είχε κάθε πλανήτης, έδωσαν σε κάθε ουράνιο σώμα, το όνομα που θεωρούσαν ότι του ταιριάζει. Αργότερα, η Παγκόσμια Αστρονομική Ένωση ως φόρο τιμής στους προγόνους μας, υιοθέτησε τις αρχαιοελληνικές ονομασίες. Μερικοί από τους αρχαίους φιλοσόφους που ασχολήθηκαν με την αστρονομία ήταν: ο Θαλής ο Μιλήσιος, ο Αρχιμήδης, ο Πτολεμαίος, ο Πυθαγόρας και πολλοί άλλοι.
Σκεφτείτε πώς θα ήταν η Γη μας χωρίς τον Ήλιο… Συζητήστε και πείτε πόσο σημαντικός είναι για τη διατήρηση της ζωής πάνω στη Γη.
Ο Ήλιος είναι πηγή ζωής. Χωρίς αυτόν, στην Γη δεν θα υπήρχε ίχνος ζωής, θα απουσίαζε το φως και ο πλανήτης θα ήταν παγωμένος, από τις πολικές θερμοκρασίες που θα επικρατούσαν. Ο Ήλιος ευθύνεται για την διατήρηση του κύκλου του νερού, για την θέρμανση της επιφάνειας της Γης, για την παροχή φωτός, το οποίο με την σειρά του είναι υπεύθυνο για την φωτοσύνθεση, άρα για την παραγωγή οξυγόνου, που μας κρατά στην ζωή.
Χωρισμένοι σε οκτώ ομάδες (όσοι και οι πλανήτες) συγκεντρώνουμε πληροφορίες από τη μυθολογία ή από εγκυκλοπαίδειες για τα ονόματα των πλανητών.
Δίας: Ο Δίας ήταν ο πατέρας των Θεών και ο σπουδαιότερος από αυτούς. Θεός των καιρικών φαινομένων, προστάτης των ξένων (Ξένιος Ζευς), της οικογένειας και της γονιμότητας. Ακόμη ήταν θεός του κεραυνού και του ουρανού. Λατρευόταν ως ο σοφός θεός που καθόριζε τις τύχες των ανθρώπων και ρύθμιζε την ηθική τάξη του κόσμου.
Κρόνος: Ο Κρόνος ήταν ο ηγέτης και ο νεότερος της πρώτης γενεάς των τιτάνων. Ήταν απόγονος της Γαίας και του Ουρανού. Κατάφερε να νικήσει τον πατέρα του, τον Ουρανό, και να κυβερνήσει κατά τη διάρκεια της μυθικής «χρυσής εποχής», έως ότου νικήθηκε από το υιό του, Δία.
Ουρανός: Ο Ουρανός ήταν η προσωποποίηση του Ουράνιου θόλου και κυρίαρχος της πρώτης γενιάς στη Γη. Ο Ουρανός και η Γαία έκαναν πολλούς απογόνους: τους Τιτάνες, τρεις Κύκλωπες και τρεις Εκατόγχειρες, όμως επειδή μισούσε τα παιδιά του τα έχωσε στα Τάρταρα, βαθιά στα έγκατα της γης.
Ποσειδώνας: Ο Ποσειδώνας ήταν ο θεός της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών, των πόσιμων νερών και γενικά του υγρού στοιχείου. Σύζυγός του ήταν η Αμφιτρίτη, μια από τις 50 Νηρηίδες. Ήταν το πέμπτο και πρότελευταίο παιδί του Κρόνου και της Ρέας (το τελευταίο παιδί τους ήταν ο Δίας).
Γη: Η Γαία ήταν θεά, που προϋπήρχε με το Χάος και τον Έρωτα-Φάνη στη δημιουργία του Κόσμου. Συμβολίζει την υλική πλευρά του Κόσμου και όχι τον πλανήτη Γη καθεαυτόν.
Ερμής: Ο Ερμής ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών, κήρυκας και ψυχοπομπός, προστάτης του εμπορίου, των ταξιδιωτών αλλά και των ληστών. Ήταν γιος του θεού Δία και της Μαίας.
Άρης: Ο Άρης ήταν ο θεός της μάχης και του πολέμου, γιος του θεού Δία και της θεάς Ήρας και επομένως αδερφός του θεού Ηφαίστου, της θεάς Ήβης και της θεάς Ειλείθυιας.
Αφροδίτη: Η Αφροδίτη ήταν η θεά της ομορφιάς και του έρωτα. Ήταν η ομορφότερη γυναίκα θεών και ανθρώπων.
[Ήλιος: Στην Ελληνική μυθολογία ο Ήλιος ήταν θεότητα και συγκεκριμένα, με βάση τον Όμηρο, ήταν ο ηλιακός Τιτάνας Υπερίωνας. Άλλες πηγές αναφέρουν πως ο Ήλιος είναι γιος του Υπερίωνα από την αδελφή του Θεία. Ο Ήλιος οδηγούσε το πύρινο άρμα του στον ουρανό. Έχει δύο αδελφές, την θεά του φεγγαριού Σελήνη και της θεά της αυγής Ηώ.]
Κεφ. 6: Το ηλιακό μας σύστημα - Τετράδιο εργασιών - Λύσεις ασκήσεων
1. Τι νόημα έχει για σένα το μήνυμα που άφησαν οι πρώτοι αστροναύτες, όταν πάτησαν στη Σελήνη; Τι αξία έχει για την ανθρωπότητα η λέξη «ειρηνικά»;
Οι άνθρωποι ήθελαν να εξερευνήσουν την Σελήνη, όχι να την κατακτήσουν, έτσι με το μήνυμά τους, ήθελαν να ενημερώσουν οποιαδήποτε μορφή ζωής πιθανόν να υπάρχει εκεί έξω, πως η αποστολή τους είχε επιστημονικό χαρακτήρα και όχι πολεμικό. Έτσι, η λέξη «ειρηνικά» απεδείκνυε πως οι ανθρώπινη αποστολή δεν είχε ανταγωνιστικό χαρακτήρα.
2. Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις της ομάδας Α με τις προτάσεις της ομάδας Β.
Δορυφόροι - Ουράνια σώματα που κινούνται γύρω από τους πλανήτες
Πλανήτες - Ουράνια σώματα που κινούνται γύρω από τον Ήλιο
Αυτόφωτο - Σώμα με δικό του φως και θερμότητα
Ετερόφωτο - Σώμα που δέχεται φως και θερμότητα από τον Ήλιο
Σελήνη - Είναι ο δορυφόρος της Γης
Αστέρας - Ήλιος
3. Γράψε τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος κατά σειρά μεγέθους ξεκινώντας από τον μεγαλύτερο. Θα σε βοηθήσει ο πίνακας του σχολικού βιβλίου.
Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας, Γη, Αφροδίτη, Άρης και Ερμής.
4. Ζωγράφισε στο πλαίσιο που ακολουθεί τον Ήλιο, τη Γη και τη Σελήνη και τόνισε με διαφορετικά χρώματα τις κινήσεις τους.
0 Σχόλια