Τετράδιο εργασιών - Ασκήσεις τέταρτης ενότητας - από το https://idaskalos.blogspot.com
Τελειώνοντας την Δ' ενότητα της ιστορίας, με τίτλο "Η Ελλάδα στον 19ο αιώνα", στο τετράδιο εργασιών έχουμε να λύσουμε τις παρακάτω ασκήσεις.

Πάμε να δούμε πως τις λύνουμε.

1. Τοποθετήστε στην ιστορική γραμμή τα γεγονότα του 19ου αιώνα που λείπουν:
1832: Εκλέχτηκε βασιλιάς της Ελλάδας ο Όθωνας.
1837: Ξεκίνησε η λειτουργία του Πανεπιστημίου Αθηνών.
1843: Έγινε το κίνημα για την παραχώρηση Συντάγματος
1844: Ψηφίστηκε το Σύνταγμα, το πολίτευμα έγινε συνταγματική μοναρχία με πρωθυπουργό τον Κωλέττη.
1862: Φεύγει από την Ελλάδα ο Όθωνας.

2. Αναζητήστε σε εγκυκλοπαίδειες και στο διαδίκτυο, στις ιστοσελίδες http://www.ec-patr.org και  http://www.imis.gr/patriarxeio/html/istoria.htm πληροφορίες σχετικά με την ιστορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και τη σημασία του για τον ελληνισμό.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ή Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως ή Ορθόδοξο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αναφέρεται και ως Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία και αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα κέντρα της χριστιανικής πατροπαράδοτης εκκλησίας και βρίσκεται στη συνοικία «Φανάρι» της Κωνσταντινούπολης. Ιδρύθηκε αρχικά ως «επισκοπή Βυζαντίου» από τον Απόστολο Ανδρέα, ο οποίος τοποθέτησε ως πρώτο επίσκοπο τον Στάχυ. Μετά τον Στάχυ, έχουμε εικοσιτέσσερις άλλους επισκόπους, με τελευταίο τον Άγιο Μητροφάνη.
Η δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου αρχικά, ήταν ο Πόντος, η Μικρά Ασία και η Θράκη. Στη συνέχεια, το 733 μ.Χ. προστέθηκαν και οι περιοχές από το Δούναβη και τη Ροδόπη μέχρι και την Κρήτη και από την Αδριατική μέχρι το Νέστο. Ύστερα, εντάχθηκαν στην δικαιοδοσία της Κωνσταντινουπόλεως και οι σλαβικοί λαοί, αφού ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό και η Εκκλησία της Ρωσίας, η οποία αποτελούσε μέχρι και τον 15ο αιώνα, Μητρόπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Το 1453, με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, αναγνωρίστηκε ως πολιτικός εκπρόσωπος των υπόδουλων χριστιανών και υπερασπιζόταν τα δικαιώματά τους.
Το Πατριαρχείο αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί τον πυρήνα του Ορθόδοξου Χριστιανισμού, διαφυλάσσοντας την εθνική ταυτότητα και πίστη των χριστιανών, σε δύσκολους καιρούς. 

3. Χωριστείτε σε ομάδες και προσπαθήστε να κατατάξετε τα εξής ιστορικά γεγονότα στη στήλη που ταιριάζουν: Σύνταγμα 1844, Σύνταγμα 1864, ενσωμάτωση Επτανήσων, ενσωμάτωση Θεσσαλίας, επανάσταση 3ης Σεπτεμβρίου 1843, ίδρυση Πανεπιστημίου Αθηνών, πτώχευση 1893.
Όθωνας: Σύνταγμα 1844, επανάσταση 3ης Σεπτεμβρίου 1843, ίδρυση Πανεπιστημίου Αθηνών.
Γεώργιος Α': Σύνταγμα 1844, ενσωμάτωση Επτανήσων, ενσωμάτωση Θεσσαλίας, πτώχευση 1893.

4. Συμπληρώστε τα κενά που υπάρχουν στο παρακάτω κείμενο:
Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, στον θρόνο της Ελλάδας ανέβηκε το 1832 ο νεαρός Βαυαρός πρίγκιπας Όθωνας. Το 1834 η πρωτεύουσα της Ελλάδας μεταφέρθηκε από το Ναύπλιο στην Αθήνα. Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1843 οργανώθηκε επαναστατικό κίνημα με σκοπό να εξαναγκάσει τον βασιλιά να παραχωρήσει Σύνταγμα.

5. Τοποθετήστε στην ιστορική γραμμή τα γεγονότα του 19ου αιώνα που λείπουν:
1863-1864: Παραχώρηση των Επτανήσων στην Ελλάδα.
1881: Ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα.
1893: Ο Τρικούπης κήρυξε πτώχευση του κράτους.
1897: Ελληνοτουρκικός πόλεμος.

6. Συμπληρώστε τα κενά που υπάρχουν στο παρακάτω κείμενο:
Το 1866 επαναστάτησε η Κρήτη ζητώντας να ενωθεί με την Ελλάδα. Η Κρητική Επανάσταση κορυφώθηκε με το ολοκαύτωμα στο Αρκάδι. Το 1878 ξέσπασε επανάσταση στη Μακεδονία. Ο λοχαγός Κοσμάς Δουμπιώτης αποβιβάστηκε στο Λιτόχωρο Πιερίας.

7. Αφού χωριστείτε σε ομάδες, αναζητήστε σε εγκυκλοπαίδειες και στο διαδίκτυο στις ιστοσελίδες: http://www.snhell.gr, http://www.kavafis.gr, http://www.e-alexandria.gr και http://users.uoa.gr/~nektar/arts, πληροφορίες για τους εξής λογοτέχνες του 19ου αιώνα: Κωστή Παλαμά, Κωνσταντίνο Καβάφη, Γεώργιο Βιζυηνό και Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
• Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου 1859, από γονείς που κατάγονταν από το Μεσολόγγι. Ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, ιστορικός και κριτικός της λογοτεχνίας. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, με πολύ μεγάλη συνεισφορά στην εξέλιξη και ανανέωση της νεοελληνικής ποίησης. Δημοσίευσε συνολικά σαράντα ποιητικές συλλογές, καθώς και θεατρικά έργα, κριτικά και ιστορικά δοκίμια, συγκριτικές μελέτες και βιβλιοκριτικές. Την επιμέλεια της επανέκδοσης των έργων του μετά το θάνατό του ανέλαβε ο γιος του Λέανδρος Παλαμάς επίσης ποιητής και κριτικός της λογοτεχνίας.
Αποτέλεσε κεντρική μορφή της λογοτεχνικής γενιάς του 1880, πρωτοπόρος, μαζί με τον Νίκο Καμπά και τον Γεώργιο Δροσίνη, της αποκαλούμενης Νέας Αθηναϊκής (ή Παλαμικής) σχολής.
Πέθανε σε βαθιά γεράματα, έπειτα από σοβαρή ασθένεια, στις 27 Φεβρουαρίου του 1943, 40 ημέρες μετά το θάνατο της συζύγου του (τον οποίο δεν είχε πληροφορηθεί επειδή και η δική του υγεία ήταν σε κρίσιμη κατάσταση).
Για πολλά χρόνια, οι φορείς της Πάτρας δεν κατάφεραν να αγοράσουν και να ανακαινίσουν το σπίτι του μεγάλου μας ποιητή. Ευτυχώς όμως, βρέθηκε ένας ομογενής επιχειρηματίας που αγόρασε και ανακαίνισε το σπίτι και πλέον λειτουργεί ως μουσείο. Βρίσκεται στην οδό Κορίνθου 239.

• Ο Κωνσταντίνος Καβάφης γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1863 στην Αλεξάνδρεια, όπου οι γονείς του, εγκαταστάθηκαν εγκαταλείποντας την Κωνσταντινούπολη το 1850. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της σύγχρονης εποχής. Γεννήθηκε και έζησε στην Αλεξάνδρεια, γι' αυτό και τον αποκαλούν «ο Αλεξανδρινός». Δημοσίευσε πολλά ποιήματα, ενώ δεκάδες παρέμειναν απλά ως προσχέδια. Τα σημαντικότερα έργα του τα δημιούργησε μετά την ηλικία των 40 ετών. Κατέχει μία εξέχουσα θέση στην όλη ευρωπαϊκή ποίηση, ύστερα από τις μεταφράσεις των ποιημάτων του αρχικά στα Γαλλικά, Αγγλικά, Γερμανικά και κατόπιν σε πολλές άλλες γλώσσες.
Το διαμέρισμα του Καβάφη στην άλλοτε κακόφημη συνοικία του Αταρίν στην Αλεξάνδρεια έκτοτε έχει μετατραπεί σε μουσείο. Το μουσείο διαθέτει αρκετά από τα σκίτσα του Καβάφη και πρωτότυπα χειρόγραφα, καθώς περιέχει πολλές φωτογραφίες και πορτραίτα του.

• Ο Γεώργιος Βιζυηνός (πραγματικό ονοματεπώνυμο Γεώργιος Μιχαήλ Σύρμας ή Μιχαηλίδης, Βιζύη), γεννήθηκε στη Βιζύη της Ανατολικής Θράκης, το σημερινό Βιζέ της Τουρκίας, στις 8 Μαρτίου 1849, γιος πολύ φτωχικής οικογένειας. Ήταν Έλληνας πεζογράφος, ποιητής και λόγιος. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ελληνικής λογοτεχνίας, καθώς μετέφρασε τις γνωστότερες ευρωπαϊκές μπαλάντες, έγγραψε φιλοσοφικές μελέτες, αισθητικές, ψυχολογικές, λαογραφικές, αλλά και σχολικά εγχειρίδια και άρθρα για εγκυκλοπαιδικά λεξικά. 
Πέθανε στις 15 Απριλίου 1896 σε ηλικία 47 ετών.

• Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1851 και γονείς του ήταν ο ιερέας Αδαμάντιος Εμμανουήλ και η Γκουλιώ (Αγγελική) Εμμανουήλ, το γένος Μωραΐτη. Είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λογοτέχνες, γνωστός και ως «ο άγιος των ελληνικών γραμμάτων», «η κορυφή των κορυφών» κατά τον Κ. Π. Καβάφη. Έγραψε κυρίως διηγήματα, τα οποία κατέχουν περίοπτη θέση στη νεοελληνική λογοτεχνία, με ένα από τα σημαντικότερα έργα του, να είναι «Φόνισσα». Από τη στιγμή που γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο άρχισε να δημοσιογραφεί και να κάνει μεταφράσεις από τα Γαλλικά και Αγγλικά, γλώσσες που είχε μάθει σε βάθος και που λίγοι τις γνώριζαν τόσο καλά στην εποχή του. Οι απολαβές του όμως ήταν πενιχρές και αναγκαζόταν να ζει σε φτωχικά δωμάτια, όντας πάντα ολιγαρκής και λιτοδίαιτος.
Ο Παπαδιαμάντης απεβίωσε στις 3 Ιανουαρίου του 1911, ύστερα από επιδείνωση της υγείας του.

8. Συζητήστε στην τάξη και προσπαθήστε να εξηγήσετε με τη βοήθεια του δασκάλου και των συμμαθητών σας τη φράση του Γιάννη Ψυχάρη: «Ένα έθνος, για να γίνει έθνος, θέλει δύο πράματα, να μεγαλώσουνε τα σύνορά του και να κάμη φιλολογία δική του».
Σε αυτή τη φράση του Γιάννη Ψυχάρη συνοψίζονται οι απαραίτητες προϋποθέσεις, για να είναι ένα έθνος ελεύθερο και ανεξάρτητο. Πρώτη προϋπόθεση είναι η επέκταση των συνόρων, δηλαδή η προσάρτηση των εδαφών που κατοικούνται από ομοεθνείς και ανήκουν δικαιωματικά σε αυτό. Ως δεύτερη ορίζεται η δημιουργία δικής του φιλολογίας, δηλαδή η δημιουργία αρχικά γλώσσας και έπειτα πολιτισμού, πράγματα που συμβάλουν στην πνευματική ανάπτυξη των κατοίκων, κάθε έθνους.

9. Αντιστοιχίστε τις πόλεις της στήλης Α΄ με τα πνευματικά ιδρύματα της στήλης Β΄.
1-γ, 2-β, 3-α.

10. Τοποθετήστε τα γεγονότα στη σειρά αρχίζοντας από το παλαιότερο: προσάρτηση Ανατολικής Ρωμυλίας στη Βουλγαρία, Συνθήκη Αγίου Στεφάνου, ανεξαρτησία Σερβίας, αυτονομία Ανατολικής Ρωμυλίας.
1. Συνθήκη Αγίου Στεφάνου (Μάρτιος του 1878).
2. ανεξαρτησία Σερβίας (Ιούλιος του 1878).
3. αυτονομία Ανατολικής Ρωμυλίας (Ιούλιος του 1878).
4. προσάρτηση Ανατολικής Ρωμυλίας στη Βουλγαρία (1885).

11. Συμπληρώστε την ακροστιχίδα της «Μεγάλης Ιδέας».
Μόναχο - Πρωτεύουσα της Βαυαρίας απ' όπου καταγόταν ο Όθωνας
Επτάνησα - Παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα το 1863
Γεώργιος - Βασιλιάς της Ελλάδας μετά τον Όθωνα
Αρκάδι - Το 1866 εκεί έγινε Ολοκαύτωμα
Λιτόχωρο - Εκεί ξέσπασε η επανάσταση της Μακεδονίας το 1878
δΗλεσι - Χωριό της Βοιωτίας όπου το 1870 ληστές δολοφόνησαν Άγγλους περιηγητές.
Ιωάννης - Το μικρό όνομα του Κωλέττη
Δανία - Χώρα καταγωγής του βασιλιά Γεωργίου Α΄
Ερζεγοβίνη - Εκεί ξέσπασε επανάσταση το 1875
Ανατολικό - Το Ζήτημα της αποσύνθεσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας